U heeft besloten om te gaan scheiden. Naast de emotionele kant, zijn de financiële gevolgen van een scheiding ingrijpend. U moet ineens beslissingen nemen over uiteenlopende financiële zaken. Zo moet u ook de opgebouwde pensioenrechten met elkaar verdelen.
Op 1 januari 2028 moeten alle pensioenregelingen voldoen aan het nieuwe pensioenstelsel, Wet Toekomst Pensioenen. De regering wil dan ook de regels voor pensioenverdeling bij scheiding in Nederland veranderen. Dit ’Wetsvoorstel Pensioenverdeling bij Scheiding’ moet wel nog worden goedgekeurd door het parlement.
Huidige regels: pensioenverevening
- Iedereen die in Nederland woont of heeft gewoond en de AOW-leeftijd bereikt, heeft recht op een AOW-pensioen. Dit pensioen wordt bij een scheiding niet verdeeld.
- Hebben u en uw ex-partner een ouderdoms- en partnerpensioen opgebouwd? En zijn bij scheiding de huidige regels volgens pensioenverevening toegepast? Dan ontstaat er een aanspraak op:
- De helft van elkaars ouderdomspensioen, dat tijdens het huwelijk is opgebouwd.
- Het opgebouwde partnerpensioen tot datum echtscheiding.
Het partnerpensioen bedraagt meestal 70% van het ouderdomspensioen en komt tot uitkering als u overlijdt. Alleen als dit partnerpensioen op opbouwbasis is verzekerd, heeft uw ex-partner bij scheiding meestal aanspraak op dit partnerpensioen. Dit wordt het bijzonder partnerpensioen genoemd.
Als het partnerpensioen op risicobasis is verzekerd, dan krijgt uw ex-partner bij uw overlijden geen bijzonder partnerpensioenuitkering. De waarde van een partnerpensioen op risicobasis is namelijk nihil. Hierdoor heeft uw ex-partner bij scheiding geen aanspraak op partnerpensioen. Wilt u weten of uw partnerpensioen op risicobasis is? Vraag dit na bij uw werkgever of pensioenuitvoerder.
U mag wel samen andere afspraken hierover maken, bijvoorbeeld in de huwelijkse voorwaarden of in een echtscheidingsconvenant.
Melding bij pensioenuitvoerder
Heeft u uw pensioen verdeeld? Dan heeft u allebei recht op de helft van elkaars ouderdomspensioen. Dan zal uw pensioenuitvoerder, zodra u met pensioen gaat, de helft van het ouderdomspensioen uitkeren aan u en de helft aan uw ex-partner. En u verkrijgt, zodra uw partner met pensioen gaat, de helft van zijn/haar ouderdomspensioen. Informeer de pensioenuitvoerder over de pensioenverdeling binnen 2 jaar na het tijdstip van scheiding. Als u dit vergeet, zal de pensioenuitvoerder het door u volledig opgebouwde ouderdomspensioen aan uzelf uitkeren. Vervolgens moet u de helft hiervan overmaken naar uw ex-partner. Dat is voor beide partijen vaak niet ideaal.
Levenslang verbonden na pensioenverdeling
Nu geldt als hoofdregel dat u na scheiding uw deel van het ouderdomspensioen van uw ex-partner pas ontvangt, als uw ex-partner met pensioen gaat. Een groot nadeel is dat u levenslang via het pensioen aan elkaar verbonden blijft. Als bijvoorbeeld uw ex-partner namelijk beslist om het ouderdomspensioen met 2 jaar uit te stellen, dan zal u ook nog 2 jaar moeten wachten op uw deel van het ouderdomspensioen van uw ex-partner. Dit is de aanleiding geweest om de regels rond de pensioenverdeling bij scheiding te veranderen.
Regels vanaf 1 januari 2028: conversie
- Bij een scheiding krijgt u een eigen aanspraak op ouderdomspensioen. Dit bestaat uit:
- de helft van het ouderdomspensioen tijdens de huwelijkse periode; én,
- het partnerpensioen, hetgeen op opbouwbasis is verzekerd.
Deze aanspraken wordt omgezet in een nieuwe zelfstandige aanspraak op ouderdomspensioen. Dit wordt ‘conversie’ genoemd. Uw bijzonder partnerpensioen is aldus omgezet een ouderdomspensioen. U heeft dus na de pensioenverdeling niets meer met elkaar te maken en kunt dus zelf bepalen wanneer u het ouderdomspensioen wenst in te laten gaan.
- De nieuwe aanspraak op ouderdomspensioen wordt automatisch verdeeld, zodra pensioenuitvoerders vanuit de Basisregistratie Personen (BRP) een melding krijgen van een scheiding. De pensioenuitvoerder betaalt het verdeelde ouderdomspensioen rechtstreeks aan beide ex-partners uit.
- In het nieuwe pensioenstelsel wordt het partnerpensioen vanaf 1 januari 2028 altijd op risicobasis opgebouwd. Dit heeft tot gevolg dat vanaf die datum er geen partnerpensioen meer in de pensioenverdeling wordt meegenomen.
- Bij overlijden van uw ex-partner stopt de partneralimentatie, maar u ontvangt dan niet een aansluitend een bijzonder partnerpensioen. Dit komt omdat in het nieuwe pensioenstelsel het partnerpensioen altijd op risicobasis is en het partnerpensioen op opbouwbasis tot 1 januari 2028 door conversie wordt omgezet in een eigen aanspraak op ouderdomspensioen. U kunt financiële problemen voorkomen door bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering op naam van uw ex-partner af te sluiten.
Tot slot
Bij een scheiding kunt u, ook onder de nieuwe regels, nog steeds met uw ex-partner andere afspraken over de pensioenverdeling maken. Als u huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden heeft opgesteld, kijk dan of u afwijkende afspraken hierin hebt vastgelegd.
Een pensioenverdeling bij scheiding is een complexe materie. Laat u goed informeren over de financiële gevolgen die bij een pensioenverdeling spelen en bespreek uw financiële situatie met uw pensioenuitvoerder en private banker.