Ontwikkelingssamenwerking: Improvers & Re-imaginers
Sara bouwde voort op het begrip ontwikkelingssamenwerking en ging dieper in op de Sustainable Development Goals (SDG’s). De ambitie van deze doelen is helder, maar de uitvoering blijft ver achter. Er is een tekort van maar liefst 4 triljoen dollar om deze doelen in 2030 te behalen.
Nu overheden zich steeds meer terugtrekken, is het belangrijk om te vragen: wat betekent dit voor de toekomst van ontwikkelingssamenwerking?
Sara schetste twee perspectieven: de "improvers" en de "re-imaginers".
De improvers willen het huidige systeem versterken door het effectiever, inclusiever en beter gefinancierd te maken. Ze richten zich op de korte en middellange termijn om urgente noden te verlichten, en streven naar meer participatie en vertegenwoordiging binnen bestaande structuren.
De re-imaginers willen het hele systeem ter discussie stellen. Zij kiezen voor een lange termijn benadering, geven prioriteit aan het opbouwen van nieuwe systemen, en willen ontwikkeling herdefiniëren rondom lokale waarden en leiderschap.
Over één ding zijn beide groepen het eens: business as usual is geen optie meer. Het huidige systeem werkt niet. De echte kloof zit niet in de vraag óf verandering nodig is, maar in wélke verandering en hoe die tot stand moet komen.*
The Hunger Project Nederland
Waar Sara het systeem ter discussie stelde, toonde Annelies Kanis, directeur van The Hunger Project Nederland, hoe verandering er in de praktijk uitziet. Annelies deelde een aantal inzichten over het thema voedselzekerheid:
- Sinds 2005 is het aandeel mensen met honger gedaald van 1 op de 8 naar 1 op de 11.
- Wereldwijd wordt genoeg voedsel geproduceerd om 10 miljard mensen te voeden.
- Er zijn wereldwijd meer mensen met overgewicht (2,5 miljard) dan met honger (733 miljoen).
- De meeste mensen met honger wonen in landen die voedsel exporteren.
- Conflicten zijn momenteel de belangrijkste directe oorzaak van honger.
- Verborgen honger: ruim 2 miljard mensen krijgen voldoende calorieën, maar kampen met een tekort aan essentiële voedingsstoffen.
- Vrouwen vormen gemiddeld 43% van de landbouwarbeid in ontwikkelingslanden, maar hebben minder toegang tot land, krediet, zaden, training en technologie.
Ondanks deze complexiteit laat The Hunger Project (THP) zien dat duurzame verandering mogelijk is, door te werken vanuit drie principes:
Vrouwen voorop. In de programma’s van THP worden vrouwen getraind in leiderschap, ondernemerschap en voedselzekerheid.
Mensen komen zelf in actie. THP samen met lokale gemeenschappen: de uitvoering ligt bij getrainde vrijwilligers en de programma’s worden lokaal aangestuurd. Zelfs de internationale CEO komt uit Malawi.
Samenwerking met overheden. THP versterkt de samenwerking tussen gemeenschappen en lokale overheden, zodat voorzieningen als voeding, zorg en inkomen ook na het vertrek van de organisatie geborgd zijn.
De uitdaging ligt in het geloof dat verandering daadwerkelijk mogelijk is. Door mensen te ondersteunen in het ontwikkelen van een toekomstvisie en het nemen van regie, groeit het vertrouwen: eerst in zichzelf en vervolgens in de gemeenschap.
Tijd voor reflectie en ontmoeting
Na afloop van de presentaties gingen de aanwezige deelnemers met elkaar in gesprek. Er werden ervaringen gedeeld over goede doelen die zij ondersteunen, maar ook vragen en dilemma’s besproken: hoe beoordeel je organisaties en projecten op afstand? En hoe betrek je andere familieleden bij het schenken aan goede doelen?
Eén van de relaties, die samen met zijn dochter aanwezig was, vertelde over de keuze om haar op jonge leeftijd al te betrekken bij filantropie. Ook spraken zij over hoe waardevol het was om samen goede doelen organisaties te bezoeken waar zij aan schenken.
De tweede masterclass benadrukt hoe belangrijk de rol van filantropie is in het waarborgen van langdurige oplossingen op het thema voedselzekerheid. Daarbij liet de aanwezigheid van meerdere generaties zien hoe filantropie mensen verbindt rondom gedeelde waarden.
In de komende sessies staan de thema’s Gezondheidszorg en Mensrechten centraal.
*Sara gaat dieper in op deze perspectieven in haar meest recente onderzoek, samen met Dr. Zunera Rana: ‘Improving or Reimagining? Mapping key narratives on the Future of Development Cooperation (2025).’
