Fotografie: Ministerie van Beeld
Het klinkt zo makkelijk: instappen in het succesvolle bedrijf van je ouders en dat verder uitbouwen. Totdat die vader Dorus Wajer heet, hij en zoon Dries beiden sterke karakters zijn en de meningen net iets te veel uiteenlopen. Hoe houd je dan het schip op koers? En hoe maak je de grote sprong vooruit?
‘Ik ben opgegroeid in een omgeving waar watersport een tweede natuur is. Vanaf jonge leeftijd hielp ik mee in het bedrijf dat mijn vader pas was gestart. Als er klanten kwamen proefvaren, hadden mijn zus en ik al onze eigen rol, zo jong als we waren. Hadden die klanten kinderen bij zich, dan vingen wij hen op. Hadden ze een hond, dan gingen wij daarmee spelen. Zodat de klanten in alle rust met onze ouders konden praten. En intussen goed luisteren hoe ze dat deden. Heel leerzaam!’
‘Pittig, want mijn vader was all-in gegaan met zijn bedrijf. We hadden niets achter de hand en geen plan B. Mijn moeder reed in een ouwe Fiat Panda van 500 piek, die zo verrot was dat de motorkap een keer op de snelweg op haar voorruit is gewaaid. Dat liep net goed af. Als jongetje van zes, zeven krijg je dat soort dingen vrij bewust mee.’
‘Nee, ik wilde niks anders.’
‘Integendeel. Ik wil niet zeggen dat ik erom gepest ben, maar ik kreeg van onze medewerkers wel altijd álle kloteklusjes. Daar heb ik bij mijn vader in de auto weleens om gehuild, maar ook veel van geleerd. Over het belang van oog voor detail, voor kwaliteit en perfectie. En het heeft me een enorme bewijsdrang gegeven: ik ga jou gewoon laten zien dat ik het kan!’
‘Bij Wajer draait alles om esthetiek, topkwaliteit en functionaliteit, in perfecte harmonie. Elk detail, van de lijnen tot de afwerking, wordt met de grootste zorg gekozen en uitgevoerd. Daarvoor hebben we 25 engineers en designers in dienst, die voortdurend werken aan verfijning van onze ontwerpen. Dat werkt. Veel boten hebben vaak een net iets minder mooie kant, dat iets onder een bepaalde hoek net niet mooi uitpakt. Maar onze nieuwe Wajer 44 S is vanuit elke hoek bezien prachtig. Dat maak je zelden mee.’
In de wereld van luxejachten is de naam Wajer synoniem voor verfijnd design, innovatieve techniek en ongeëvenaard vakmanschap. Een groeibriljant met een vrij korte historie: slechts 32 jaar geleden legde scheepsbouwer Dorus Wajer in het Friese Heeg de kiel van zijn eerste zelfontworpen sloep, in de volste overtuiging dat hij de allermooiste en beste kapiteinssloep van Nederland kon bouwen. Volgens zijn levensmotto: ‘We doen het goed of we doen het niet.’ Het succes kwam bijna direct. Wajer maakte snel naam door de unieke combinatie van elegante styling, prettige dynamiek en oog voor detail. Welgestelde klanten verdrongen zich voor modellen als de Wajer 38, 44, 55 en 77. Al snel zag je het merk tot ver over de grens, op zonovergoten baaien waar de rich and famous zich op hun mooist laten zien. Van Saint-Tropez tot Ibiza, van Miami tot Dubai en van selfmade multimiljonairs tot regeringsleiders en royalty, inclusief onze eigen koning Willem-Alexander.
‘Zeker. De spannendste tijd was de crisis van 2008, 2009. Net toen we zwaar hadden geïnvesteerd in een nieuw model, de Wajer 37, viel alles op z’n rug. Niet één jaar, maar drie, vier jaar lang.’
‘Doorzetten, blijven gaan. Als je 49 proefvaarten doet en elke keer een nee krijgt, moet je heel stevig in je schoenen staan om de vijftigste keer opnieuw vol vuur je verhaal te vertellen en mensen enthousiast te maken.’
‘Mijn vader had en heeft nog altijd een onverzettelijke passie voor het product. Hij leerde me om altijd te streven naar perfectie. “We doen het goed of we doen het niet.” Daarin lijk ik enorm op hem. Voor de mensen met wie ik werk is dat vaak pittig.’
‘Omdat het voor mij nooit goed genoeg is. Als wij op de werf schepen in aanbouw hebben, kruip ik nog regelmatig ’s ochtends voor dag en dauw op mijn buik door die rompen om te kijken of alles netjes is aangesloten, goed functioneert of misschien toch nog beter kan. Dan heb ik meestal wel een paar puntjes waar de bouwers mee aan de slag kunnen.’
‘Hij zag allang van tevoren: twee kapiteins op één schip, dat gaat niet goedkomen. Daarom had hij dat proces al vroeg in gang gezet. In 2017 nam ik officieel de leiding over, maar de jaren daarvoor hadden we al veel samengewerkt voor een soepele overgang. Met een onafhankelijke partij erbij: mijn oom. Die kenden en vertrouwden we allemaal en hij kende het bedrijf vanuit de raad van advies. Ik weet nog dat hij ons alle vier – mijn vader, moeder, zus en ik – in een hokje zette, allemaal met dezelfde vragenlijst van twintig punten. Moesten we invullen wat we belangrijk en wat we een eerlijke verdeling vonden.’
‘Van de honderden vergaderingen die mijn vader en ik hebben gehad, is hij twee keer de kamer uitgelopen’
‘Ja, want we vertrouwden elkaar. De waardebepaling was even steggelen, want ik vond mijn rol in de waardegroei van het bedrijf wat groter dan anderen. Maar we zijn er goed uit gekomen.’
‘Van de honderden vergaderingen die mijn vader en ik hebben gehad is hij twee keer de kamer uit gelopen. Ik kan nogal drammerig zijn, op een gegeven moment gaat dat bij mensen in de allergie.’
‘Een van die momenten ging over mijn plannen voor het ontwikkelen van de Wajer 55, rond 2015. Ik vond dat die er moest komen, ik zag de markt. Mijn vader zag vooral risico’s: te groot, te complex, te riskant. Uiteindelijk ging hij overstag, maar dat was tevens zijn afscheid. Hij zei: “Ik doe dit voor jou. Ik ga die boot honderd punten maken, helemaal perfect, maar daarna is het klaar. Dan stop ik ermee.”’
‘Zeker. Ik ben pas achteraf gaan inzien hoe knap het is geweest dat hij dit zo heeft gedaan. Dat hij dat heeft kunnen én willen doen. Pas jaren later besefte ik hoe enorm star ik erin zat. Totaal geen gevoel, geen empathie. Mijn doel was wet. Gelukkig pakte het goed uit: het succes van de 55 heeft onze groei flink versneld.’
‘Een familiebedrijf runnen is een delicate balans tussen respect voor traditie en de noodzaak om te innoveren. Mijn vader was van de techniek en engineering en was ook beter met mensen, nog altijd trouwens. Hij kende al zijn pakweg veertig medewerkers bij naam; groter wilde hij ook niet worden. Nu zitten we op vierhonderd-plus medewerkers, dus mij lukt dat niet meer. Ik focus vooral op kwaliteit en groeikansen, omdat groei nodig is om te blijven bestaan. Mijn naam staat op het gebouw, er eten ruim vierhonderd gezinnen van. Dat brengt extra verantwoordelijkheid. Het moet perfect.’
Al vanaf zijn geboorte was Dries Wajer (37), CEO van Wajer Yachts, omringd door water en boten. Hij was zes jaar toen vader Dorus Wajer de functie van directeur van een technisch bedrijf opgaf om in Heeg een zelfontworpen sloep te bouwen volgens zijn eigen allerhoogste normen. Dries groeide op op de werf waar de eerste Wajers van stapel liepen. Na een studie technische bedrijfskunde en een master strategische marketing trad hij in 2010 toe tot het bedrijf, dat hij in 2017 overnam van zijn nu 70-jarige vader. Onder zijn leiding is Wajer Yachts uitgegroeid tot een wereldspeler met ambitieuze groeiplannen, inclusief de ontwikkeling van een 100-voets superjacht, de grootste Wajer ooit.
‘Mijn vader heeft nog een symbolisch percentage, voornamelijk vanuit emotioneel oogpunt, en hij is nog betrokken via de raad van toezicht. Mijn zus wilde geen operationele betrokkenheid; zij is fotografe en moeder en heeft een klein aandeel. Het management doet mee en sinds twee jaar hebben we in Parcom een grote 40-procentaandeelhouder. Maar de familie heeft nog altijd de meerderheid.’
‘Dat valt mee. Ik heb gekozen voor een partij die ons actief helpt met onze bedrijfsvoering. Ze hebben een ops-team van dertig mensen die ons helpen bij het verbeteren van onze operations, processen en efficiency, zodat wij ons kunnen richten op productontwikkeling en gezonde groei. De boten of het design, daar bemoeien ze zich niet mee.’
‘Natuurlijk, dat is logisch bij private equity. Dan is het aan ons om klaar te zijn voor een nieuwe fase met een nieuwe investeerder. Mogelijk eentje uit de Verenigde Staten, onze grootste afzetmarkt.’
‘Precies, dat is voor ons een nieuwe league. Ook daarin kunnen we iets bijzonders brengen, daarvan ben ik overtuigd. Net als ooit met de sloepen willen we ook hier een nieuwe standaard zetten, een technisch en esthetisch meesterwerk. Het wordt een superjacht van meer dan dertig meter lang met vijf comfortabele hutten. Het tekenen en engineeren is nu in volle gang en we hebben een aantal klanten die als launching customers dit avontuur met ons aandurven. Maar het duurt nog zeker twee à drie jaar voordat we het jacht kunnen introduceren.’
‘Mijn droom is om ons wereldwijd nog prominenter op de kaart te zetten, vooral in de Verenigde Staten. We hebben al een vestiging in Miami, met een eigen Wajer Bay Marina, en ik zie daar enorme groeikansen. Daarnaast blijf ik werken aan de ontwikkeling van nieuwe modellen, waaronder ons superjacht. Mijn ambitie is om Wajer wereldwijd hét toonaangevende merk te maken in luxejachten. Zonder concessies.’
‘Ons dochtertje Lauren is nu twee en heeft al haar handtekening gezet bij haar eerste Wajer-verkoop. Een gimmick natuurlijk, maar toch een mooi moment. Ze is gek op boten en herkent elke Wajer die langsvaart. Dan roept ze: “Papa’s boot!” Wie weet neemt zij op een dag de fakkel over, of mijn neefje Karel, zoon van mijn zus. Het zou prachtig zijn om te zien hoe de volgende generatie het familiebedrijf voortzet en nieuwe hoogten bereikt.’
