Het Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 van de formerende partijen bevat de aankondiging dat fiscale regelingen rond giften de komende jaren worden beperkt. Bent u plan om de komende periode een grote schenking te doen aan een goed doel? Dan kunt u die waarschijnlijk het best in 2024 doen en wellicht zelfs nog voor Prinsjesdag 2024.
Beperking giftenaftrek
Het Hoofdlijnenakkoord bevat geen concrete wetsvoorstellen. Maar men neemt zich voor om de komende jaren de fiscale regelingen rond giften te beperken. Dat raakt de giftenaftrek in de inkomstenbelasting (‘giften vanuit privé’) en de vennootschapsbelasting (‘giften vanuit de bv’). Men noemt ook expliciet ‘geven uit de vennootschap’. Hiermee zal men de dit jaar ingevoerde regeling bedoelen, dat giften vanuit een vennootschap geen winstuitdeling zijn.
De eerste stap wordt in 2025 gezet. In 2028 zal sprake zijn van een uniformering van de giftenregeling in de inkomstenbelasting. Dan moet er een gelijke behandeling van verschillende giften zijn. Momenteel is er bijvoorbeeld een onderscheid tussen periodieke en andere giften.
De besparing voor de staatskas bedraagt 100 miljoen per jaar per 2025 en 250 miljoen per jaar vanaf 2028. Dit is ongeveer de helft van het budget van de giftenregelingen. Er zal dus fors ingegrepen moeten worden om deze besparingen te realiseren.
Forse afname giften?
De voorstellen hebben tot geschokte reacties geleid van betrokken partijen bij filantropie. Zij vrezen een forse afname van donaties, mede op basis van eerdere ervaringen. De beperking van de periodieke schenking tot € 250.000 in 2023 bleek een grote impact te hebben op zeer grote schenkingen. En uit een onderzoek van mijn collega’s van de afdeling Filantropie Advies blijkt dat het aantal Nederlanders dat geeft aan goede doelen al afneemt.
Giftenaftrek niet doelmatig
Een factor die voor de coalitie wellicht meespeelde, is de in maart verschenen evaluatie van de giftenaftrek 2016-2021. De conclusie luidt dat de giftenaftrek doeltreffend is omdat het geven stimuleert, maar niet doelmatig is omdat er weinig extra wordt gegeven door de giftenaftrek.
De vorige evaluatie kwam min of meer tot dezelfde conclusie, maar leidde niet tot wijzigingen. In maart was bij velen nog de gedachte dat het ook nu zo zou aflopen.
Een punt van kritiek op de giftenregeling dat al langer wordt genoemd, is dat men goede doelen wil ondersteunen maar donateurs subsidieert. De aanname is dat donateurs worden verleid tot meer of grotere schenkingen. Uit evaluaties blijkt dat dit maar in beperkte mate het geval is. Een directere methode is om goede doelen direct te subsidiëren, wellicht naar de mate waarin zij geld weten te werven bij het publiek. Dat vergt echter een grote stelselwijziging, iets waar de coalitie niet aan lijkt te denken.
Elk jaar een wijziging?
De giftenregeling kenmerkt zich door jaarlijkse wijzigingen. Zo is in 2023 de aftrek voor periodieke giften beperkt tot € 250.000 per jaar. Dat leidde tot veel ophef vanuit de sector. Grote donateurs trapten op de rem. Per 1 januari 2024 geldt de regeling dat giften vanuit een vennootschap niet als een winstuitdeling worden gezien.
Ongetwijfeld zal er ook nu stevig gelobbyd gaan worden om de huidige giftenregeling in stand te houden. Dat de coalitie geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer, biedt ook ruimte voor onderhandelingen. We zullen gaan zien waar het toe leidt.
Nog dit jaar schenken?
Als u grotere schenkingen aan een goed doel overweegt, dan lijkt 2024 daarvoor het beste jaar te zijn. Als het aan de coalitie ligt, worden de fiscale voordelen immers fors beperkt. Door die fiscale voordelen heeft u een lagere financiële last, of u kunt met dezelfde financiële last meer schenken. Het is maar hoe u het wilt inrichten.
De beperking van de giftenaftrek tot € 250.000 per jaar werd ingevoerd op het moment van de aankondiging. Dus niet ‘regulier’ op 1 januari van het nieuwe jaar, maar op 4 oktober om 16.00 uur, om precies te zijn. Met deze ervaring in gedachten, is een schenking voor Prinsjesdag 2024 te overwegen?
Gaat u hiermee aan de slag, dan kunt u zich met deze artikelen verder verdiepen in de huidige giftenregelingen: