Een tweede huis in Spanje

Spaanse vermogensbelasting

Spanje kent een (aparte) vermogensbelasting. Die geldt ook voor niet-inwoners van Spanje die in Spanje gelegen onroerend goed bezitten. De waarde minus eventuele schulden in verband met het tweede huis per 31 december is daarbij relevant. Waarbij in beginsel – volgens de nationale regels – een vrijstelling geldt van € 700.000 per persoon. Het moet dus al om relatief hoge waardes gaan, voordat effectief Spaanse vermogensbelasting verschuldigd is. Sommige regio’s hebben de heffing van vermogensbelasting afgeschaft. Of beter gezegd: opgeschort. Zoals Madrid, Andalusië en Murcia.

Tijdelijke solidariteitsheffing

Maar ingeval van een zeer hoge waarde van het netto Spaanse vermogen kan de vermogensbelasting weldegelijk een rol gaan spelen. Ook in de regio’s die de heffing van de ‘gewone’ vermogensbelasting hebben opgeschort. Door de nationale overheid is namelijk een tijdelijke solidariteitsheffing ingevoerd: de ‘impuesto temporal de solidaridad de las grandes fortunas’. Deze belasting staat los van de door de autonome regio’s geheven vermogensbelasting. En kan door de autonome regio’s niet terzijde worden geschoven of worden gewijzigd. Ook hiervoor geldt een vrijstelling van € 700.000 per persoon. De eerste € 3.000.000 blijft vervolgens nog onbelast. Maar daarboven begint het tarief bij 1,7% en loopt het op tot maximaal 3,5%. Effectief treft deze extra heffing dus alleen vermogens van meer dan € 3.700.000 per persoon.

Spaanse erfbelasting

De meeste landen heffen erfbelasting als u onroerend goed nalaat dat in dat land ligt. Ook als u niet in dat land woont. Spanje is daar geen uitzondering op. De Spaanse overheid heeft vrijstellingen en tarieven vastgesteld. Deze zijn in beginsel van toepassing wanneer het Spaanse huis vererft naar personen die niet in Spanje wonen. De 17 autonome regio’s waarin Spanje is opgedeeld hebben de bevoegdheid om af te wijken van de nationale regels. Die afwijkingen gelden in de praktijk met name voor verkrijgers in de directe familiekring, zoals echtgenoot en kinderen en zijn bijna altijd in het voordeel van de belastingbetaler. Doordat hogere vrijstellingen gelden en/of hoge kortingen op de verschuldigde erfbelasting. De regionale regels golden in het verleden uitsluitend voor erfgenamen die in Spanje wonen. Het Europese Hof van Justitie oordeelde in september 2014 dat hiermee sprake was van verboden discriminatie. Sindsdien kunnen ook inwoners van andere EU-lidstaten een beroep doen op toepassing van de regionale regels.

Ook Nederland heft erfbelasting

Nederland heft erfbelasting over al het vermogen dat u als inwoner van Nederland nalaat. En dus ook over uw tweede huis in Spanje. Echtgenoten hebben in Nederland recht op een vrijstelling voor de erfbelasting van maximaal € 723.526 (2023). Vaak betalen zij in Nederland geen erfbelasting. Zelfs bij zeer grote vermogens kiezen echtgenoten er vaak voor om het erfdeel van de langst levende echtgenoot te beperken tot het vrijstellingsbedrag. Ook een partner met wie u ongehuwd samenleeft, heeft in Nederland onder voorwaarden recht op dezelfde hoge vrijstelling. Kinderen hebben in Nederland slechts een vrijstelling van € 22.918 (2023).

Dubbele erfbelasting?

Nederland en Spanje hebben geen verdrag gesloten dat dubbele heffing van erfbelasting voorkomt. Maar als u als inwoner van Nederland overlijdt, kunnen uw erfgenamen wel een beroep doen op het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001. Uw erfgenamen mogen de erfbelasting die ze in Spanje betalen in principe aftrekken van de erfbelasting die ze in Nederland moeten betalen. Maar als de Nederlandse erfbelasting over uw tweede huis in Spanje lager is dan de Spaanse aanslag, mogen ze alleen het lagere bedrag aftrekken. Als de langstlevende partner in Nederland geen erfbelasting hoeft te betalen, kan deze helemaal geen Spaanse erfbelasting verrekenen. Kinderen betalen in Nederland door de beperkte vrijstelling van circa € 23.000 meestal wel erfbelasting. En kunnen de Spaanse erfbelasting meestal volledig verrekenen.

Grote regionale verschillen in Spanje

Om de grote regionale verschillen te illustreren, vergelijken we de erfbelasting die een echtgenoot moet betalen in een aantal Spaanse regio’s. In dit voorbeeld gaan we uit van een bruto erfdeel aan Spaans vermogen van € 500.000.

Volgens de nationale regels bedraagt de vrijstelling voor echtgenoten nog geen € 16.000. In de meeste kustregio’s geldt een hogere vrijstelling. In Andalusië geldt sinds 2018 zelfs een vrijstelling van € 1.000.000 voor echtgenoten. Waardoor de echtgenoot in dit voorbeeld sowieso geen erfbelasting hoeft te betalen. Maar door zeer hoge belastingkortingen tot wel 99% hoeft de echtgenoot ook in de meeste andere gevallen effectief nauwelijks erfbelasting te betalen. Op de Balearen krijgt de echtgenoot weliswaar geen belastingkorting. Maar geldt wel een afwijkende gunstige tarieftabel. Over de eerste € 700.000 aan belastbare waarde is het tarief slechts 1%.

Ongunstige gevallen

De hogere vrijstellingen en tariefkortingen in bepaalde autonome regio’s gelden niet voor iedereen. Maar alleen voor directe familieleden, zoals de langstlevende echtgenoot en kinderen. Voor ongehuwd samenwonende partners geldt in principe helemaal geen vrijstelling. En kan het effectieve tarief in Spanje oplopen tot wel 68%. Terwijl in Nederland vaak dezelfde hoge vrijstelling en hetzelfde tarief geldt als voor gehuwden. Die situaties verdienen bijzondere aandacht. Door aan de partner bijvoorbeeld geen Spaans vermogen na te laten, kan dan veel erfbelasting worden bespaard. Ook een hypotheek op de Spaanse woning kan in zo’n geval een voordelige uitwerking hebben. Doordat deze de heffingsgrondslag voor de Spaanse erfbelasting verlaagt.

Download voor meer informatie over fiscale aspecten bij een tweede huis in Spanje de informatiekaart tweede huis in Spanje (pdf).