Een tweede huis in Spanje

Spaanse erfbelasting

De meeste landen heffen erfbelasting als u onroerend goed nalaat dat in dat land ligt. Ook als u niet in dat land woont. Spanje is daar geen uitzondering op. De Spaanse overheid heeft vrijstellingen en tarieven vastgesteld. Deze zijn in beginsel van toepassing wanneer het Spaanse huis vererft naar personen die niet in Spanje wonen. De 17 autonome regio’s waarin Spanje is opgedeeld hebben de bevoegdheid om af te wijken van de nationale regels. Die afwijkingen gelden met name voor verkrijgers in de directe familiekring, zoals echtgenoot en kinderen en zijn bijna altijd in het voordeel van de belastingbetaler. Doordat hogere vrijstellingen gelden en/of hoge kortingen op de verschuldigde erfbelasting. De regionale regels golden in het verleden uitsluitend voor erfgenamen die in Spanje wonen. Het Europese Hof van Justitie oordeelde in september 2014 dat hiermee sprake was van verboden discriminatie. Sindsdien kunnen ook inwoners van andere EU-lidstaten een beroep doen op toepassing van de regionale regels.

Ook Nederland heft erfbelasting

Nederland heft erfbelasting over al het vermogen dat u als inwoner van Nederland nalaat. En dus ook over uw tweede huis in Spanje. Echtgenoten hebben in Nederland recht op een vrijstelling voor de erfbelasting van maximaal circa € 680.000 (2022). Vaak betalen zij in Nederland geen erfbelasting. Zelfs bij zeer grote vermogens kiezen echtgenoten er vaak voor om het erfdeel van de langst levende echtgenoot te beperken tot het vrijstellingsbedrag. Ook een partner met wie u ongehuwd samenleeft, heeft in Nederland onder voorwaarden recht op dezelfde hoge vrijstelling. Kinderen hebben in Nederland maar een vrijstelling van circa € 21.000 (2022). Zij betalen in Nederland normaliter wel erfbelasting.

Dubbele erfbelasting?

Nederland en Spanje hebben geen verdrag gesloten dat dubbele heffing van erfbelasting voorkomt. Maar als u als inwoner van Nederland overlijdt, kunnen uw erfgenamen wel een beroep doen op het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001. Uw erfgenamen mogen de erfbelasting die ze in Spanje betalen in principe aftrekken van de erfbelasting die ze in Nederland moeten betalen. Maar als de Nederlandse erfbelasting over uw tweede huis in Spanje lager is dan de Spaanse aanslag, mogen ze alleen het lagere bedrag aftrekken. Als de langstlevende partner in Nederland geen erfbelasting hoeft te betalen, kan deze ook de Spaanse erfbelasting niet verrekenen. Als u kinderen hebt, kan het dan gunstiger zijn om uw tweede huis in Spanje in uw testament aan hen na te laten. En uw partner ander vermogen toe te delen.

Grote regionale verschillen in Spanje

Om de grote regionale verschillen te illustreren, vergelijken we de erfbelasting die een echtgenoot moet betalen in een aantal Spaanse regio’s. In dit voorbeeld gaan we uit van een bruto erfdeel aan Spaans vermogen van € 500.000.

Volgens de nationale regels bedraagt de vrijstelling voor echtgenoten nog geen € 16.000. In de regio’s Valencia en Catalonië ligt die vrijstelling met € 100.000 beduidend hoger. In Andalusië geldt sinds 2018 zelfs een vrijstelling van € 1.000.000 voor echtgenoten (en ook kinderen). Waardoor de echtgenoot in dit voorbeeld helemaal geen erfbelasting hoeft te betalen.

Op de Balearen betaalt de echtgenoot over de eerste € 700.000 aan belastbare waarde slechts 1%. Valencia past wel de nationale tarieftabel toe, met percentages die oplopen tot 34%. Maar geeft aan de echtgenoot een korting op de berekende belasting van 50%. In Catalonië gelden voor de echtgenoot niet alleen een relatief hoge vrijstelling en gunstige tarieven. Maar krijgt de echtgenoot bovendien een korting van maar liefst 99% op de te berekenen erfbelasting. Waardoor deze ook in Catalonië per saldo vrijwel geen erfbelasting hoeft te betalen.

Ongunstige gevallen

De hogere vrijstellingen en tariefkortingen in bepaalde autonome regio’s gelden niet voor iedereen. Maar alleen voordirecte familieleden, zoals de langstlevende echtgenoot en kinderen. Voor ongehuwd samenwonende partners geldt in principe helemaal geen vrijstelling. En kan het tarief in Spanje oplopen tot wel 68%. Terwijl in Nederland vaak dezelfde hoge vrijstelling en hetzelfde tarief geldt als voor gehuwden. Die situaties verdienen bijzondere aandacht. Door aan de partner bijvoorbeeld geen Spaans vermogen na te laten, kan dan veel erfbelasting worden bespaard. Ook een hypotheek op de Spaanse woning kan in zo’n geval een voordelige uitwerking hebben. Doordat deze de heffingsgrondslag voor de Spaanse erfbelasting verlaagt.

Download voor meer informatie over fiscale aspecten bij een tweede huis in Spanje de informatiekaart tweede huis in Spanje (pdf).