Hollands Glorie: Familie Ten Brinke

Het verhaal is al vaker verteld, maar het is te mooi om te laten liggen. We gaan 29 jaar terug in de tijd. De 32-jarige Albert ten Brinke, directeur bij VolkerWessels, heeft op het vliegveld in München zijn vlucht gemist en laat zich op de wachtlijst voor de volgende vlucht zetten. De baliemedewerker zegt: “Sie stehen schon auf der Liste.” Blijkt dat er een andere Ten Brinke op de lijst staat: Hans ten Brinke, grootaandeelhouder van Ten Brinke. Er is wat verwarring, want ze delen dezelfde achternaam maar zijn geen familie. Eenmaal aan de praat hebben de twee vakgenoten en concurrenten een klik. En niet lang na die ontmoeting komt het zelfs tot een samenwerking: Albert wordt gevraagd om de Duitse tak te beheren, met het idee om het groeiende bedrijf op den duur over te nemen.

‘Ze zochten na drie generaties Ten Brinke een natuurlijke opvolger’, kijkt hij terug op die bijzondere ontmoeting. ‘Liever geen familie. De vierde generatie breekt namelijk vaak af wat de eerste drie generaties hebben opgebouwd. Hans dacht: hij is directeur bij VolkerWessels, dus hij zal wel iets kunnen en daarbij zit hij voor VolkerWessels in Duitsland, een land waar ook Ten Brinke actief is. Dat ik naamgenoot ben van de oprichters was een bijzondere bijkomstigheid.’

Hoe stond Ten Brinke er in 1994 voor, toen u erbij kwam?

Albert: ‘Het bedrijf had zo’n 65 miljoen gulden omzet per jaar, was strak georganiseerd en men was alleen als aannemer bezig. Ik heb toen gezegd: ik wil bij jullie komen werken, maar dan gaan we naast de aannemerij ook de projectontwikkeling in. Dáár lagen wat mij betreft kansen. Ten Brinke zat op dat moment voor de helft in Duitsland, maar door projectontwikkeling erbij te doen konden wij onze activiteiten enorm uitbreiden. Ik heb mij eerst op Duitsland geconcentreerd, waar we snel en gestaag zijn gaan groeien. Nu hebben we daar vijftien vestigingen en bestaat ongeveer 70 procent van onze omzet uit projecten in Duitsland.’

In 2003 voegde broer Wim zich bij het bedrijf. Hoe ging dat?

Wim: ‘dat ging heel geleidelijk. Ook ik ben werkzaam geweest bij VolkerWessels, waar Ten Brinke een gezonde rivaliteit mee voerde. Nadat mijn broer bij Ten Brinke ging werken, werd ik natuurlijk ook wel nieuwsgierig. Vervolgens kreeg ik de kans om in de vestiging in Doetinchem iets op te bouwen. Daarna ben ik andere functies gaan bekleden. Nu ben ik naast directeur van de Duitse projectontwikkeling en als COO verantwoordelijk voor het verder professionaliseren van de dagelijkse processen en structuren binnen de organisatie.’

Jaren later volgden uw kinderen. Was het altijd al de bedoeling om het bedrijf in de familie te houden?

Albert: ‘Het bedrijf was natuurlijk niet van onze familie, maar ik heb het van de oprichtersfamilie met dezelfde naam overgenomen. We hebben een erg platte organisatie: zo hebben we bijvoorbeeld geen holding. We hebben een directieraad die één keer per maand vergadert. Verder hebben de leden van deze directieraad ieder een eigen terrein en eigen projecten. Mijn drie kinderen hebben ieder een eigen rol: Arjen heeft een managementfunctie, mijn dochter Mirjam werkt op de afdeling Marketing & Communicatie en mijn jongste zoon Robert is projectleider.’ Arjen: ‘Bij mij is het redelijk snel gegaan: ik had m’n Nyenrode-diploma nog niet in m’n hand of ik zat al in Duitsland op een project van Ten Brinke. Vanaf dat moment ben ik veel verschillende dingen gaan doen: ik ben assistent-uitvoerder geweest, werkvoorbereider en projectleider. Later vroeg de directeur van een werkmaatschappij of ik het van hem de vestiging in Berlijn kon overnemen en uitbouwen. Nu ga ik een vestiging in Nürnberg opbouwen.’

Wat is de succesfactor van Ten Brinke?

Albert: ‘Ten eerste zorgen we ervoor dat we dicht op de markt zitten. Zelf ben ik bijna dagelijks in gesprek met investeerders, huurders of overheden. Dan weet en voel je in welke richting de markt zich ontwikkelt. We hebben voornamelijk collega’s in leidinggevende functies die een technische achtergrond hebben én uit de bouw komen. Die regeren niet van achter hun bureau.’

Arjen: ‘We hebben daarnaast een heel groot netwerk van investeerders, huurders, architecten, stedenbouwkundigen en adviseurs. En ik denk dat het succes ook komt doordat we sturen op ondernemerschap en dit diep in de organisatie leggen. Het zit in ons DNA. Met de lokale werkmaatschappijen zorgen we ervoor dat mensen hun eigen vestigingen runnen. Dat resulteert in betrokkenheid en creativiteit. De laatste jaren zijn we ontzettend hard gegroeid en dus is het nu de grootste uitdaging om structuur aan te brengen zonder het ondernemerschap kapot te maken.’

Wat zijn in het oog springende projecten van afgelopen jaren?

Wim: ‘In Berlijn hebben we een project ontwikkeld met duizend appartementen, dat verkocht is aan één grote belegger. Voor het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking in Duitsland ontwikkelden en bouwden we een kantoor van circa 30.000 vierkante meter. In Eindhoven hebben we een aantal prachtige woontorens gebouwd. In Spanje zijn we betrokken bij een kliniek waar voetballers van Real Madrid worden geopereerd. Loop je in Athene rond, dan kom je overal borden tegen waar Ten Brinke op staat. Het is veelomvattend.’ Albert: ‘Dat maakt ons vak ook mooi. We creëren gebieden waar mensen wonen, werken en recreëren. Oude vervallen fabrieken maken plaats voor duurzame woningen. Mijn vader is 88 jaar en was zelf ook uitvoerder. Met hem kan ik een tochtje maken om hem te laten zien wat we allemaal gebouwd hebben en welk idee daarachter zit. Prachtig.’

Hoe zien jullie de toekomst van het bedrijf?

Arjen: ‘Dat hangt helemaal af van de markt. Een half jaar geleden zou ik gezegd hebben dat we verder gaan groeien met woningbouw, nu zien we de markt in Duitsland en Nederland inzakken door de hoge energieprijzen en de oorlog in Oekraïne. Waar we ons de afgelopen jaren op woningbouw hebben geconcentreerd, zijn we nu meer bezig met ouderenzorg. Ontwikkeling van verpleeghuizen, logistiek en dergelijke.’

Wim: ‘Het is nu belangrijk om te consolideren. We zijn met bijna 1.400 mensen en we proberen het ondernemerschap van Ten Brinke zo veel mogelijk te behouden. Daarom stoppen we veel tijd en geld in de Ten Brinke Academy, waarmee we nieuwe medewerkers en stagiairs opleiden. We stippelen samen een carrièrepad uit, zorgen voor de nodige kennis en vaardigheden om die plek binnen de organisatie te kunnen vervullen en proberen ze simpelweg onafhankelijk denken en nadenken bij te brengen: niet alles voor waar aannemen maar kritisch blijven onderzoeken. We onderscheiden ons door telkens een stapje meer te zetten en verder te denken dan de concurrent.’ Albert: ‘Ik hoop dat we in de toekomst net zo kritisch en eigenwijs blijven. Ik zeg altijd: alleen dode vissen gaan met de stroom mee. Dat proberen we de mensen van Ten Brinke mee te geven. We hebben zo veel expertise opgebouwd dat we altijd weer nieuwe kansen benutten in de onroerendgoedmarkt. Dáár zijn we goed in.’