Bedrijfsoverdracht: dit zijn belangrijke fiscale aandachtspunten

Als u voornemens bent u bedrijf (deels) te schenken dan wel te laten vererven, kan dit grote impact hebben op uw vermogenspositie. Wat betekent een bedrijfsoverdracht voor uw privésituatie? Hieronder leest u meer over de fiscale aandachtspunten voor de ondernemer die het bedrijf overdraagt, de ‘bedrijfsoverdrager’.

Bent u de ‘bedrijfsopvolger’, leest u dan het artikel ‘Bedrijfsovername: dit zijn belangrijke fiscale aandachtspunten’ .

Continuïteit van het bedrijf

Op dit moment bestaan er diverse faciliteiten bij bedrijfsoverdracht. Deze bedrijfsopvolgingsregels zorgen ervoor dat de bedrijfsoverdrager en de bedrijfsopvolger minder of zelfs geen belasting betalen bij de bedrijfsoverdracht. Daarvoor gelden wel strikte voorwaarden. Zo kan de bedrijfsoverdrager de te betalen inkomstenbelasting mogelijk uitstellen. En de bedrijfsopvolger kan mogelijk een beroep doen op één of meer vrijstellingen bij schenking of vererving van de onderneming.

Dankzij deze gunstige regels is het vaak niet nodig om geld uit het bedrijf te halen om de belasting te kunnen betalen. De continuïteit van het bedrijf is daardoor zo veel mogelijk gewaarborgd. Het bedrijf mag immers niet in gevaar komen door het betalen van belasting. Door de bedrijfsopvolgingsregels optimaal toe te passen, voorkomt u dat u te veel belasting betaalt bij bedrijfsoverdracht.

Inkomstenbelastingclaim doorschuiven?

Zoals opgemerkt, moet de bedrijfsoverdrager bij bedrijfsoverdracht doorgaans inkomstenbelasting betalen. Dat geldt zowel voor bijvoorbeeld de ondernemer die een eenmanszaak heeft, als voor de ondernemer met een aanmerkelijk belang in een of meerdere bv’s. Van een aanmerkelijk belang is kortweg sprake bij een belang van minimaal 5% in de bv. Soms is daarvan al sprake bij een kleiner belang. De bedrijfsopvolgingsregels zijn in deze situaties overigens niet gelijk, wel vergelijkbaar.

Bij de ondernemer met een eenmanszaak, vof of maatschap gaat het bij de overdracht daarvan zonder faciliteiten om het belasten van de stakingswinst in box 1 van de inkomstenbelasting. Box 1 kent in 2024 een basistarief van 36,97% en, voor zover het belastbaar inkomen in box 1 hoger is dan € 75.581, een toptarief van 49,5%. Bij de ondernemer met een aanmerkelijk belang in een bv-structuur gaat het bij de overdracht om het belasten van de waardestijging van de aandelen in box 2 van de inkomstenbelasting. Het belastingtarief in box 2 is 24,5% over de eerste € 67.000 (bij fiscaal partnerschap: € 134.000) in 2024. Bij een hoger inkomen in box 2 is het belastingtarief 33%.

Zowel bij de eenmanszaak als bij de bv-structuur kan de vertrekkende ondernemer de inkomstenbelastingclaim op het ondernemingsvermogen doorschuiven naar de bedrijfsopvolger, mits u aan alle voorwaarden voldoet. U dient hiervoor een verzoek bij de Belastingdienst in te dienen. Vaak is bij een bedrijfsoverdracht tijdens leven onder andere van belang dat de bedrijfsopvolger al minimaal 36 maanden onafgebroken werkzaam was in het bedrijf. Deze eis wordt per 1 januari 2025 vervangen door de invoering van een minimumleeftijdeis van 21 jaar voor de bedrijfsopvolger.

Vrijstelling bij schenking/vererving onderneming benutten?

Als overdragende ondernemer, kunt u ook uw onderneming schenken aan de bedrijfsopvolger of via vererving laten overgaan op de bedrijfsopvolger. Op deze wijze kunt u uw bedrijf op een fiscaal voordelige manier overhevelen, mits er voldaan wordt aan de zogeheten ‘bedrijfsopvolgingsregeling’. De waarde van de onderneming wordt dan onder voorwaarden vrijgesteld van schenk- of erfbelasting in 2024 voor € 1.325.253 en voor het meerdere geldt een vrijstelling van 83%. Deze vrijstellingen wijzigen in 2025. Bij bedrijfsoverdracht via schenking of vererving van een bv-structuur, moet overigens sprake zijn van schenking of vererving van aandelen op holdingniveau. Wel moet u zich afvragen wat dit voor financiële gevolgen heeft voor uw privésituatie.

Wilt u meer weten over de fiscale bedrijfsopvolgingsregels? Lees de artikelen ‘Bedrijfsopvolging: wat brengt de toekomst?’ en ‘Bedrijfsopvolging: hoe werkt het fiscaal?’ .

Wat is ondernemingsvermogen?

Bovengenoemde faciliteiten gelden onder bepaalde voorwaarden alleen voor ondernemingsvermogen, maar grofweg niet voor het beleggingsvermogen. Vastgoed voor eigen gebruik in de onderneming wordt in principe als ondernemingsvermogen aangemerkt waardoor dit onder bovengenoemde faciliteiten valt. Verhuurd onroerend goed aan derden wordt niet als ondernemingsvermogen aangemerkt.

Wilt u meer hierover weten Lees het artikel, ‘Bedrijfsopvolging: wanneer is er sprake van een onderneming?’.

Wat betekent dit voor uw privésituatie?

Heeft u plannen om uw bedrijf over te dragen aan bijvoorbeeld de volgende generatie? Overlegt u dan in ieder geval tijdig met uw familie, uw sparringpartners en uw fiscaal adviseurs of en in hoeverre u gebruik kunt maken van de fiscale bedrijfsopvolgingsregels en welke andere aspecten voor u belangrijk zijn.

Lees meer hierover op de onze website ‘Bedrijfsovername & bedrijfsoverdracht’.