De regelgeving voor goede doelen is complex en er zijn bijna elk jaar veranderingen. We zetten hier een aantal zaken voor u op een rij. Dat kan u helpen bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. Verder geven we u aandachtspunten mee bij de planning van eventuele nieuwe schenkingen.
Schenkingen fiscaal aftrekbaar
Schenkingen aan een goed doel kunnen fiscaal aftrekbaar zijn. Voor de belasting vermindert u dan uw belastbaar inkomen, waardoor u minder belasting hoeft te betalen. De schenking kost u zo minder dan het bedrag dat u schenkt. Een gedachte kan ook zijn: door dit belastingvoordeel kunt u meer schenken.
Veel mensen denken na over de vraag of het gunstiger is om na te laten aan een goed doel of te schenken aan een goed doel. Als uitgangspunt is schenken gunstiger, wegens de fiscale aftrek. Voor het goede doel maakt het niet uit, in principe hoeft een goed doel geen schenk- of erfbelasting te betalen. Bij een schenking komt het geld natuurlijk eerder beschikbaar. De keerzijde daarvan zien we bij u: u draagt al tijdens uw leven vermogen over en dat moet in uw financiële plaatje passen.
Periodiek of eenmalig schenken
De inkomstenbelasting kent twee soorten schenkingen, ook wel giften genoemd. Dit zijn periodieke schenkingen en schenkingen die dat niet zijn. Een periodieke schenking leidt meestal tot een groter fiscaal voordeel. Laten we dat eerst bekijken. Er is sprake van een periodieke schenking als aan de volgende drie voorwaarden wordt voldaan:
- U legt de schenkingsafspraken vast in een schenkingsovereenkomst;
- U schenkt gedurende minimaal vijf jaar jaarlijks een gelijk bedrag;
- De schenkingen stoppen als u eerder overlijdt
De voorwaarde van ‘minimaal 5 jaar lang’ betekent dat de schenkingen in verschillende kalenderjaren moeten liggen. Hierdoor kan de looptijd van een periodieke schenking beperkt blijven tot 3 jaar en 1 maand (bij een eerste schenking op 31 december en vervolgschenkingen op 31 januari).
U verbindt zich met een periodieke schenking dus voor een langere periode aan hetzelfde goede doel. En daar wordt u voor beloond. De schenkingen zijn tot het maximale aftrekbedrag namelijk volledig aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.
Forse verruiming van het maximale aftrekbedrag
De aftrek van een periodieke gift was in 2024 beperkt tot € 250.000 per jaar, voor fiscaal partners samen. In 2025 geldt een aftrek van maximaal € 1,5 miljoen per jaar, voor fiscaal partners wederom samen. Dat is dus een aanzienlijke verruiming. Voor periodieke giften die zijn gestart voor 4 oktober 2022 16.00 uur geldt een overgangsregeling.
Eerder stoppen van de periodieke schenking
Een periodieke schenking moet stoppen bij uw overlijden. Arbeidsongeschikt raken of werkloos worden zijn beëindigingsredenen die ook zijn toegestaan. Verder is het verliezen van de ANBI-status door het goede doel een logische en toegestane beëindigingsreden. Heeft u deze situaties in de schenkingsovereenkomst opgenomen en doet er zich één voor? Dan stopt de verplichting tot het doen van verdere schenkingen vanaf dat moment.
Eenmalig schenken
Als we niet te maken hebben met een periodieke schenking, is sprake van een andere schenking. Er gelden dan beperkingen voor de aftrekbaarheid, door een drempel en een plafond. De schenkingen zijn aftrekbaar voor zover zij samen zowel 60 euro als 1% van uw verzamelinkomen (fiscaal inkomen van alle boxen samen) te boven gaan en vervolgens tot ten hoogste 10% van uw verzamelinkomen. Ook moet u schriftelijk kunnen bewijzen dat u de schenking heeft gedaan. Voor partners worden de giften en verzamelinkomens samengevoegd.
Schenkingen in contanten mogen overigens niet in aftrek worden gebracht. De achtergrond hiervan is de fraudegevoeligheid.
Giften in natura
Stel dat u een duur schilderij schenkt aan een museum. Dat is een voorbeeld van een schenking in natura. Per 1 januari 2024 moet u voor de belastingaftrek mogelijk een taxatierapport laten opstellen. Dat is het geval als u in een kalenderjaar voor meer dan € 10.000 aan giften in natura doet (€ 20.000 voor fiscale partners). Beschikt u over een recente factuur waaruit de waarde blijkt? Dan is dat ook voldoende.
Schenken aan een ANBI
Met het begrip ‘goed doel’ bedoel ik hier overigens een algemeen nut beogende instelling, ook wel afgekort tot ANBI. Dat zijn goede doelen die door de Belastingdienst zijn aangemerkt als ANBI. Het gaat er dus niet alleen om of u vindt dat een instelling goed werk verricht, maar ook of de instelling voldoet aan de regelgeving. Zo ja, dan hebben we te maken met een ‘officieel’ goed doel. Op de website van de Belastingdienst kunt u controleren of een instelling een ANBI is.
Fiscaal voordeel is beperkt
Schenkingen aan goede doelen komen eerst in mindering op uw inkomen uit wonen en werk (box 1). Heeft u daar geen inkomen meer? Dan komen de schenkingen achtereenvolgens in mindering op uw inkomen uit box 3 en box 2.
Het aftrektarief in box 1 bedraagt in 2025 maximaal 37,48%. Dat geldt ook voor mensen met de hoogste inkomens in box 1 (vanaf afgerond € 77.000). Het maximale aftrektarief waartegen u aftrekbare giften kan verrekenen, is lager dan het toptarief in box 1 van 49,5%. Heeft u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt? Dan is uw aftrektarief mogelijk lager. Ziet u hiervoor de site van de Belastingdienst.
Het is verstandig om te kijken hoe dit exact in uw situatie uitpakt. U moet bijvoorbeeld wel voldoende inkomen in box 1 hebben om het maximale voordeel te kunnen behalen. Uw inkomen, de omvang van de schenking en of u AOW-gerechtigd bent zijn relevante ‘puzzelstukken’.
Effect op de heffingskortingen
Verder kan een aftrekpost effect hebben op verschillende heffingskortingen. Door de aftrekpost verlaagt u uw inkomen en heeft u wellicht hogere heffingskortingen. En als dat zo is, heeft u wellicht een hoger belastingvoordeel dan 37,48%. Het effect hiervan is afhankelijk van uw persoonlijke situatie. De heffingskortingen met de grootste invloed zijn vaak de algemene heffingskorting en ouderenkorting. De actuele bedragen vindt u terug op de site van de Belastingdienst.
Door de heffingskortingen kan het voor fiscaal partners gunstig zijn als de partner met het laagste inkomen de aftrekpost neemt. Hierover leest u in ons artikel “Belastingaangifte: aftrek hypotheekrente bij partner met hoogste inkomen vaak onvoordelig!”
Andere instellingen
Er zijn nog andere categorieën instellingen dan de hiervoor genoemde goede doelen (ANBI’s).
Culturele instellingen
ANBI’s die zich (bijna) volledig richten op cultuur, kunnen door de Belastingdienst worden aangemerkt als een culturele instelling. Deze instellingen hebben alle fiscale voordelen van een gewone ANBI. Daarnaast worden schenkingen aan een culturele instelling gestimuleerd met een verhoging. Het bedrag van de schenking wordt voor de belastingaftrek verhoogd met 25%, met een maximum van € 1.250. Hierdoor kan voor de schenker een extra voordeel ontstaan van maximaal € 468 (bij een maximaal aftrektarief in 2025 van 37,48%). Deze extra fiscale aftrek geldt per persoon of voor twee fiscale partners samen.
Sociaal belang behartigende instellingen (SBBI)
Het verschil tussen een ANBI en een SBBI zit in het algemeen nut. Een SBBI kan een particulier én een sociaal belang hebben. Voorbeelden zijn de sportvereniging, het buurthuis en de personeelsvereniging. Net als een ANBI hoeft de SBBI in beginsel geen schenk- en erfbelasting te betalen. Schenkingen aan SBBI’s zijn niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Echter, een SBBI kan ook een kwalificerende vereniging zijn, zodat uw schenking toch fiscaal aftrekbaar is.
De steunstichting SBBI
Dit is een instelling die uitsluitend is opgericht om geld in te zamelen ter ondersteuning van een SBBI. Het ingezamelde geld moet worden besteed aan een vijfjarig (of een veelvoud daarvan) bestaan van de SBBI. In de praktijk komt deze instelling niet vaak voor. Andere schenkingen aan een steunstichting SBBI zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, periodieke schenkingen niet.
De kwalificerende vereniging
Dit zijn verenigingen die niet belast worden voor de vennootschapsbelasting en ten minste 25 leden hebben. Dit kunnen SBBI’s zijn, maar dat hoeft niet. Periodieke schenkingen aan deze verenigingen zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, andere schenkingen niet. Kwalificerende verenigingen hebben in 2025 voor de schenk- en erfbelasting een vrijstelling van € 2.690. Daarboven gelden tarieven van 30% en 40%.
Tot slot
De belastingaftrek is zelden de doorslaggevende reden om een schenking te doen aan een goed doel. Maar de belastingaftrek kan een grote invloed hebben op uw netto last. Dus is het verstandig om dit onderdeel goed te bekijken. We hebben hier de hoofdlijnen voor u geschetst. Het is verder goed om scherp te zijn op de verschillende soorten goede doelen en voorwaarden waaraan schenkingen moeten voldoen. De regelgeving verandert bijna elk jaar, zodat we ook elk jaar opnieuw de balans moeten opmaken.
Ik hou de actualiteit bij in het artikel “Hoe zit het met de schenkingsaftrek?”
Heeft u een BV en wilt u vanuit de BV schenken aan een goed doel? Lees dan mijn artikel “Uw BV als gulle gever”.
Ook interessant
Heeft u een vraag over dit artikel?
De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.