Welk doel gaat u ondersteunen?
Er zijn veel goede doelen en die zijn op heel veel vlakken actief. Door één of meer goede doelen uit te kiezen, kunt u dus een richting bepalen. Het is mogelijk om nog verder te gaan. U kunt uw bijdrage terecht laten komen in de ‘grote pot’ of u kunt er een doelbestemming aan geven. Bij het Rode Kruis kunt u dan bijvoorbeeld denken aan onderscheid in regio’s, thema’s (natuurrampen, conflicten, preventie, duurzaamheid) en doelgroepen (vluchtelingen, kinderen, vrouwen). Meestal is een goed doel graag bereid om de mogelijkheden met u te bespreken.
Krebbekx-van Dijk noemt het voorbeeld van een militair die na een uitzending binding heeft met die regio. Hij wil dat zijn vermogen daar wordt besteed aan hulp. Maar let op: maak de doelbestemming niet te nauw, want dan kan een goede bestemming vinden voor het vermogen lastig worden. Meestal gaat er nog enige tijd overheen vanaf het maken van een testament totdat u overlijdt en als u een te specifiek project benoemt, dan kan het zijn dat de situatie ten tijde van uw overlijden is veranderd. Uw doelbestemming iets breder formuleren kan verstandig zijn.
Hoe gaat u het goede doel ondersteunen?
De hoofdwegen zijn een goed doel te benoemen tot erfgenaam of een legaat na te laten aan een goed doel. In beide gevallen moet u dit vastleggen in een testament bij de notaris. Het voornaamste verschil tussen beide mogelijkheden is dat een erfgenaam al uw bezittingen en verplichtingen overneemt. Dat kan dus gaan om uw huis, vermogen bij de bank, inboedel, fotoalbums, openstaande belastingaanslagen enzovoorts. Een legaat kan om een specifieke bezitting gaan. U benoemt dan familie of een ander goed doel tot erfgenaam en die krijgt de verplichting om bijvoorbeeld uw huis of een geldbedrag af te geven aan de ‘legataris’.
Een middenweg is dat u een legaat maakt van een percentage van uw nalatenschap. Bijvoorbeeld van een geldbedrag van 25% van uw nalatenschap. Dat is een middenweg in de zin dat het om een geldbedrag gaat, maar voor de vaststelling moeten we naar uw gehele nalatenschap kijken.
Er is geen goed of fout, maar het is wel belangrijk om een regeling te kiezen die logisch is. Hoe overzichtelijker hoe beter, is een goed uitgangspunt.
Voorkom ‘Poolse landdagen’
Het hiervoor genoemde punt kunnen we wellicht het best duidelijk maken met een voorbeeld. Stel dat u 10 goede doelen benoemt tot erfgenamen. Oh, wilt u dat de helft van uw vermogen naar familie gaat? Dan kunt u hen ook tot erfgenamen benoemen. De goede doelen en uw familie worden dan samen eigenaren van uw vermogen. Uitgangspunt is dat zij samen beslissingen moeten nemen. Bijvoorbeeld of uw woning gaat worden verkocht, via welke makelaar, voor welke vraagprijs, of er eerst nog wat zaken worden opgeknapt enzovoorts. Een nalatenschap bevat al snel een aantal van dat soort ‘dossiers’ en een Poolse landdag komt dan in zicht.
Denk goed na wat u wilt bereiken en probeer tot een praktische situatie te komen: familiebezittingen legateren aan familie, één of twee goede doelen erfgenamen en andere goede doelen legaten?
Een goede executeur is cruciaal
Een belangrijk aspect is de vraag wie de nalatenschap gaat afwikkelen. Zijn dat de erfgenamen, of wijst u iemand hiervoor aan? Dat laatste is vaak aan te raden om duidelijk te hebben wie ‘de kapitein op het schip is’, benadrukt Krebbekx-van Dijk. Zij is als jurist vaak betrokken bij de afwikkeling van nalatenschappen. Een executeur kan de afwikkeling van een nalatenschap makkelijker maken.
Er is ook een technische reden waarom een executeur handig is. Een goed doel die erfgenaam is, zal de nalatenschap beneficiair aanvaarden. Het goede doel loopt dan niet het risico met een schuld te blijven zitten, als de nalatenschap negatief is. Bij een beneficiaire aanvaarding moet de afwikkeling van de nalatenschap in samenspraak met de rechter plaatsvinden, wat het ingewikkelder maakt. Is de nalatenschap echter positief én is er een executeur, dan kan dat worden voorkomen.
Wie benoemt u tot executeur?
De volgende vraag is wie een goede executeur kan zijn. Iemand die u vertrouwt, uw situatie en uw wensen kent, verstand heeft van financiën, tijd heeft en bij voorkeur ook ervaring, is de ideale kandidaat. Maar niet iedereen heeft iemand in de omgeving met al die kwalificaties. U kunt dan uitkijken naar een professionele executeur. Of wellicht kan het goede doel deze taak vervullen. Voor het Rode Kruis is dat het geval, als er geen eigen kinderen zijn en het Rode Kruis tot enig erfgenaam is benoemd (al dan niet met legaten voor familie en andere goede doelen). Verder wil het Rode Kruis persoonlijk contact met u kunnen hebben om uw wensen door te spreken. Dat laatste is belangrijk om uw wensen te kennen en om op de hoogte te blijven van veranderingen in uw situatie. Dat is nodig om de taak als executeur goed uit te kunnen voeren. Het Rode Kruis neemt hiervoor jaarlijks contact op.
Leg uw wensen ook vast in uw levenstestament
Een testament treedt in werking na overlijden. Soms is er een fase voor het overlijden waarin iemand kwetsbaar wordt. Denkt u aan iemand op hogere leeftijd en een ziektebeeld als dementie. Helaas gebeuren er in deze fase wel eens zaken die niet goed zijn. Bijvoorbeeld druk vanuit familie om het testament aan te passen. Of een bezitting die was bestemd voor een goed doel wordt verkocht. Achteraf blijkt soms veel geld te zijn verdwenen na betrokkenheid van een ‘behulpzaam’ familielid.
Zowel het Rode Kruis als ondergetekende hebben ervaring met dergelijke situaties en de grote impact daarvan op alle betrokkenen.
De les die we hieruit kunnen leren is dat het belangrijk is om aandacht te hebben voor de zaken die kunnen spelen in deze levensfase. Het opstellen van een levenstestament waarin u aan deze zaken aandacht geeft, is een goede stap om ellende te voorkomen.
Een goed doel als uw erfgenaam!
Wacht eens even, is nalaten aan een goed doel eigenlijk nog wel een goed idee? Hopelijk is dat niet uw afdronk van dit artikel. Maar we leren van ervaringen uit het verleden. Wat werkt goed en wat werkt niet goed? Dan komen ook de ‘bedrijfsongevallen’ aan de orde. Het streven is natuurlijk om die in uw situatie te voorkomen. Het pad van uw vermogen naar de bestemming waar uw hart sneller van gaat kloppen, moet zo soepel mogelijk zijn. Dat is onze opzet.
Meer informatie
De inkomsten van het Rode Kuis komen voor 10% – 15% uit nalatenschappen. Meer informatie over nalaten aan het Rode Kruis vindt u hier: “Het Rode Kruis in het testament opnemen”.
Meer informatie over schenken en nalaten aan goede doelen vindt u hier:
