In de financiële wereld draait het veel om cijfers en grafieken, maar een essentiële investering wordt vaak over het hoofd gezien: de mentale gezondheid van onze jeugd. Op 18 september 2025 brachten we dit belangrijke thema onder de aandacht tijdens een bijeenkomst. Het doel was simpel: mentale gezondheid bespreekbaar maken, relaties versterken en samen dit onderwerp actief ondersteunen.
De basis: kinderen
Onderzoek van SEO Economisch Onderzoek, in opdracht van ABN AMRO Foundation en het jeugdeducatiefonds, toont aan dat de thuissituatie een cruciale rol speelt in de ontwikkeling van kinderen. Ontspanningsmogelijkheden, voorzieningen thuis en stress hebben een vergelijkbare invloed op schoolprestaties als het inkomen van ouders. Kinderen uit stabiele thuissituaties scoren beter op de eindtoets en vergroten daarmee hun zelfredzaamheid en toekomstkansen. Toch staan deze voorzieningen steeds meer onder druk.
In 2025 heeft 24% van de kinderen geen ontbijt voordat ze naar school gaan, en mist 20% basisbehoeften zoals een eigen fiets, een eigen kamer of zelfs een eigen bed.
Bovendien groeit één op de drie kinderen op in een stressvolle omgeving, vaak veroorzaakt door financiële zorgen. Deze stress belemmert niet alleen hun leerprestaties, maar heeft ook een negatieve invloed op hun mentale gezondheid. In wijken met lage inkomens is de situatie nog zorgwekkender: daar hebben kinderen bijna twee keer zo vaak last van stress en mentale klachten als in welvarendere buurten.
Deze cijfers onderstrepen de noodzaak van gerichte interventies. Investeren in basisvoorzieningen, ontspanningsmogelijkheden en stressreductie kan niet alleen de toekomstkansen van deze kinderen verbeteren, maar ook economische baten opleveren: een verlaging van stressniveaus in arme wijken kan bijvoorbeeld het latere bruto jaarinkomen van kinderen met gemiddeld €1.800 verhogen.
De uitdaging: jongeren
Jongeren groeien op in een wereld vol druk en verwachtingen. Volgens onderzoek van Loes Keijsers, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit, zijn jongeren geen "snowflakes," maar strijders die te maken hebben met een samenleving waarin de nadruk ligt op productiviteit en perfectie Deze prestatiegerichte cultuur is stressvoller dan ooit en raakt jongeren extra hard. Tussen 2019 en 2023 nam het aantal suïcidale gedachten en pogingen toe met 47%.Daarnaast loopt één op de vijf jongeren rond met emotionele problemen, zoals angst en depressie.
De oorzaken zijn divers: prestatiedruk op school, een enorme hoeveelheid huiswerk en het gevoel altijd te moeten voldoen aan de verwachtingen van anderen.. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat het percentage jongeren dat perfectionistische neigingen vertoont, is gestegen van 32% in 1989 naar 53% in 2016. Social media speelt ook een grote rol: jongeren besteden gemiddeld 6,5 uur per dag aan platforms waar ze zich continu vergelijken met anderen.. Bijna 60% geeft aan dat dit hun zelfvertrouwen, welzijn en sociale verbondenheid negatief beïnvloedt.
De oplossing ligt niet altijd in professionele hulp, maar juist in het bieden van een luisterend oor. Jongeren willen zich gehoord en begrepen voelen. Het serieus nemen van hun problemen en hen ondersteunen in een veilige omgeving kan al een groot verschil maken. Dit vraagt om een gezamenlijke inspanning van ouders, scholen en de samenleving om de mentale gezondheid van jongeren te versterken en de druk die op hen rust te verlichten.
De lange termijn: volwassenen
In 2024 stierven 1.849 mensen door zelfdoding in Nederland - gemiddeld vijf per dag. Daarnaast worden dagelijks naar schatting 110 pogingen gedaan. Deze cijfers wijzen op een diep maatschappelijk probleem: jaarlijks worstelen 471.000 mensen met gevoelens van eenzaamheid, uitzichtloosheid en mentale problemen. Volgens Patrick Lodiers, voorzitter van 113 Zelfmoordpreventie, ligt de sleutel niet alleen bij de GGZ of psychologen, maar juist in het leren praten over deze gevoelens. Het leren uiten van gevoelens en het aangaan van gesprekken kan het verschil maken.
Het doorbreken van deze stilte vraagt om moed. Het vergt lef om te vragen of iemand weleens aan de dood denkt, en nog meer om te luisteren en door te vragen. Hier spelen ‘gatekeepers’ in de directe omgeving - zoals leraren, voetbaltrainers of collega’s een cruciale rol. Zij kunnen via trainingen van organisaties zoals 113 leren hoe ze signalen herkennen en hoe ze een gesprek starten. Tools zoals een online praattraining, die in een uur gevolgd kan worden, maken deze ondersteuning laagdrempelig en toegankelijk.
De oplossing ligt niet alleen in het stellen van vragen, maar in het écht voeren van gesprekken voor consistenter gebruik. Samen kunnen we de drempel verlagen om te praten over wat moeilijk is, en leren we dat er kracht zit in delen. Want in de donkerste momenten kan een luisterend oor het lichtpunt zijn dat iemand nodig heeft om de weg terug te vinden naar de samenleving.
De Rol van Filantropie
Met bovenstaande inzichten en perspectieven rijst de vraag: wat kunnen filantropen doen? Het begint bij het erkennen van de urgentie van het probleem en het besef dat de mentale veerkracht van jongeren directe invloed heeft op hun toekomstkansen. Kies doelen die bij u passen, bundel krachten en draag bij waar u komt.
Deze bijeenkomst is een katalysator voor actie. Wij nodigen u uit om deel te nemen aan dit belangrijke gesprek en samen te bouwen aan een veerkrachtige toekomst voor onze jeugd.
Bent u benieuwd naar wat filantropie voor uw vermogen kan betekenen? Filantropie Advies van ABN AMRO MeesPierson kan u helpen. Wilt u vrijblijvend een kennismakingsgesprek inplannen? Neem dan contact op via filantropie.advies@nl.abnamro.com of via uw Private Banker.
Tot slot bedanken wij de volgende organisaties voor hun waardevolle inzichten en expertise: Cinetree Foundation, SEO Economisch Onderzoek, Koninklijke Nederlandse Kinderpostzegels, Jeugdeducatiefonds, Erasmus University Rotterdam, MIND Us, Quardin en 113 Fonds Zelfmoordpreventie.
Ook interessant
Heeft u een vraag over dit artikel?
De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.