Goed geven aan goede doelen – 5 tips

1.Ga op onderzoek uit

Als we iets kopen willen we eerst vaak weten hoe én of het werkt voordat we ons geld eraan uitgeven. Dat geldt voor het aanschaffen van een koelkast of beleggingsproduct, maar ook voor een donatie aan een goed doel. De overweging om te doneren, is vaak erg persoonlijk. Je stoort je aan het plasticafval op het strand of misschien aan de misstanden in de bio-industrie. Daar wil je iets aan doen. Voordat je gaat doneren, is het belangrijk om te achterhalen wat je écht belangrijk vindt. Dat geeft richting. Vervolgens kun je je verdiepen in het probleem: hoe zit het in elkaar, wie raakt het en wat is de urgentie. En, wat is de aanpak van het goede doel? Door je te verdiepen in de problematiek schenk je bewust en kun je meer impact maken. Begin met je hart, maar geef uiteindelijk met je hoofd!

2. Focus op resultaten

Regelmatig lees je negatieve berichten over de bestedingen van goede doelen. Er wordt geklaagd dat er te weinig geld naar de doelstelling gaat en te veel naar salarissen, fondsenwerving en de administratie. Dit worden ‘overhead’ kosten genoemd. Toch zegt het percentage dat een goed doel besteedt aan de doelstelling, niets over het succes van de organisatie. Een lage ‘overhead’ staat dus niet gelijk aan betere resultaten.

Amnesty International helpt al jaren slachtoffers van seksueel geweld in de Democratische Republiek Congo. In dit land heerst een conflict waarbij verkrachtingen worden ingezet als oorlogswapen. Na jarenlange steun heeft Amnesty geld vrijgemaakt voor een evaluatie naar de resultaten van haar werk. Hieruit bleek dat de zorg voor slachtoffers en de juridische ondersteuning bij het berechten van de daders beter kan. De geleerde lessen worden nu toegepast. Is een evaluatie weggegooid geld of een goede investering?

Het komt geregeld voor dat goede doelen die goed presteren hoge ‘overheadkosten’ hebben. In het voorbeeld hierboven investeert Amnesty International geld in evaluaties, dat kan gerekend worden tot overhead. Maar, deze investering helpt hen om hun werk te verbeteren en meer mensen te helpen. Het is goed om oog te hebben voor de kosten die goede doelen maken, maar kijk ook vooral naar de resultaten die daar tegenover staan om je mening te vormen.

3.Bekendheid zegt weinig over effectiviteit

Je ziet het goede doel overal: op posters in de stad, in de reclameblokken op TV én in je Instagram feed. Veel mensen om je heen zetten zich in voor dit goede doel en elk jaar halen ze veel geld op. Dat moet wel goed zitten, toch? Bekendheid, grootte en succes in fondsenwerving zeggen helaas niets over het succes bij de doelgroep. Als een organisatie veel geld binnenhaalt, betekent dit dat ze goed zijn in het bereiken en overtuigen van donateurs.

Gelukkig zijn veel bekende goede doelen ook goed in het uitvoeren van hun werk. Maar, er zijn ook veel onbekende initiatieven die heel goed werk doen, maar niet zo goed zijn in zichzelf promoten.

4. Tastbaar betekent niet per se impactvol

Veel mensen die ik spreek geven de voorkeur aan kleine goede doelen met tastbare projecten. Tastbare initiatieven zijn vaak duidelijk en goed te begrijpen. Ook leiden ze vaak tot snelle resultaten en dat geeft een goed gevoel. Maar soms is impact allesbehalve tastbaar. Een wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van een bepaalde ziekte is niet tastbaar en zonder snel resultaat. Toch kan bij het vinden van een succesvolle behandelmethode zo’n onderzoek juist voor vele levens het verschil maken.

5. Geef (ook) tijd!

Naast geld, is de inzet van tijd, kennis en/of netwerk ontzettend waardevol voor goede doelen.  Wist je dat 40% van de Nederlanders in 2019 vrijwilligerswerk deed? Wat mooi is aan vrijwilligerswerk, is dat je (vaak) direct in contact bent met het goede doel en de doelgroep. Als mentor bij Stichting B for You of als taalmaatje bij Humanitas zie je waarschijnlijk snel effect van de inzet van jouw tijd en energie. Vrijwilligerswerk betekent niet per se fysiek werk of werken in het buitenland, ook vanaf jouw keukentafel kun je de wereld een stukje mooier maken. Denk bijvoorbeeld aan digitaal vrijwilligerswerk via De Nieuwe Gevers. Via zulke platforms kun je jouw talenten en vaardigheden inzetten om goede doelen verder te helpen.

Goed doen met geld

Ons geld heeft invloed. De manier waarop we kopen, beleggen of doneren reflecteert wat we belangrijk vinden en welke invloed we willen uitoefenen. Doneren aan goede doelen is een van de manieren waarop we kunnen bijdragen aan een betere wereld. Ik weet dat het lastig kan zijn om goede doelen te vinden die bij je passen én effectief zijn. Neem jouw interesses als startpunt en begin je dan te verdiepen in het probleem dat je wilt aanpakken. Hoe kan het opgelost worden en wie boekt succes? Staar je niet blind op kosten, bekendheid of tastbaarheid. Waar het uiteindelijk om gaat is de positieve verandering die de organisatie teweeg brengt.