Bent u directeur-grootaandeelhouder (DGA) en komt u te overlijden? Dan betalen uw erfgenamen niet alleen erfbelasting over uw nalatenschap. Ook de inkomstenbelastingclaim (box 2) op het vermogen binnen uw BV moeten de erfgenamen op dat moment – namens u – afrekenen met de fiscus. Als uw vermogen vrijwel geheel in onroerend goed is geïnvesteerd kan dat een groot liquiditeitsprobleem opleveren.
Voordelen uit BV belast in box 2
Bezit u een aanmerkelijk belang in een BV (kort gezegd: 5% of meer)? Dan betaalt u over alle voordelen uit uw aandelen in 2023 26,9% inkomstenbelasting in box 2. Dat is bijvoorbeeld het geval als de BV dividend aan u uitkeert en als u de aandelen van uw BV verkoopt, schenkt of nalaat. Het komt erop neer dat de fiscus in box 2 uiteindelijk belasting heft over het verschil tussen de werkelijke waarde van de aandelen en de verkrijgingsprijs, het bedrag waarvoor u de aandelen ooit hebt verworven.
Afrekenen IB box 2 bij overlijden
Uiterlijk op het moment dat uw aandelen overgaan naar uw erfgenamen wil de fiscus die box 2-belasting heffen. Maar er geldt een uitzondering voor zover de BV een materiële onderneming drijft. Het gedeelte van de belasting dat toegerekend kan worden aan het ondernemingsvermogen hoeft niet meteen te worden betaald. Dat deel van de belastingclaim mogen de erfgenamen naar de toekomst doorschuiven. Maar voor zover sprake is van beleggingsvermogen incasseert de fiscus wél direct inkomstenbelasting in box 2.
Erfbelasting
Daarnaast moeten uw erfgenamen over de waarde van de aandelen in uw BV erfbelasting betalen. De verschuldigde inkomstenbelasting (box 2) komt daarbij als schuld in mindering op de waarde van de aandelen. Partner en kinderen betalen 20% erfbelasting – met een opstapje van 10% over de eerste € 138.642 (2023) – voor zover hun verkrijging meer is dan de voor hen geldende vrijstelling.
Gesteld dat de verkrijgingsprijs van de aandelen te verwaarlozen is, komt de grondslag voor de erfbelasting na 26,9% IB in box 2 uit op 73,1% van de waarde. Uitgaande van 20% erfbelasting over 73,1% van de waarde, bedraagt de effectieve belastingdruk circa 14,6%. In totaal tellen de inkomstenbelasting (26,9%) en erfbelasting (14,6%) dan op tot 41,5% van de waarde van de aandelen.
Bedrijfsopvolgingsregeling
Maar ook voor de erfbelasting geldt een bijzondere regeling voor zover er een materiële onderneming in de BV aanwezig is. Onder voorwaarden kunnen erfgenamen een beroep doen op een vrijstelling. Maximaal € 1.205.078 (2023) van het ondernemingsvermogen plus 83% van het meerdere blijft dan geheel vrijgesteld van erfbelasting. De erfgenamen moeten de aandelen dan wel nog minstens 5 jaar houden. En mogen de onderneming in die periode niet beëindigen. Voor zover er beleggingsvermogen in de BV aanwezig is, geldt deze vrijstelling niet.
Heeft u een vraag over dit artikel?
De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.