Kan ik beter schenken of nalaten?

Als uw kinderen uw vermogen erven, dan krijgen zij een groot bedrag ineens. Zij komen dan al snel in aanraking met erfbelasting die oploopt tot 20%. Om deze belasting te beperken, kunt u (een deel van) uw vermogen aan uw kinderen schenken. Maar hoeveel levert dat dan op? Zijn er ook nadelen? Aan de hand van een voorbeeld zal ik dat duidelijk maken.

Wat nou als u niets doet?

Als u wilt besparen, moet u eerst weten waarop. Hoeveel belasting moeten uw erfgenamen betalen als u niets zou doen? Stel u bent gehuwd in gemeenschap van goederen, hebt 2 kinderen en € 1.800.000 vermogen. En stel verder dat u gisteren wat was overkomen. Dan was uw vermogen zeer waarschijnlijk (deels) vererfd naar uw echtgenoot en uw kinderen. Als ieder van hen 1/3^e van uw aandeel in de gemeenschap van goederen erft, moeten zij daar in totaal € 87.600 erfbelasting over betalen. Als de beide kinderen na –zeg- 10 jaar het vermogen van uw echtgenoot erven, betalen zij daar € 207.600 erfbelasting over. Daarbij ga ik uit van de huidige erfbelasting en een gelijkblijvend vermogen. Als u beiden bent overleden, resteert er van uw vermogen nog € 1.505.000.

Kunt u dus beter schenken?

Het voordeel van schenken is tweeledig. Jaarlijks kunt u gebruikmaken van de schenkingsvrijstelling van € 5.277 (eventueel kunt u ook gebruikmaken van de eenmalige (extra) verhoogde vrijstelling). Daarnaast kunt u elk jaar gebruikmaken van de laagste tariefschijf (10%). Als u er nu voor kiest om gedurende 10 jaar, jaarlijks € 90.000 aan ieder kind te schenken, heeft u (nagenoeg) geen vermogen meer en hebben uw kinderen een vermogen van ruim € 1.600.000.

Dat is dus € 95.000 meer dan als u niets doet. Dit voordeel loopt verder op als wij met een positief beleggingsrendement rekenen.

3 tips om nadelen van schenken te voorkomen

Maar als u niets doet, houdt u wel tot aan uw overlijden de beschikking over u vermogen. Mocht u het onverwacht nodig hebben, dan kunt u dit dus gebruiken. Hoe kunt u nu belasting besparen en toch het vermogen beschikbaar houden? U zou aan (een combinatie van) de volgende 3 oplossingen kunnen denken:

1. U schenkt ieder jaar ‘herroepelijk’. Als u het geschonken vermogen dan nodig hebt, kunt u het terugvragen van uw kinderen. Uw kinderen kunnen dan ook nog (een gedeelte van) de betaalde schenkbelasting bij de Belastingdienst terugvragen;
2. U schenkt ‘op papier’. U verklaart elk jaar een bedrag schuldig aan de kinderen waarover zij schenkbelasting moeten betalen. Omdat u het bedrag als het ware weer terugleent, moet u uw kinderen hierover wel 6% rente betalen. Maar dat kan weer zonder schenkbelasting. Als u ieder van de kinderen gedurende 10 jaar, jaarlijks ‘maar’ € 65.000 schuldig erkent, en dan overlijdt, hebben zij toch nog een vermogen van ongeveer € 1.680.000. Dit komt doordat er jaarlijks minder schenkbelasting verschuldigd is en door de jaarlijkse rentebetalingen.
3. U verbetert uw testament door het erfdeel van de langstlevende te verkleinen, door het volledig benutten van de vrijstelling van de langstlevende (‘opvullegaat’) of door het goed benutten van de eerste tariefschijf van alle erfgenamen (‘afvullegaat’). Ook kunt u denken aan het verhogen van de rente die de langstlevende verschuldigd is aan de kinderen. Die rente moet hij/zij betalen als hij/zij de gehele nalatenschap gekregen heeft en de kinderen een onderbedelingsvordering. Deze maatregelen kunnen de erfbelasting voor uw kinderen beperken. In welke mate is afhankelijk van de periode tussen uw overlijden en het overlijden van uw echtgenoot.

Om duidelijk te maken dat schenken loont, heb ik gebruik gemaakt van een sterk vereenvoudigd voorbeeld. Uw situatie is ongetwijfeld ingewikkelder. Denk dus goed na, voordat u gaat schenken.