Hoe het Rotterdams Philharmonisch Orkest werkt aan verjonging van bezoekers, musici én donateurs

'We bieden donateurs de kans om dichtbij het orkest te komen'

Het Rotterdams Philharmonisch Orkest werkt aan verjonging van bezoekers, musici én donateurs. Zo laat de Academy jong internationaal toptalent een jaar meedraaien in het orkest. Agnes Wijers, relatiebeheerder: ‘Ik geniet enorm van de passie voor muziek van deze jonge mensen.’

De baan van relatiebeheerder kwam toevallig op haar pad, vertelt Agnes Wijers. ‘Ik was zelf donateur en werd gevraagd om mee te denken over het werven van nieuwe, jonge donateurs. Toen mijn voorganger uitviel, nam ik haar functie over. In eerste instantie tijdelijk, maar uiteindelijk ben ik gebleven.’ Behalve van subsidies en eigen inkomsten is het Rotterdams Philharmonisch Orkest afhankelijk van zakelijke en particuliere donateurs.

Wijers had eerst het beeld dat haar werk vooral bestond uit vragen om geld. ‘Daar ben ik helemaal niet goed in. Maar eigenlijk bied ik donateurs de mogelijkheid om iets te steunen wat hun na aan het hart ligt. We hebben een groot bereik met onze concerten, waarvoor het enthousiasme groot is. Dat we donateurs de kans bieden om dicht bij het orkest te komen, geeft vaak de doorslag. We blijven in nauw contact met onze donateurs en bij events maken we verbinding met de musici. We willen onze donateurs ervaringen meegeven die ze anders niet zo snel meemaken en waardoor ze nog enthousiaster worden over het orkest.’

Donateurs in het orkest

Een goed voorbeeld daarvan was de repetitie die voorafging aan het BBC Proms-concert in de Royal Albert Hall in Londen. ‘Het orkest had na de vakantie nog niet samen gespeeld en wilde niet koud dit belangrijke podium op. Zowel de zestig musici als zestig donateurs zaten tijdens deze repetitie op het podium van het Nieuwe Luxor Theater. Chef-dirigent Lahav Shani nodigde hen uit om tussen het orkest te komen zitten en te ervaren hoe orkestleden het concert horen. Dat je dan minder het geheel hoort maar vooral de instrumenten in de nabijheid van jouw plek, had bijna niemand zich gerealiseerd. Gelukkig hadden we genoeg oordoppen meegenomen!’

De Academy leidt internationaal talent op

De donateurs zijn belangrijk voor het orkest. Wijers: ‘Dankzij hen kunnen we speciale projecten realiseren, zoals educatieve projecten en compositieopdrachten voor jonge componisten.’ Een voorbeeld is de Rotterdam Philharmonic Orchestra Academy. Hier krijgt jong internationaal toptalent de kans om een jaar lang mee te draaien in het orkest. Ze spelen mee met concerten onder leiding van bekende dirigenten en topsolisten en worden een-op-een begeleid door een musicus uit het orkest: de mentor. Daarnaast leren ze omgaan met de fysieke kant van het beroep en krijgen ze auditietraining. ‘Ik kan enorm genieten van de passie voor muziek van deze jonge mensen. Een van onze jongste musici, slagwerker Martijn Boom, is mentor van Tobias Furholt. Ik zat in de zaal tijdens het Nieuwjaarsconcert. Tobias had daar een glansrol met aambeeld en hamers, een instrument dat niet vaak wordt ingezet. Dat was al fantastisch om te zien, maar ik was echt ontroerd toen ik zag hoe Martijn grijnzend van oor tot oor en vol trots naar hem zat te kijken.’

De Academy werpt zijn vruchten af. Zo hebben academisten uit verschillende seizoenen hun weg gevonden naar gerenommeerde orkesten. Maar ook voor het orkest is de Academy van grote waarde: ‘Met de audities voor academieplekken krijgen we zicht op internationaal toptalent. Andersom moet je, om deze jonge mensen iets te kunnen leren, ook naar binnen kijken als orkest. Deze introspectie houdt ons scherp.’

Verjonging van donateurs

Een andere taak van Wijers is te werken aan verjonging van het donateurenbestand. Al moet je die verjonging wel relatief zien: ‘Jonge mensen hebben vaak nog geen financiële ruimte om te doneren. Als hun carrière meer op de rit staat, het huis deels afbetaald is en eventuele kinderen de deur uit zijn, komt die ruimte er vaak pas. Financieel, maar ook de ruimte om na te denken over andere aspecten van het leven dan werk en gezin.’

Het orkest probeert daarom ook op andere manieren jongeren aan zich te binden, zoals met de speciale jongerentak binnen de Vriendenvereniging of door kleine aanpassingen in de programmering. Wijers: ‘Er is een apart programma met kortere concerten zonder pauze, gevolgd door een borrel. We blijven authentiek in ons product, maar passen als het ware de verpakking aan, zodat jongere doelgroepen zich meer thuis voelen.’

Effect van muziek op welzijn

De grootste uitdaging van het orkest is aangesloten te blijven bij maatschappelijke ontwikkelingen en te blijven zoeken naar verbreding van het werkveld. ‘Zo doen we samen met de Erasmus Universiteit en het Erasmus Medisch Centrum onderzoek naar de impact van muziek op welzijn. Het is al bekend dat patiënten sneller opknappen als ze naar muziek luisteren terwijl ze een behandeling ondergaan. De resultaten over het algemeen welzijn zijn nog niet helemaal verwerkt, maar het is al wel duidelijk dat door muziek minder stress en meer verbinding wordt ervaren. Hoe mooi als we met die wetenschap iets kunnen betekenen voor de mentale gezondheid van mensen!’