Wat als ik in 2022 een schenking ontvang?

Let op de schenkbelasting

We hebben in Nederland een speciale belasting voor schenkingen, de ‘schenkbelasting’. Wellicht denkt u bij deze term aan het café waar ook wordt geschonken, maar dat is dus niet juist. Het gaat om geld of ander vermogen dat u van iemand als cadeau krijgt. In het bijzonder om een cadeau van iemand die (kortweg) in Nederland woont op het moment dat hij of zij het cadeau geeft.

Schenkingsvrijstellingen in 2022

U hoeft niet over het volledige bedrag schenkbelasting te betalen. De schenkbelasting kent een aantal vrijstellingen. Een schenking tot het bedrag van de vrijstelling wordt niet belast met schenkbelasting. Dit zijn de voornaamste vrijstellingen in 2022:

Bij een schenking van uw ouders

• De jaarlijkse vrijstelling bedraagt € 5.677;
• Een eenmalige vrijstelling van € 27.231 voor kinderen in de leeftijd van 18 t/m 39 jaar
• Deze eenmalige vrijstelling wordt verhoogd naar € 56.724 als je de schenking besteedt aan bepaalde dure studies;
• Deze eenmalige vrijstelling wordt verder verhoogd naar € 106.671 voor schenkingen voor een eigen woning.
• Als u vóór 2010 een beroep hebt gedaan op de eenmalige vrijstelling, daarna niet meer en nog steeds aan de leeftijdseis voldoet, heeft u recht op een ‘overgangsvrijstelling’ voor de eigen woning van € 29.493. Deze vrijstelling geldt naast de jaarlijkse vrijstelling van € 5.677.

Bij een schenking van iemand anders

In andere verhoudingen dan ouders-kinderen is de jaarlijkse vrijstelling € 2.274. Deze vrijstelling wordt voor ontvangers in de leeftijd van 18 t/m 39 jaar eenmalig verhoogd naar € 106.671 voor schenkingen voor de eigen woning.

De jubelton wordt afgeschaft

Het kabinet heeft aangekondigd dat de ‘jubelton’ per 2024 komt te vervallen. Per 1 januari 2023 wordt het bedrag al verlaagd, waardoor de jubelton in de verhouding ouders-kinderen feitelijk al per 1 januari 2023 wordt afgeschaft. Meer hierover leest u in ons artikel “Jubelton: de bel voor de laatste rond is geluid!”.

Als u de verhoogde vrijstelling voor de eigen woning gaat benutten, wees dan alert op alle voorwaarden van deze vrijstelling. Een goede hulp hierbij kunnen onze artikelen over deze vrijstelling zijn. Hier treft u het eerste artikel aan.

Hoeveel schenkbelasting moet ik betalen?

Wat als je meer ontvangt dan de vrijstelling? Dan komt heffing van schenkbelasting aan de orde. De tarieven van deze belasting zijn afhankelijk van de familieband tussen jou als ontvanger en de schenker en de hoogte van het bedrag:

• Voor een schenking van een ouder geldt een tarief van 10% voor de eerste € 130.425 die de vrijstelling overtreft. Voor het meerdere geldt een tarief van 20%.
• Gaat het om een schenking van een grootouder? Dan geldt hetzelfde grensbedrag en zijn de tarieven 18% en 36%.
• Voor een schenking van anderen gelden tarieven van 30% en 40%, bij hetzelfde grensbedrag.

Deze tarieven gelden trouwens ook voor de erfbelasting.

Hoe moet ik aangifte doen?

Ontvangt u meer dan de jaarlijkse vrijstelling? Dan moet u aangifte doen voor de schenkbelasting. Dat moet u ook doen als u zich beroept op een eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling.

Het uitgangspunt is dat u als ontvanger aangifte doet en de schenkbelasting betaalt. Voor een schenking in 2022 moet u vóór 1 maart 2023 aangifte doen. Het is verplicht om het door de Belastingdienst voorgeschreven aangifteformulier te gebruiken. Die vindt u hier.

Er is een uitzondering op de hoofdregel. Het is mogelijk dat u een ‘nettobedrag’ krijgt. Dat is een ‘schenking vrij van recht’. Onderdeel van de schenking is dan dat de schenker de schenkbelasting voor zijn rekening neemt. U moet dan wel aangifte doen voor de schenkbelasting (eventueel samen met de schenker), maar de aanslag gaat dan niet naar u maar naar de schenker.

Is de schenking van mij privé?

Vaak wordt er een uitsluitingsclausule aan een schenking verbonden. Die is bedoeld om u te beschermen tegen het echtscheidingsrisico. Dit speelt met name als u bent getrouwd in de (oude) algehele gemeenschap van goederen. Een schenking valt dan in de huwelijksgemeenschap en wordt zo van beide echtgenoten. Een uitsluitingsclausule voorkomt dat.

Eerste aandachtspunt bij een uitsluitingsclausule is dat u de schenkingsovereenkomst goed bewaart. Dan kunt u in de toekomst aantonen dat de schenking uw privébezit is. Ook is het verstandig om de schenking op een privérekening te ontvangen, en deze op die rekening te laten staan. Dan blijft duidelijk welk vermogen uw privévermogen is.

Stel dat u de schenking vervolgens gaat besteden aan een gezinsauto of gezinsvakantie. Dan is het goed om hierover afspraken te maken met uw partner. Moet uw partner de helft van de besteding terugbetalen of niet? Leg dit goed vast.

Is er een bedoeling met de schenking?

Een schenking kan een mooi financieel duwtje in de rug zijn. Realiseert u zich dat de schenker gedachten kan hebben over de manier waarop u het geld gaat besteden. Het is natuurlijk het meest duidelijk als dat helder wordt uitgesproken. Maar zo werkt het in familieverhoudingen niet altijd. Het kan gebeuren dat de schenker een studie een mooie besteding vindt en de ontvanger denkt aan een mooie wereldreis. Probeer de werkelijke bedoeling van de schenker te achterhalen. Het zou toch jammer zijn als de verhoudingen in de familie verstoord raken omdat men dit niet van elkaar weet?