Home Artikelen Buiten de gebaande paden

Buiten de gebaande paden

Gepubliceerd op:
7 min. leestijd

Overdenkingen en adviezen opgetekend tijdens 'Rendement in crisistijd'

Veel vermogensfondsen buigen zich over de vraag hoe zij in tijden van crisis hun vermogensdoelen kunnen blijven realiseren. De lage rentestand op spaargelden houdt onverminderd aan. En ook de vastrentende obligatie lijkt al enige tijd zijn stabiele bijdrage aan de beleggingsportefeuille te verliezen. Zeker als een vermogensfonds voor het behalen van zijn maatschappelijke doelstellingen jaarlijks een fors rendement en de inflatiecorrectie moet realiseren, is een herbezinning waardevol. Rendement in crisistijd vraagt om een andere bril.

Door: Buiten de gebaande paden

Online seminar Rendement in crisistijd

Het webinar ‘Rendement in crisistijd’ voor bestuurders van vermogensfondsen vond plaats op initiatief van ABN AMRO MeesPierson Instituten & Charitas. De centrale vraag tijdens het webinar was: ‘Hoe gaan we om met weinig rendement in verhouding tot onze verplichtingen? Veel bestuurders vragen zich af welke beleggingsstrategie ze het beste kunnen hanteren nu de rente laag is, de aandelenbeurzen dalen en de dividenden onder druk staan. Gastheer Otto Beelaerts van Emmichoven sprak met drie deskundigen. Karin Roeloffs is voorzitter van de Beleggingswerkgroep van de FIN en adviseur van institutionele partijen. Ronald Janssen is Managing Director Goal Based Planning bij Ortec Finance. Vanuit de bank zat Richard de Groot aan tafel, hij is hoofd van het Investment Centre van ABN AMRO. Heeft u het webinar niet bijgewoond? Neem dan zeker nog een kijkje.

Balans in doelen, vermogen en risico

Bij het beheer van het maatschappelijk vermogen door een vermogensfonds zijn er meerdere zienswijzen mogelijk. Waar de één de maatschappelijke doelen centraal stelt en het beschikbare vermogen hierop afstemt, neemt de ander het rendement op het vermogen als basis voor de verplichtingen die het fonds aangaat. En dan zijn er nog vermogensfondsen die jaarlijks heel concrete rendementsdoelen stellen en die leidend maken. Voor welke variant je ook kiest of wat de statuten ook voorschrijven, gedegen asset- & liability management (ALM) vormt een goede basis. Dit brengt doelstellingen, vermogen en risico samen.

 

Het bestuur staat voor lastige keuzes

Zeker in tijden waarin rendement niet meer vanzelfsprekend is en sommige assetcategorieën de voormalige prestaties niet meer lijken te gaan evenaren, rijst de vraag hoeveel extra risico je wilt en kunt nemen om al je doelen te realiseren. En dan gaat het niet alleen om de vermogensdoelen, maar ook om de maatschappelijke doelen en doelen op het gebied van bestaansrecht en continuïteit. In de tijd waarin we leven is het niet meer vanzelfsprekend dat oude waarden onverminderd overeind kunnen blijven. Het stelt het bestuur voor lastige keuzes. Waar ligt de juiste balans tussen rendement en risico, tussen maatschappelijke impact en een scherpere focus en tussen eindigheid en continuïteit?

 

De stand van zaken in assetallocatie

Welk doel je stelt aan je vermogen – instandhouding of groei – is medebepalend voor je risicoprofiel. Hoe hoger het rendement dat je nastreeft, hoe hoger het risico dat je moet accepteren. Daar waar obligaties in de beleggingsportefeuille belangrijk waren voor de risicodiversificatie, lijkt deze rol met de huidige rente veel kleiner te zijn. Voor veel beleggers zijn aandelen hierdoor aantrekkelijker geworden. Vanuit de TINA-gedachte, ‘There Is No Alternative’, schuiven ze in hun zoektocht naar rendement op naar aandelen. Belangrijk is een lange beleggingshorizon en ook moet je altijd belegd blijven. Als je de tien beste dagen in een jaar niet belegd bent, is dat desastreus voor het rendement. Proberen om de tien slechtste dagen te vermijden, is een even onmogelijke opgave.

Wat kunnen we leren van pensioenfondsen?

Pensioenfondsen behoren tot de groep institutionele beleggers. Dit zijn grote professionele partijen die de hen toevertrouwde gelden beleggen op de geld- en kapitaalmarkt. Omdat beleggen voor hen deel uitmaakt van hun bedrijfsmodel, kunnen we veel van hen leren.

 1. Ze laten steeds vaker hun tactische allocatiebeleid los

Met hun beleggingsmix probeerden pensioenfondsen voordeel te halen uit de rendementsverwachting van de verschillende beleggingscategorieën op de korte termijn. Dit was vooral gedreven door kortetermijnwinsten, waarbij er iets minder accent kwam te liggen op de verplichtingen van het pensioenfonds op de lange termijn. Omdat tactisch allocatiebeleid zeer complex is, met veel risico gepaard gaat en dit alles niet opweegt tegen de behaalde resultaten, laten pensioenfondsen dit nu steeds vaker los.

2. Ze hebben een sterke focus op duurzaam beleggen

Pensioenfondsen schuiven steeds meer op naar duurzaam beleggen. Dat is een belangrijk signaal. Omdat zij hun bestaansrecht ontlenen uit het genereren van voldoende vermogen om aan hun toekomstige verplichtingen te voldoen, worden pensioenfondsen vooral gedreven door rendement. Hun keuze voor duurzaamheid geeft aan dat ook zij verwachten dat bij dit soort bedrijven in de toekomst het meeste rendement te verwachten is.

3. Ze hechten steeds meer waarde aan de governance van bedrijven

Waren het vroeger vooral de financiële bedrijfsresultaten en investeringsplannen die de interesse van professionele beleggers aanwakkerden, vandaag de dag is er steeds meer aandacht voor hun governance. Dat is de structuur onder alle regels en principes die de rechten, verantwoordelijkheden en verwachtingen van de verschillende stakeholders van een bedrijf. Zo’n governance wordt ook ingezet om belangen van diverse stakeholders op elkaar af te stemmen en is vaak ook een hulpmiddel voor de langetermijnstrategie van een bedrijf.

Beleggingsportefeuille onder de loep

Hoe u uw beleggingsportefeuille inricht heeft alles te maken met de doelen die u stelt, de horizon die u heeft en uw risicohouding. Tel daarbij op de spelregels die uw vermogensfonds stelt in een beleggingsstatuut of misschien wel in het fundament van uw organisatie, de statuten. Dit alles bij elkaar vraagt om een zorgvuldige blik in een nieuw tijdsgewricht. Zonder dat u dit fundament aan een herbezinning onderwerpt, is het niet aan te raden drastische wijzigingen in uw beleggingsportefeuille door te voeren. Niet op het gebied van assetallocatie, maar zeker ook niet door in- en uit te stappen op de aandelenbeurzen. Nu spaargelden en staatsobligaties steeds minder bijdragen aan het rendement van uw portefeuille is het niet gezegd dat u dan maar 100 procent in aandelen moet gaan. Zeker niet als u altijd al een defensieve risicohouding hebt gehad.

Eerst antwoord op fundamentele vragen

Het is beter om u te buigen over de fundamentele vraag hoe u invulling wilt geven aan uw maatschappelijke doelen. Maar ook hoeveel vermogen dit vraagt en welk bestaansperspectief u hanteert voor uw organisatie. Overweegt u meer risico te nemen? Vindt u het geen bezwaar tijdelijk de instandhouding van uw vermogen los te laten? Kiest u ervoor minder verplichtingen aan te gaan? Allemaal vragen die u eerst moet beantwoorden voordat u aan de knoppen van uw beleggingsportefeuille draait. U doet er dus goed aan eerst uw doelen, vermogen en risico in een voor uw organisatie passende samenhang te brengen. Uiteraard vanuit een realistisch perspectief. Een risicomijdende houding en een rendementsdoel van 4 procent op jaarbasis plus inflatiecorrectie zijn twee werelden die niet met elkaar te verenigen zijn.

 

Een warm pleidooi voor ESG

Environment, social en governance vormen samen de kapstok van een duurzame portefeuille. De drie experts tijdens het webinar hadden elk een persoonlijk pleidooi voor een van de drie pijlers.

Governance

Karin Roeloffs legde de nadruk op de groeiende rol van corporate governance.

Corporate governance wordt steeds meer gezien als het fundament van een organisatie. Het is ook niet voor niets dat ook de institutionele beleggers zich hier in toenemende mate op richten. Dat is voor vermogensfondsen niet anders. Ook een bestuurder van een vermogensfonds moet ethiek en transparantie hoog in het vaandel dragen en duidelijk zijn over de rolverdeling binnen het bestuur, de statuten en het beleggingsbeleid. Ook scenarioplanning hoort daarbij, ook een manier om invulling te geven aan behoorlijk bestuur.

Environment

Ronald Janssen ging in op de klimaattransitie en de invloed hiervan op prestaties van bedrijven.

Veel organisaties leveren hun bijdrage aan de klimaattransitie. Vele doen dan op basis van de door de overheid opgelegde quota, anderen bepalen hun eigen norm en stellen hun eigen doelen. Duidelijk is dat bedrijven en sectoren die hier de meeste progressie in laten zien de beste financiële vooruitzichten hebben voor de toekomst. En ook in deze crisistijd schildert deze voorsprong zich al af, duurzame portefeuilles presteren beter dan de traditionele beleggingsportefeuilles.

Social

Richard de Groot gaf zijn visie op het toenemende belang van social impact

Sinds de crisis is er een duidelijke verschuiving van ‘shareholder value’ naar ‘stakeholder value’. De kwetsbaarheid van medewerkers - en dus ook de organisatie - toen het coronavirus losbarstte en ook de wereldwijde Black Lives Matter beweging hebben dat in een stroomversnelling gebracht. Dat vertaalt zich niet alleen in de organisaties zelf maar ook in hun beleggingsportefeuille. Welke sociale impact je maakt met je beleggingen wordt steeds belangrijker.

 Webinar Rendement in crisistijd staat voor u online

Wilt u weten hoe het klimaat van invloed is op de prestaties van bedrijven? Wanneer de FIN de uitkomsten van haar jaarlijkse enquête onder leden presenteert? Maar ook hoe het hoofd Investment Centre van ABN AMRO een pleidooi doet voor een socialere kijk op beleggen?

Bekijk dan hier het webinar ‘Rendement in crisistijd’.

Ook interessant

Heeft u een vraag over dit artikel?

De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.