Investeren in bedrijf van partner kan leiden tot onvoorziene gevolgen

Het komt regelmatig voor dat noodzakelijke investeringen in een bedrijf ook worden betaald met geld van de niet-ondernemende partner. Is er dan sprake van een geldlening, een schenking of een vergoedingsrecht? Vaak bestaat daar onduidelijkheid over. En dat kan jaren later, bij een echtscheiding, zorgen voor lastige discussies over de verdeling van het vermogen. In dit blog bespreek ik de mogelijke financiële gevolgen als er sprake is van een vergoedingsrecht.

Uit investeringen in een ander vermogen kunnen vergoedingsrechten ontstaan

Als u gehuwd bent, zijn er vaak drie vermogens: privévermogen van u, privévermogen van uw partner en gemeenschappelijk vermogen.

Tijdens uw huwelijk kunnen tussen deze vermogens onderlinge vergoedingsrechten ontstaan als gevolg van bijvoorbeeld de volgende transacties:

• U koopt een gezamenlijke woning met privévermogen van één van u.
• U lost met privévermogen af op een gemeenschappelijke (eigenwoning)schuld.
• U start een eigen bedrijf met geld uit het privévermogen van uw partner.
• U koopt een bedrijfspand met geld uit het privévermogen van uw partner.

Ontstaat het vergoedingsrecht vóór 1 januari 2012 of daarna?

Is een vergoedingsrecht ontstaan vóór 1 januari 2012, dan hoeft u bij een scheiding alleen het oorspronkelijk geïnvesteerde bedrag terug te betalen, tenzij er bijzondere omstandigheden zijn. Maar is een vergoedingsrecht ontstaan in 2012 of later, dan moet u bij een scheiding niet alleen de oorspronkelijke investering, maar ook naar evenredigheid de waardestijging van de investering terugbetalen. U kunt hiervan afwijken door met uw partner een andere afspraak te maken.

Vergoedingsrechten: wel de lusten, niet de lasten?

Bij een echtscheiding kunnen gemakkelijk discussies ontstaan over de hoogte van het vergoedingsrecht dat terug moet worden betaald. Vragen die dan kunnen spelen, zijn vaak gerelateerd aan de waardeontwikkeling van de investering. Bijvoorbeeld: moet het oorspronkelijk geïnvesteerd bedrag met of zonder de waardestijging van de aankoop worden terugbetaald? Als de investering minder waard is geworden, deelt uw partner dan mee in de waardedaling, of toch niet?  En is dit bedrag dan bruto of netto?

Onvoorziene gevolgen van afwikkeling vergoedingsrechten

Bij de afwikkeling van vergoedingsrechten mag worden afgeweken van de wettelijke regels. Maar als echtgenoten geen andere afspraken hebben gemaakt bij het ontstaan van vergoedingsrechten, kan de afwikkeling hiervan tot onvoorziene uitkomsten leiden. Enkele voorbeelden:

Overigens, u kunt aan de rechter vragen om, met een beroep op de redelijkheid en billijkheid, de uitkomst van de berekening van een vergoedingsvordering aan te passen.

Maak duidelijke afspraken over de afwikkeling van vergoedingsrechten

De staatssecretaris van Financiën erkent de problemen die het gevolg zijn van de toepassing van de huidige wettelijke regels. De staatssecretaris geeft aan dat echtgenoten zelf onderling andere afspraken kunnen maken. Het is verstandig om met uw partner heldere afspraken te maken over de terugbetaling van een vergoedingsrecht en de verrekening van belasting. Leg alles schriftelijk vast. Daarmee voorkomt u veel discussie en gedoe.