Duurzaam is de nieuwe werkelijkheid

Value for money

Toen Jan Willem Hofland de term ‘Value for money’ hoorde, zette hem dat aan het denken. ‘Waarde voor je geld krijgen is exact het principe achter duurzame producten, bedrijven en beleggingen’, stelt het Hoofd Investment Centre Nederland bij ABN AMRO MeesPierson.

‘De waardes die je voor jezelf en de maatschappij nastreeft en de eerlijke prijs die je daarvoor wil betalen, vormen het fundament. Neem bijvoorbeeld de kiloknallers in de supermarkt. In die twee euro per kilo zouden alle kosten moeten zitten, maar is dat ook werkelijk zo? Want wie betaalt uiteindelijk de rekening als blijkt dat groeihormonen in het biosysteem terecht zijn gekomen? En willen we als maatschappij telkens noodgedwongen duizenden dieren ruimen, omdat er te weinig plek is voor allemaal? Kortom, is de prijs die wij betalen voor bijvoorbeeld ons vlees ook de eerlijke prijs? Dankzij duurzame bedrijven krijgen we een steeds scherper zicht op wat eerlijke prijzen voor producten en beleggingen zijn.’

Definitie van duurzaam

Voor bedrijven is duurzaam tegenwoordig het toverwoord: als het even kan, noemen ze hun producten en ­bedrijfs­­­­voering duurzaam. Voor de gemiddelde consument is bijna niet meer te ontrafelen of dat label terecht is. ‘Voor ABN AMRO MeesPierson is een onderneming duurzaam als deze voorop loopt bij het vinden en behouden van de juiste balans tussen mens, milieu en maatschappij’, stelt Jan Willem Hofland. Voordat we dit bedrijf duurzaam noemen, toetsen we het aan de hand van een strikte set duurzaamheidscriteria. Deze graadmeters komen samen in wat we ESG noemen. Environment, Social, Governance. Dit zijn uitsluitende criteria zoals schendingen van mensen­rechten en ernstige milieudelicten. Maar juist ook insluitende criteria zoals het gebruik van hernieuwbare vormen van energie en diversiteit binnen bedrijven. Het is een goede zaak dat ook de Europese Autoriteit voor effecten en markten en de Autoriteit Financiële Markten momenteel nadenken over duurzaamheid om samen met de industrie tot meer duidelijkheid voor de consument te komen.’

Duurzaam wordt de standaard

‘De trend is dat duurzaam meer en meer de standaard wordt’, vervolgt Hofland. ‘Onze maatschappij is veranderd. Indien mogelijk kiezen consumenten steeds meer voor duurzame producten.’ Ondernemingen spelen daar op in. Bij duurzame beleggingen is al gauw de associatie gemaakt dat het gaat om beleggen in kleine, ideologische ondernemingen, met een beperkt bereik. ‘Dat is een onterechte aanname. Ook veel mondiale bedrijven die iedereen kent, zetten zich steeds vaker en meer in voor een betere wereld. In veel gevallen herkent het grote publiek die bedrijven niet als duurzaam. Een mooi voorbeeld is de auto-industrie. De meeste automerken investeren zeer nadrukkelijk in innovatieve technologieën, die autorijden duurzamer maken. Iedereen kent elektrische auto’s, die beter voor het milieu zijn. Maar uitstoot is ook te verminderen door het installeren van moderne, voor het milieu betere auto-onderdelen.’

“Is de prijs die we voor onze producten betalen altijd de eerlijke prijs?”

Toekomst: de markt transformeert

Beleggers spelen vanzelfsprekend in op de consumentvraag naar duurzaam. Hofland: ‘Pensioenfondsen, beleggings­fondsen en financiële instellingen verduurzamen nu in een rap tempo, en ook onze klanten tonen steeds meer interesse in duurzame beleggingen. Inmiddels wordt het duurzame mandaat al niet meer als bijzonder beschouwd. Duurzaam is daarmee de nieuwe werkelijkheid. Natuurlijk, bij het wel of niet kiezen voor een duurzame belegging maken mensen nog altijd de afweging of het rendement voldoende is. En ook de risico’s worden vanzelfsprekend afgewogen. Tegelijkertijd ziet men ook hoe de markt transformeert en daarop willen veel mensen aangesloten blijven.’

Duurzame varianten

Van steeds meer (sub)vermogenscategorieën ontstaan duurzame varianten. ABN AMRO MeesPierson onderzoekt bijvoorbeeld de mogelijkheid om te investeren in duurzame, high yield bedrijven. Dit zijn bedrijven die een lagere kredietwaardigheid hebben, omdat ze er financieel minder goed voorstaan. Als deze bedrijven geld willen lenen, is het risico dat ze deze lening niet terug kunnen betalen groter. Partijen die hen het geld uitlenen, ontvangen een hogere rentevergoeding. Het kan daarom een interessante beleggingscategorie zijn. Ook werkt de bank aan een duurzame variant voor leningen aan landen uit opkomende markten, genaamd Emerging Market Debt. ‘Op dit moment is de vraag naar dit type producten nog beperkt’, zegt Hofland. ‘Klanten kennen het nog niet en bovendien is er nogal wat onrust bij een aantal landen uit opkomende markten, maar op enig moment trekt dat weer aan. Toch is dit het juiste moment om dergelijke mogelijkheden voor klanten te creëren en hen hierover te informeren. Als deze beleggingscategorieën het straks namelijk weer beter doen, dan kunnen klanten direct instappen.’

Impact beleggen: goed voor de wereld én goed voor uzelf

Net als duurzaam beleggen wint impact beleggen aan populariteit. ‘Impact beleggen zit tussen duurzaam beleggen en filantropie in’, legt Jan Willem Hofland uit. ‘Bij filantropie schenk je vermogen, zonder een financiële tegenprestatie te verwachten. Bij duurzaam beleggen staat het behalen van rendement – weliswaar binnen maatschappelijke kaders – uiteindelijk voorop. Bij impact beleggen is “goed doen” de belangrijkste drijfveer, maar ontvang je tevens rendement voor het ter beschikking stellen van je geld. Impact beleggen gebeurt meestal in projecten. Denk aan het beschikbaar stellen van leningen aan Afrikaanse studenten, microfinanciering of investeren ­in windmolenparken. Je koopt dus geen aandeel in een bedrijf, maar omarmt een idee en investeert daarin.’

Lange tijd waren vooral zeer rijke filantropen actief bezig met impact beleggen. Inmiddels ziet Hofland dat ook steeds meer private banking klanten ervoor kiezen: ‘Het rendement is nog steeds beperkt maar wel redelijk voorspelbaar. Voor de categorie als geheel de laatste jaren gemiddeld tussen de 2 en 4 % en inmiddels wel hoger dan de rentevergoeding op liquiditeiten. De primaire drijfveer blijft het goed willen doen, maar het rendement maakt het extra aantrekkelijk. ABN AMRO heeft enkele jaren geleden al het Privium Sustainable Alternative Fund opgericht, waarin het impact gerelateerde investeringen doet. ­Dit impact fonds bieden we standaard aan in onze duurzame vermogens­beheerportefeuille. Dat is uniek in Nederland.’