Direct naar content

Studieschulden in 2024, wat is verstandig?

Gepubliceerd op:
4 min. leestijd

Veel studenten hebben de afgelopen jaren een studieschuld opgebouwd. Onlangs heeft de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) bekend gemaakt dat de rente op studieschulden vanaf 2024 wordt verhoogd. Afhankelijk van het terugbetalingsregime is het nieuwe percentage 2,56%. Dit is een aanzienlijke verhoging ten opzichte van 2023, toen de rente voor velen nog op 0,46% stond. In 2022 was de rente zelfs nog 0%.

Daardoor ligt de tijd van ‘gratis geld’ voor studenten achter ons. Tegelijkertijd is dit rentepercentage nog steeds lager dan op veel andere leningen. De rente is ook lager dan de historisch hoge inflatie waardoor de reële waarde van bestaande studieschulden de afgelopen tijd behoorlijk daalde. Het hogere rentepercentage roept de vraag op wat nu verstandig is met een bestaande studieschuld. Is het verstandig om (extra) af te lossen, als de financiële situatie dat toelaat? En is het nog interessant om te lenen bij DUO als er ook alternatieven zijn, zoals lenen binnen de familie?

Door:

Voor wie geldt het nieuwe rentepercentage?

Voor studenten die studiefinanciering ontvangen wordt het rentepercentage ieder jaar aangepast. Zij krijgen dus te maken met het nieuwe percentage. Voor afgestudeerden geldt dat de rente van de studieschuld eens per vijf jaar wordt herzien. Zij krijgen alleen met het nieuwe rentepercentage te maken als zij in 2023 afstudeerden. Daarnaast krijgen afgestudeerden het nieuwe hogere rentepercentage als op 1 januari een nieuwe rentevastperiode ingaat. Het kan dus zo zijn dat afgestudeerden ook in 2024 nog een percentage van 0% of 0,46% betalen. Voordat u een beslissing neemt is het dus goed om na te gaan welk percentage voor uw situatie geldt.

Is het voordelig om extra af te lossen op de studieschuld?

Als u de financiële ruimte heeft, kan extra aflossen op de studieschuld goed aanvoelen. Tegelijkertijd kan dit ook bekeken worden als rendementsvraagstuk. Door af te lossen bespaart u de te betalen rente, maar wellicht kunt u op een andere manier meer rendement maken. Dan kan het financieel voordelig zijn om de schuld juist in stand te laten. Als u bijvoorbeeld nog een tarief van 0% of 0,46% betaalt, dan kunt u op een spaarrekening al meer rente ontvangen dan u aan DUO moet betalen. Als u nog andere schulden hebt met een hoger rentepercentage, kunt u meer besparen door juist die af te lossen. Ook met beleggen kunt u mogelijk een hoger rendement maken dan de rente die u betaalt (aan DUO). Daarmee loopt u natuurlijk wel risico’s.

Naast een relatief laag rentepercentage kent een studieschuld specifieke voordelen en flexibiliteit die u opgeeft door eerder af te lossen. De terugbetalingsverplichting op een studieschuld is inkomensafhankelijk. U hoeft minder of soms niets terug te betalen als u weinig verdient, bijvoorbeeld bij (tijdelijke) werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of een tussenjaar. Als u voldoende verdient maar terugbetalen u even niet uitkomt kunt u zelfs zonder reden de terugbetaling maximaal vijf jaar stopzetten. Bovendien wordt een studieschuld kwijtgescholden bij overlijden. Veel andere schulden zoals een hypotheek kennen deze flexibiliteit niet.

Studielening bij DUO of binnen de familie?

Wellicht heeft u de mogelijkheid om (extra) te lenen binnen uw familie. Of misschien bent u ouder van een student en overweegt u de studielening zelf te gaan verstrekken. Bij geldleningen binnen de familie gelden wel specifieke aandachtspunten. Lees hier meer over in dit artikel.

Ook bij het verstrekken van een familielening geldt een rendementsafweging. Kan de geldverstrekker op een andere manier meer rendement halen dan de rente die de (ex)student betaalt dan is dat voor de geldverstrekker aantrekkelijker. Daarbij kunt u denken aan bijvoorbeeld beleggingen die beter renderen of aflossen op een hypotheek met hoge rente. Op familie niveau kan het dan aantrekkelijker zijn als het kind bij DUO leent.

Daarnaast speelt ook de belastingheffing een rol. Uitgeleend geld valt onder ‘overige bezittingen’ in box 3. Dat betekent dat ouders die vanuit privé geld uitlenen aan hun meerderjarige kind, over het uitgeleende bedrag mogelijk ruim 2% belasting moeten betalen. Dan is de winst ten opzichte van rente betalen heel beperkt en is het op familieniveau misschien toch een beter besluit om het geld bij DUO te lenen. Lees hier meer over box 3.

Sommige ouders kiezen ervoor om het kind eerst te laten lenen en bij afstuderen (een deel van) de studieschuld voor ze af te lossen. Let erop dat bij zo’n grote betaling ineens doorgaans sprake zal zijn van een belaste schenking. Als in plaats van zo’n schenking jaarlijks een hogere toelage gegeven wordt, zal dit juist meestal niet als schenking kwalificeren. Lees hier meer over dit onderwerp.

Studieschuld en hypotheek

Bij het kopen van een (eerste) huis kan een studieschuld een nadeel zijn. De studieschuld vermindert namelijk het bedrag dat kan worden geleend bij een bank. Dit kan betekenen dat de studieschuld eerst moet worden afbetaald voordat een hypotheek afgesloten kan worden, maar dit geldt niet voor elke situatie. Het is verstandig om eerst te (laten) berekenen hoeveel minder u kunt lenen door de studieschuld.

Het maximale hypotheekbedrag is door de studieschuld weliswaar minder, maar het geld dat u zou hebben gebruikt voor het aflossen van uw studieschuld kunt u ook gebruiken als eigen geld voor de aankoop van uw (eerste) huis. Hierdoor heeft u een lagere hypotheek nodig en de hypotheekrente voor nieuwe leningen is momenteel altijd hoger dan de rente op de studieschuld.

Koopt u samen? Dan kan de hiervoor genoemde flexibiliteit van een studieschuld ten opzichte van een hypotheek een voordeel zijn als bij één van beiden het inkomen terugvalt. Het is wel belangrijk om hier met elkaar goede afspraken over te maken. Lees ook dit artikel over het belang van een samenlevingscontract.

Tot Slot

Een studieschuld is een bijzonder soort schuld. De schuld kenmerkt zich door een relatief lage rente ten opzichte van andere schulden en kent veel flexibiliteit. Aflossen kan zeker verstandig zijn, maar er zijn ook situaties waarin het juist verstandiger is om de schuld niet af te lossen.

Heeft u een vraag over dit artikel?

De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.

Over private banking

Vermogen biedt kansen en verplichtingen. Het is daarom prettig als er iemand met u meedenkt en samen met u de mogelijkheden verkent. Met persoonlijke aandacht bent u verzekerd van waardevol advies en dienstverlening op maat.
Over private banking