Het vermogen van uw minderjarige kind: uw rechten en plichten

In 3 blogs gaat Gordon Doull nader in op het vermogen van een minderjarig kind en de rechten en plichten van zijn of haar ouders. Dit is het eerste deel.

Een minderjarig kind dat al over een aardig vermogen beschikt, kan hierover niet zelfstandig beschikken. U als ouders wel. U hebt namelijk het ouderlijk gezag. Maar wat houdt dat in? En wat nu als u overlijdt of gaat scheiden? In dit drieluik sta ik stil bij de verschillende situaties. Deel 1: Wat zijn uw rechten en plichten met betrekking tot het vermogen van uw minderjarige kind?

Minderjarigen staan onder ouderlijk gezag

Sinds 1988 geldt als hoofdregel dat een kind minderjarig is als het nog geen 18 jaar is. Daarvoor was het 21 jaar. Hebt u dus een kind jonger dan 18 jaar dan staat dat onder het uw ‘ouderlijk gezag’. Dit gezag wordt in beginsel door de ouders gezamenlijk gevoerd. Ook als zij gaan scheiden. Door het ouderlijk gezag hebt u de plicht (maar ook het recht) om uw minderjarige kind te verzorgen en op te voeden. Verder heeft u het wettelijk vruchtgenot van het vermogen van uw minderjarige kind.

Wat valt er onder het ouderlijk gezag?

Als ouders hebt u in beginsel dus het ouderlijk gezag. Maar wat houdt dat in? Allereerst bent u verantwoordelijk voor het welzijn van uw kind zelf. Weet wel dat uw onderhoudsplicht niet op 18 jarige leeftijd van uw kind stopt. Die plicht loopt door tot zijn/haar 21^ste verjaardag. Daarnaast voert u het bewind over het vermogen van hun kind. Dat moet u als ‘goede bewindvoerders’ doen. Bij slecht bewind bent u aansprakelijk voor het geleden verlies. Het door u gevoerde bewind wordt objectief beoordeeld. Hoe u met uw eigen vermogen omgaat, doet dus niet ter zake.

Ten derde vertegenwoordigt u gezamenlijk uw kind in burgerlijke handelingen. Dit betekent bijvoorbeeld dat u overeenkomsten namens uw kind kunt aangaan. Als duidelijk is dat de andere ouder daartegen geen bezwaar heeft, kunt u daarbij ook alleen handelen. Bent u zelf partij bij de rechtshandeling dan kunt u de rechter verzoeken een bijzonder curator te benoemen. Die treedt dan namens uw kind op.

Wettelijk vruchtgenot

Zoals gezegd hebt u met het ouderlijk gezag ook het recht op het wettelijk vruchtgenot van het vermogen van uw minderjarige kind.  Het ouderlijk vruchtgenot is het recht op de opbrengst van het vermogen van uw kind (zoals rente en dividend), na aftrek van de daarop rustende lasten. Het is dus het recht op een saldo.

Wettelijk vruchtgenot en de Inkomstenbelasting

Ook al is dit wettelijk vruchtgenot een soort genotsrecht, u hoeft er bij uw aangifte Inkomstenbelasting geen rekening mee te houden. Wel worden er bepaalde inkomsten van uw kind fiscaal aan u toegerekend. Zo ook het forfaitaire inkomen uit het box 3-vermogen van uw kind. Deze extra belasting kunt u betalen met de inkomsten uit uw wettelijk vruchtgenot. Het kan echter voorkomen dat u niet het vruchtgenot hebt van het vermogen van uw kind, bijvoorbeeld omdat dat bij testament is uitgesloten. Ook in deze gevallen wordt het vermogen van uw kind aan u toegerekend. Maar in dat geval hebt u een verhaalsrecht op het vermogen van uw kind voor deze extra belasting.