Corona en de impact op ondernemers, met Rob Jansen (voetbalmakelaar)

In deze aflevering bellen we met Rob Jansen, zaakwaarnemer van tal van (inter)nationale topvoetballers zoals Dennis Bergkamp, Phillip Cocu en Dirk Kuyt. De voetbalwereld is keihard geraakt door de coronacrisis. Is de transfer van Hakim Ziyech de laatste grote transfer vanuit Nederland? En: is het zorgeloze leventje van voetballers echt voorbij?

Het laatste fluitsignaal heeft geklonken voor de eredivisie en de eerste divisie en er zijn nogal wat clubs boos. Hoe kijk jij naar die situatie?
Waarom zijn er clubs boos?

Er zijn er een aantal boos, Cambuur Leeuwarden, de Graafschap, FC Utrecht.
Ja dat is begrijpelijk. De beslissing die genomen werd, die kent natuurlijk verliezers. Dat was voorspelbaar, welke beslissing er ook was genomen, er zou altijd iemand verdrietig zijn. Nu zijn zij dat en met rede, dat is gevoelsmatig volkomen correct. Als het andersom was geweest dan waren RKC en ADO Den Haag waarschijnlijk weer verdrietig. Door het Corona bestaan er geen mensen die met een glimlach rondwandelen. De voetballerij is daar geen uitzondering op.

In het buitenland willen ze de boel weer opstarten. Ik lees nu verhalen dat ze in Engeland in juni toch wel weer willen beginnen, zonder publiek, maar daar gelden dan natuurlijk iets andere TV bedragen. Zie je dit ook echt gebeuren?
Ja en nee. In de vraag zit het antwoord. Men moet, dat was in Nederland ook, politieke beslissingen nemen waardoor tv rechten, met name in de premier league, gewaarborgd kunnen blijven. De toeschouwersaantallen vallen weg, dat is een gigantische verliespost. Men moet dat doen op contractuele basis van consequenties die verbonden zijn aan contracten. In de praktijk, Spanje wilt ook voetballen maar de minister van Spanje heeft al verkondigd: Dat kan je wel winnen maar als wij doorzetten met de lockdown wordt er helemaal niet gevoetbald, klaar. De overheid en de gezondheidszorg zullen het uiteindelijk beslissen en ook terecht. Al gaat men spelen zonder publiek, wat Engeland en Duitsland al zeggen. Dan moet je voorstellen wat dat inhoudt. Dan gaan ploegen in quarantaine in afgezonderde hotels. Zij mogen dan alleen het hotel verlaten om die 8 á 9 laatste wedstrijden van het seizoen te spelen. Na die wedstrijd gaan zij dan terug naar hun hotel. Op het moment dat er één iemand van een elftal besmet raakt, door een WC, een schoonmaker, een kelner, want die zitten ook in quarantaine. In totaal zijn er bij een wedstrijd zonder publiek 230 mensen aanwezig in een stadion. In dat hotel waar de mensen verblijven moeten mensen werken, dat zijn er weer 100 bij. Er moet niet één iemand ziek worden, iedereen moet dus dagelijks getest worden. Op het moment dat één iemand het krijgt is het klaar met de competitie, want die ploeg mag dan het hotel niet meer uit. Één iemand en het is afgelopen. Ik denk dat die ploeg dat natuurlijk weet. Men plant door, men zet data erin. Ploegen gaan trainen en alle spelers lopen een paar meter uit elkaar met een balletje te rennen. Praktijk matig gesproken is het onmogelijk dat het gebeurt geloof ik.

Jij hebt nu best veel spelers in je stal, om het zo maar te noemen. Wat vinden zij ervan, hebben ze zin om te voetballen?
Ja, tuurlijk hebben ze zin om te voetballen, de energie komt hun oren uit wandelen. Dat hebben topsporters natuurlijk, of het nou een voetballer of een tennisser is. Het maakt niet uit wat je bent. Die worden natuurlijk in dit hele gespeel vrij nerveus. Maar ze zijn ook realistisch, ze zijn ook bang. Die denken: het is wel leuk en aardig dat ik straks weer moet trainen, maar ik ga daarna ook naar huis naar mijn vrouw, naar mijn vader en moeder. Dat is wel allemaal risico waar ze mij aan bloot gaan stellen. Die sportman of sportvrouw die zitten natuurlijk geestelijk nog ergens hangend boven het toneelstuk van wat moeten we doen? Niemand heeft echt antwoorden, die bestaan bijna niet.

Wat dat betreft is het ook een hele unieke tijd. Iets over de voetbalwereld. De laatste jaren gaat het over steeds meer miljoenen. Tikje megalomaan zelfs. In de wereld wordt er over een nieuw normaal gesproken. Gaan we in de mondiale voetballerij ook naar een nieuw normaal? Zijn de megatransfer bedragen straks ook nog aan de orde?
Nou wat ik al in een aantal interviews heb gezegd, tevens de spiegels voor de toekomst: de komende periode zal in het teken staan van gigantische dalingen in transfersommen en kortingen op de begrotingen van salariëring van voetballers, directie, trainers etc. Dat kan bijna niet anders als je leest over de kortingen die stapelen zich alleen maar op. We hebben het nu over voetbal, maar andere takken van sport ook. Het zou heel raar zijn als dat niet gebeurt. Dan is het gevolg, dat was met de recessie van 2008 ook, wat gebeurd er als Corona onder controle is en de we 2 jaar verder zijn? Is dan nog steeds die normalisering aan de gang? Of slaan we weer met zijn allen op hol? De topsport kennende, is het niet uitgesloten dat ze weer op hol slaan. Maar voor nu, voor 2 jaar denk ik dat daar geen sprake van zal zijn. Daar is niks mis mee. Normalisering in de top mag plaatsvinden. We moeten wel bedenken dat voetbal niet alleen de top is met super bedragen. Voetbal zijn ook lagere divisies, wat profvoetbal is waar spelers 30.000 euro bruto verdienen. Voetbal generaliseren moeten we een beetje voorzichtig mee zijn.

Bij mondiale topvoetbal vlogen inderdaad de oliedollars om de oren waardoor clubs hele competities overnamen. Transfers met mega bedragen, wat dat betreft gaan we daar wel even een andere periode is. Nu gaan we richting de zomer, dat is normaal gesproken de transferperiode. Hoe stil gaat het worden denk je?
Ja, het is lastig vooruit zien. Het kan ook vreselijk druk worden, alleen dan op een andere manier. Verhuur van spelers, onderhandelingen van nieuwe contracten die onder geheel ander financieel daglicht komen te staan, transfers die komen, opties tot koop, transfers voor veel mindere bedragen, spelers die willen blijven bij een club of de club wilt ze juist houden. Het gaat alle kanten dadelijk op.

Nu is de transfer van Hicham Ziyech, is dat de laatste grote transfer van Nederland of gaan we nog andere dingen zien? Ik lees namelijk vandaag nog dat de keeper van Ajax: Onana, voor veertig miljoen naar Barcelona moet gaan. Dan denk ik hoe dan?
Ik weet niet of dat waar is, maar mocht dat zo zijn dan krijg je de vraag: is veertig miljoen voor Barcelona begrippen een gematigde transfer omdat ze gewend zijn om 100 miljoen te betalen. Dan gaat mijn visie dus schijnbaar op, zij zitten namelijk in een andere wereld van bedragen. Voor Ajax zou het geweldig zijn als ze dat bedrag zouden kunnen verkrijgen. Spiegelen aan de wereldtop, dus clubs als: Paris Saint Germain, Qatar, Barcelona, Manchester city, United, Juventus, Bayern München. Wat gaat daar gebeuren? Dat zal ook invloed hebben op alles daaronder. Maar het kan niet zo zijn dat de krankzinnige transfers van 100, 120, 150 miljoen, die gaan niet plaatsvinden. Maar dan is het de vraag of veertig miljoen nu bij gematigde transfer behoord, of is dat ook absurd?

Ik wil het even hebben over jouw bedrijfstak. We noemde net al de abnormale bedragen van een paar maanden geleden. Als deze crisis de abnormale bedragen uit het voetbal haalt, wat betekent dat dan voor jouw bedrijfstak?
Dat zal een nadelige invloed hebben en dat is ook logisch. Sterker nog, dat is normaal. Als die hele bedrijfstak natuurlijk naar beneden gaat, begrotingstechnisch gesproken, qua omzet. Dan hebben alle makelaarskantoren, wij zijn onderdeel van een Amerikaans kantoor Wasserman, de grootste ter wereld, natuurlijk is daar nervositeit. Daar werken 800 mensen en hebben een omzet van bijna een miljard. Iedereen heeft daarmee te maken, het zou zelfs raar zijn als dat niet zo was.

Er zijn nogal wat spelersmakelaars. Je zei net ook al dat we ons niet moeten blindstaren naar het topvoetbal want er zijn ook spelers die een modaal salaris krijgen in een lagere league. Nu zijn er ook enorm veel spelers makelaars die niet alleen maar Messi en Ronaldo bijstaan maar inderdaad ook de spelers in de lagere clubs met minder salaris. Wat gaat deze periode voor die makelaars gebeuren? Gaat de wildgroei van spelersmakelaar de kop in worden gedrukt?
Nou daar zijn ze allang mee bezig. Ik zit in een taskforce van de FIFA om de regulering aan te passen van het beroep van intermediairs, zoals dat dan heet tegenwoordig. Dus dat gaat überhaupt gebeuren, dat is een kwestie van tijd. Maar door de invloed van Corona zullen de agenten die heel hard moeten werken om een aantal spelers in de eerste divisie te kunnen bijstaan. Als daar ook ellende ontstaat in de financiering. De fee is gekoppeld aan salaris in principe. Dus automatisch gaan ze mee naar beneden. Dat zal voor hen ook grote problemen gaan geven. Dat kan niet anders

Je noemt net zelf al, jullie zijn onderdeel van een groot Amerikaans concern, wat betekent deze corona crisis voor jullie bedrijf? Maak jij je zorgen?
Nee ik maak mij niet zo gauw zorgen, ik zie vaak openingen, ook daar waar ellende is. En dat bedoel ik onder fatsoenlijke wijze trouwens. Je zal je gewoon moeten aanpassen, er komen inkrimpingen, consequenties, daar moet je je op voorbereiden als management. En proberen mee om te gaan. En dat is makkelijker voor het ene bedrijf, die zich wat meer kan permitteren en meer vet op de buik heeft, dan voor andere ondernemers. Heel veel ondernemers hebben mega problemen, waar ik het ontzettend mee te doen heb. Die echt hun gezinnen in de ellende zien komen, en werknemers moeten ontslaan. Grote concerns, waar ik deel van uit mag maken, hebben dat probleem nog niet. We moeten wel zien, daar waar echte ellende is, en daar waar het nog niet is.

Hebben jullie als bedrijf al maatregelen genomen?
De Amerikaanse top gaat natuurlijk ingrijpen in contracten die laatst zijn toegetreden, een bekende wet in het ondernemerschap. Consultancies en projecten worden verminderd of stopgezet, dat is fase 1. Dan hangt het ervan af, komt fase 2, dat bijvoorbeeld de eigenaren van dit concern, dat is de familie Wasserman en de familie Walmart, dus die kunnen wel iets hebben, die hebben zelfs al hun betaling aan hen stopgezet en terug laten keren in het bedrijf vanuit de top. Dan kan je op ze Nederlands op reageren, ‘Nee ze hebben toch genoeg’, dat is Nederlands, maar ze hadden het ook niet hoeven doen. Dus de top toont het aan als eerst, zij storten dit terug, voordat ze hun werknemers raken.

Even voor de luisteraar die nu denkt, waar hebben we het over, jij bent Executive Vice President en Managing Executive Global Football van Wasserman Media Group. Dat zit in Nederland, maar jullie zijn onderdeel van het Amerikaanse Wasserman, een van de grootste management bureaus ter wereld.
Ja, maar daar zitten honkbal, basketbal, golf. De olympische spelen, worden door hun georganiseerd, dat is vrij omvangrijk ja.

Je zei net al, het kan ook zo maar een hele drukke zomer worden. Dan gaat het wellicht over alleen maar huurcontracten. Hoe belangrijk zijn deals voor jullie als bedrijf? Leven jullie bij transfer deals of zijn contract vernieuwingen voor jullie ook hele goede deals?
Ja dat is ook absoluut van belang. Megatransfers, dat is maar een heel klein groepje in de wereld, percentagegewijs gesproken. Daar kijkt natuurlijk de publieke opinie, daar wordt op gefocust. Daar zit ook de irritatie van UEFA en FIFA. Maar wat ik wel eens eerder heb gezegd, de groep daaronder, is duizend keer zo groot. Je moet je geest proberen los te koppelen van de gekte, een paar agent bureaus die verdienen aan transfers, want zelf vind ik het ook absurd. Maar dat is toegestaan vanuit de reglementen. Er is een opening daar, dat het mag. Men maakt gebruik daarvan. Maar normalisering op dat vlak, mag van mij of moet zelfs van mij, plaatsvinden. Maar de gemiddelde agent, wereldwijd uitgerekend, verdiend 30.000 bruto, per jaar.

Ja, dat is niet wat de publieke opinie denkt van jullie beroepsgroep.
Ja, want dat is niet interessant om te melden. Het gaat om eigenaardigheden in een bedrijfstak, en ja, dat is een eyecatcher. Dit is wat het wereldwijd is. Het is gewoon een beroep wat uitgeoefend wordt, en daar zit een onderlaag, middenlaag en een toplaag. En dan top, financieel bedoeld.

Zo meteen wil ik weten wat voor tips jij hebt voor andere ondernemers in deze crisistijden. Voetbalclubs gaan een zware tijd tegemoet. PSV voorzitter Toon Gerbrands heeft al gezegd, we gaan allemaal inleveren. De directie sowieso. Het salaris van de spelers, daar wordt nog over gesproken, ook met vakbonden et cetera. Ik hoorde jou net al zeggen; heel normaal.
Ja, “het kan niet anders”. Dan gaan of de vakorganisaties, belangengroepen, met elkaar praten. Dat is nu aan het opstarten. De vakbonden, pro-agent, de agent bond waar ik voorzitter van ben, KNVB, die spelen allemaal een rol daarbij. Daarnaast is het clubs hun eigen verantwoordelijkheid, door met hun spelers goed te gaan zitten, het uit te leggen en tot een compromis te komen. Dat gebeurt in Engeland op grote schaal, in Duitsland gebeurt het. Daar wordt het collectief bepaald. In Engeland is het per club nog, omdat de spelersvakbond niet tot een akkoord kon komen daar. Bij de ene club is het 25% en bij de andere club is het 30% of 40%. Er zijn veel modellen waarin dat gebeurt, dan wel voor een maand, twee, drie maanden. Latere compensatie of niet, met terugwerkende kracht. Dat zijn onderhandelingspunten.

Is jouw werk verandert deze tijd? Ben je nu nóg meer een adviseur voor jouw spelers en trainers?
Ja, ik voel wel af en toe dat je meer filosofeert met zijn allen. Adviseren om te sturen, dat is heel moeilijk in deze discussie. De wereld verandert elke dag nu. Elke dag is het een ander verhaal. Dat geldt voor iedereen in de wereld, en sport is daar ook een onderdeel van. Je luistert veel, vanochtend hebben we weer een soort leden vergadering gehad van de Nederlandse agenten, de Nederlandse makelaardij. Hoe staan we op dit moment en hoe gaan we het doen. Je bent wel elke dag ermee bezig.

Maken voetballers zich zorgen op dit moment?
Ik denk meer én meer ja. In het begin was het een laissez-faire houding, Maar ik denk dat elke speler nu toch thuis denkt, ja allemaal leuk en aardig, maar ik zit ook met een hypotheek en heb mijn lasten en kosten. Zoals ieder ander in de maatschappij. Dus ook die voetballer, en natuurlijk de sterke benen kunnen zich meer permitteren dan de zwakke benen, om het maar even in termen te zeggen. Ook daar zal men denken, ja, dat is ook niet zo leuk. Maar het gaat gebeuren. Het is bijna onoverkomelijk.

In de publieke opinie, waar we het net al over hadden, leeft ook wel de gedachte dat voetballers ‘big spenders’ zijn. Zijn dat ook wel mensen die sparen voor later? Is dat iets wat jij ze ook in de goede tijden hebt bijgebracht?
Nee, de voetballers tegenwoordig, ook de grote linie, daar wordt zoveel omheen geadviseerd. En het merendeel door goede adviseurs, accountantsbureaus, advocatenkantoren. De tijd van de sigarenwinkel is al geruime tijd verdwenen. Voetballers studeren ook gewoon door, en komen ook van het gymnasium afgelopen. Dus dat verhaal, is echt uit de oudheid. Daarnaast is nog het pensioenfonds waar men reserves heeft. Natuurlijk wordt daar opgelet, en er zullen echt wel, net zoals in elke bedrijfstak, een aantal spelers zijn die dat niet hebben gedaan. Of slecht geadviseerd zijn, maar dat is in elke beroepsgroep. Maar ook weer hangt dat af van wat er wordt verdiend. Want nogmaals, de top van Nederland verdient een paar miljoen per jaar. Die spelen dan bij een van de drie topclubs, laten we het zo zeggen. Maar in de staart van de eredivisie, verdient men een totaal ander inkomen. Het komt niet eens in de buurt. En in de eerste divisie, totaal niet.

Hebben ze wel de behoefte om te sparren met jou?
Iedereen heeft zijn eigen agent, intermediair of bureau. Bij Wasserman Nederland werken we met een kleine dertig man mensen, de agenten die functioneren daar in. Die hebben dagelijks contact met hun spelers, ja. Daar wordt over gesproken en mee gedacht. Dat verschilt per speler. Er is niet een advies.

Nog even over de voetballerij en het tikje megalomane gedrag in de voetbalwereld. Ik heb het Tv-programma ‘Jair in goed gezelschap’ gekeken, daar zat jij ook in. Daarin deed je uit de doeken dat jij en een aantal spelers, een langgekoesterde wens hadden om een club in Engeland te kopen. Is dat plan nu van de baan of is dat juist door de crisis wellicht meer naar voren gekomen omdat er wellicht een mooi snoepje op de markt komt?
Het is heel grappig dat je dat opmerkt, het was van de baan omdat we op de laatste seconde voorbij werden gewandeld door een Amerikaanse investeerder. Waardoor wij dus weg vielen, terwijl alles al klaar stond. De betalingen en de structuur stonden al klaar. Maar goed, dat gebeurt in onze wereld. Dat is vrij recent weer teruggekomen in beeld, exact, om wat jij nu net zegt, omdat degene die het gekocht had met een probleem zit. Ja, daar is nu weer overleg mee. Met de vraag, wat gaan we doen? De vraag is heel grappig en heel recent. Dus ja, terug in de race.

Oke, dat is een club in Engeland en je gaat geen namen noemen denk ik?
Nee dat doen we niet nee.

Ah jammer, helaas.

Rob, ik wil je hartelijk bedanken voor je tijd en ik wens je heel veel succes in de komende periode. We eindigen altijd met een laatste vraag. Heb jij nog tips voor andere ondernemers, waar liggen kansen op dit moment?
Ja dat vind ik te pedant om te zeggen. Ik weet dat echt niet. Er zijn zoveel ondernemers in verdriet, midden en kleine bedrijven met name. Dat verschilt per ondernemer. Ik durf niet te zeggen, jongens, doe dat. Ik heb begrip en gevoel voor iedereen die in de problemen zit. De Nederlander is creatief, in elke onderneming, je kunt hoogstens wensen dat ze hun oplossing al aan het vinden zijn. Ik denk wel dat met de overheidssteun, maar ook doorgetrokken naar de belastingdienst, verzekeringskantoren, vastgoed, dat daar heel coulant omgegaan moet worden naar ondernemend en werkend Nederland. Daar zal echt naar gekeken moeten worden om mensen de ruimte te geven om op te krabbelen. Want van bovenaf moet de redding gaan komen, en niet van onderaf. En niet alleen vanuit de ondernemer zelf.