‘Duurzaamheid is meer dan een technische oplossing’

Iedereen heeft het erover: duurzaamheid. Maar hoe ziet een duurzame wereld er in de praktijk uit? In de tweede editie van deze interviewreeks: een toekomstvisie van prinses Irene waarin de mens weer langzaam onderdeel wordt van de natuur.

‘De balans is zoek, die kunnen wij herstellen. Vroeger werkten boeren samen met de natuur, later zijn ze de aarde gaan gebruiken. Eigenlijk is dat nooit meer veranderd. Wij denken dat wij alles kunnen doen met de aarde, dat wij geen onderdeel zijn van het grotere geheel en dat alles voor ons geschapen is. Maar hoe meer wij de natuur vervuilen, hoe zieker wij worden. Als wij alleen maar grondstoffen uit de aarde halen en niks teruggeven, raakt de aarde op. Nu is het vijf over twaalf. Gelukkig beseffen steeds meer mensen dat.’

Bewuste jongeren

‘Er zijn veel duurzame initiatieven die het potentieel in zich hebben om groter te worden, bijvoorbeeld op het gebied van kleding, huishouden en techniek. Enorm bemoedigend, dat was in mijn tijd wel anders. Toen kon het allemaal niet op. Daardoor besef ik wel dat we echt vooruit gaan. Jongeren vinden het vandaag de dag heel normaal dat zij deel uitmaken van het grotere geheel. Ze zijn bewuster dan jongeren ooit geweest zijn. Dat stemt mij hoopvol.’

Meer dan techniek

‘Wij zitten nu in een nieuwe fase, steeds meer mensen maken zich druk om de toekomst van de aarde. De behoefte om iets te doen groeit. Technische oplossingen zijn fantastisch, er gebeurt gelukkig veel op dit gebied. Maar duurzaamheid is meer dan een technische oplossing. Je hebt niks aan een techniek als er van binnenuit niks verandert. Dat is voor mij de kern. Een duurzame wereld heeft te maken met bewustwording. Dat vraagt om een mentale omschakeling. Oftewel: het besef dat wij allemaal een druppeltje zijn in een groter geheel, maar dat wij tegelijkertijd wel een belangrijke rol spelen in dat geheel.’

Ga naar buiten

‘Wij leven in een consumptiemaatschappij, er is zoveel te kiezen. Dat maakt het lastig de juiste keuze te maken. Je wordt continu beziggehouden, er is maar weinig tijd om echt na te denken of te reflecteren. Bewustwording begint met een moment van stilte inlassen. Wees dankbaar voor alles wat er om ons heen leeft, straalt en groeit. Daarvoor moet je wel naar buiten. Ga wandelen, fietsen of buiten sporten, er is zoveel te zien. In je auto kun je niet écht om je heen kijken, dan zie je geen vogels. Laat staan dat je ze hoort fluiten.’

Alle beetjes helpen

‘Wil je duurzaam goed doen? Kies dan iets wat bij je past. Er zijn zoveel mogelijkheden. De één rijdt elektrisch, de ander eet geen vlees, sommige mensen kijken heel bewust naar alles wat ze in de keuken wel en niet gebruiken, verbannen plastic of gaan vaker op vakantie in eigen land. Alle beetjes helpen. Opvoeding speelt een belangrijke rol. Leer je kinderen waarom je geen plastic gebruikt, waarom je niks weggooit, daar hebben zij én veel anderen de rest van hun leven iets aan.’