Eindejaarstips en goede voornemens

Tip 1. Optimaliseer de samenstelling van uw box 3 vermogen

1 januari is de peildatum voor box 3 van de inkomstenbelasting voor 2024. Op die dag wordt een ‘foto’ genomen van de samenstelling van uw vermogen, en deze samenstelling wordt voor het hele jaar gebruikt om de belasting te berekenen. Daarbij geldt dat de feitelijke belastingdruk afhangt van het soort vermogen: spaargeld is relatief minder zwaar belast dan andere vormen van vermogen, zoals effecten of een tweede huis. In deze blog leest u daar alles over.

Het kan daarom voordelig zijn om de samenstelling van uw vermogen op de peildatum te optimaliseren. U kunt bijvoorbeeld grote geplande privé-uitgaven nog in 2023 doen, waardoor u het vermogen op de peildatum vermindert. Dit kan leiden tot ruim 2% minder te betalen belasting op het betaalde bedrag, als de uitgave ten laste komt van ander vermogen dan spaargeld. In combinatie met de verwachte verhoging van accijnzen kan het bijvoorbeeld een mooi moment zijn om te investeren in een gevulde wijnkelder.

Ook kunt u mogelijk belasting besparen door ‘overige bezittingen’ om te zetten in spaargeld. Let hierbij wel op anti-misbruikwetgeving: heen en terug tussen ‘overige bezittingen’ en spaargeld in een periode van 3 maanden rondom de peildatum kan voor de belastingheffing worden genegeerd.

Bedenk dat de fiscale behandeling van uw vermogen slechts één van de aspecten is om rekening mee te houden bij de afweging tussen bijvoorbeeld spaargeld en beleggingen. Staar u hier niet blind op. Op de lange termijn is doorgaans het verschil in rendement groter dan het verschil in belastingheffing.

Tip 2.  Schenkingsvrijstellingen benutten

Voor schenken bestaan diverse (jaarlijkse) vrijstellingen. Ouders kunnen per kind in 2023 maximaal € 6.035 belastingvrij schenken, zonder voorwaarden. Voor anderen, zoals kleinkinderen, is het vrijgestelde bedrag € 2.418 in 2023. U kunt deze bedragen gewoon overmaken. Eenmalig kunt u een hoger bedrag belastingvrij schenken; daarvoor gelden dan wel bepaalde voorwaarden, zoals het doen van een beroep op de verhoogde vrijstelling in een aangifte schenkbelasting. Vanzelfsprekend moet u het geld ook kunnen missen. In deze blog leest u er meer over.

Bij schenking van een bedrag dat hoger is dan de vrijstelling zijn de ontvangers schenkbelasting verschuldigd. Bij kinderen bijvoorbeeld is dat 10% over de eerste € 138.642 en 20% over het meerdere. De tarieven voor erven en schenken zijn gelijk. Het kan daarom interessant zijn om een groter bedrag dan de vrijstelling te schenken, voor zover daarover 10% belasting is verschuldigd. Hiermee bespaart u in de toekomst mogelijk erfbelasting tegen 20%.

Tip 3. Benut de speciale schenkingsvrijstelling

Tot en met 2022 kenden we de zogenaamde ‘jubelton’: een eenmalige schenkingsvrijstelling van € 106.671 voor de aankoop van een eigen woning, voor ontvangers tot 40 jaar. Per 2023 is deze schenkingsvrijstelling verminderd tot € 28.947, en per 2024 wordt deze vrijstelling afgeschaft.

Het bedrag van € 28.947 is hetzelfde als de ‘gewone’ eenmalig verhoogde vrijstelling van ouders naar kinderen. Voor schenkingen aan uw kinderen heeft deze eigenwoningvrijstelling dus geen betekenis meer, maar in een andere verhouding kan hij nog wel relevant zijn. Denk bijvoorbeeld aan grootouder-kleinkind, maar een familieband is niet eens nodig: iedereen kan in 2023 een ontvanger tot 40 jaar zo’n eigenwoningschenking van maximaal € 28.947 doen.

Sommige mensen hebben in 2021 of 2022 geschonken onder de eigenwoningvrijstelling, maar niet de gehele vrijstelling gebruikt. Voor deze mensen bestaat de mogelijkheid om in 2023 het restant van de toen geldende (hogere) vrijstelling alsnog te benutten. Dit kan tot uiterlijk 31 december 2023. Lees hier meer over in deze blog.

Tip 4. Goede doelen financieel steunen

Giften aan erkende goede doelen zijn onder bepaalde voorwaarden aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Het belastingvoordeel van aftrekbare giften is in 2023 maximaal 36,93%. In 2024 is dit percentage 36,97%. Wel geldt voor een eenmalige gift een drempel, waardoor het mogelijk voordeliger is om uw eenmalige giften in hetzelfde jaar te clusteren. In deze blog leest u meer over schenken aan goede doelen. En hier leest u meer over Filantropie Advies.

Tip 5. Via een lijfrente sparen

Wilt u dit jaar nog maximaal sparen via een lijfrente, om bijvoorbeeld uw pensioen aan te vullen? De betaalde premie is aftrekbaar van uw inkomen in box 1 tegen maximaal 49,5%. Kijk op onze website als u wilt berekenen welk bedrag bij u over 2023 maximaal aan lijfrentepremie aftrekbaar is. U kunt meer lezen over kenmerken en voordelen van lijfrente in deze blog.

Tip 6. Eigenwoningschuld (extra) aflossen

Is de netto hypotheeklast voor uw eigen huis, na verrekening van de hypotheekrenteaftrek, hoger dan het nettorendement na belasting op uw eigen middelen? Dan is het misschien financieel aantrekkelijker voor u om (extra op) uw eigenwoningschuld af te lossen. Als u wilt aflossen met privémiddelen, dan kan het voordelig zijn om dit nog in 2023 te doen. Deze privémiddelen behoren dan op 1 januari 2024 (peildatum) niet meer tot de rendementsgrondslag van box 3. Dit kan een besparing van maximaal ruim 2% opleveren, mits de aflossing ten laste gaat van bezittingen anders dan bank- en spaartegoeden. Laat u hierover goed adviseren.

Tip 7. Voor starters gaat de vrijstelling van overdrachtsbelasting omhoog

Voor starters op de woningmarkt wordt de vrijstelling voor de overdrachtsbelasting voor starters verhoogd. Huizenkopers tussen 18 en 35 jaar betalen volgend jaar geen overdrachtsbelasting bij de aankoop van een woning van maximaal €510.000. Dit is in 2023 €440.000. Het moment van ondertekening van de notariële akte van levering is hier bepalend. Belangrijk daarbij is verder dat de vrijstelling komt te vervallen als de waarde van de te verkrijgen woning hoger is dan de vrijstelling. In deze blog leest u daar meer over.

Tip 8. Bundel uw zorgkosten

Zorgkosten zijn aftrekbaar voor zover ze boven een bepaald drempelbedrag uitkomen. Hier leest u daar meer over. Door zorgkosten in een jaar te clusteren komt u mogelijk eerder boven deze drempel uit. Het belastingvoordeel in box 1 is in 2023 maximaal 36,93%, in 2024 maximaal 36,97%.

Tip 9. Let niet alleen op fiscale voordelen

U kunt met deze tips mogelijk profiteren van fiscaal voordeel. Maar misschien is deze laatste tip nog wel de belangrijkste. Het is belangrijk dat u zich bij het maken van keuzes niet alleen laat leiden door de fiscaliteit. Uw keuzes en de gevolgen daarvan moeten immers passend zijn in uw situatie. Tarieven en vrijstellingen uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. Uw keuzes en de gevolgen daarvan moeten wel bij uw situatie passen.

Bovenstaande tips zijn gebaseerd op bestaande wet-  en regelgeving, en op de belastingplannen van het kabinet voor 2024 en daarna. Deze kunnen tijdens de parlementaire behandeling nog wijzigen.