In 2018 gaf Nederland meer dan ooit aan het goede doel

Wat ziet Filantropie Advies in de dagelijkse praktijk?

Het Centrum voor Filantropische Studies publiceerde 15 april het onderzoek Geven in Nederland (GIN) 2020. De onderzoekers streven ernaar om elke twee jaar het geefgedrag van huishoudens, individuen, fondsen, bedrijven en goede-doelenloterijen in kaart te brengen. Het gisteren gepubliceerde onderzoek, schetst een overzicht van het jaar 2018. Frank Aalderinks vergelijkt de uitkomsten van Geven in Nederland 2020 met het geefgedrag van onze vermogende particulieren en licht een aantal resultaten toe. Ook kijkt Aalderinks vooruit naar het Geven in Nederland van de toekomst.

Hoe vrijgevig is de Nederlander?

Uit het onderzoek Geven in Nederland blijkt dat in Nederland in 2018 in totaal ruim 5,7 miljard euro werd gegeven aan goede doelen. Dit is een stijging ten opzichte van 2015 toen dit voor het laatst werd onderzocht (5,3 miljard euro). Maar liefst 8 van de 10 huishoudens geeft aan goede doelen, dat is 83%.

Aalderinks: ‘Wij zien een vergelijkbaar beeld uit recent klantonderzoek van ABN AMRO. Daaruit blijkt dat 83% van al onze klanten schenkt aan goede doelen. Binnen private banking ligt dit percentage nog hoger. Meer dan 80% van alle ABN AMRO klanten heeft twijfels over hun geefgedrag. Zij vragen zich met name af bij welk goed doel hun geld goed terecht komt en hoe zij dit kunnen achterhalen’.

Wat is er veranderd onder huishoudens?

De huishoudens die geven aan goede doelen geven 10,5% meer dan in 2015. Naarmate huishoudens vermogender worden geven zijn een kleiner deel van hun vermogen. Kleine vermogens geven naar verhouding meer. Er wordt met meer focus gegeven dan voorheen. Men geeft gemiddeld meer, maar geeft aan minder verschillende goede doelen.

Aalderinks: ‘Het is mooi om te zien dat er steeds meer bewust wordt gegeven. Ik zie het als de taak van filantropie advies om klanten te informeren over effectieve goede doelen die echt resultaat laten zien. Als er meer vertrouwen ontstaat in goede doelen dan is een meerjarige donatie passend. Uit de het onderzoek Geven In Nederland blijkt dat focus in geefgedrag toeneemt waardoor de impact van je donatie groter wordt. Een mooie ontwikkeling.

Onder vermogenden zien wij dat zij steeds meer willen zien wat er met hun geld gebeurt. Men wil zien wat de impact van de steun is. Dat is best lastig voor goede doelen, maar donateurs zullen steeds vaker deze voorwaarde stellen aan hun gift.’

Generatieverschillen in geven

Het percentage Nederlands dat aan vrijwilligerswerk doet, stijgt van 36 naar 40%, maar niet onder jongeren. Jongeren (tot 35) zijn minder vrijgevig en doen ook minder vrijwilligerswerk. Wel doen zij vaker online en informeel vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld advies en tips geven aan anderen. En formeel vrijwilligerswerk, zoals via Internet hun kennis beschikbaar stellen aan NGOs.

Aalderinks: ‘Wij zien veel jongeren in ons dagelijks werk. Zij hebben minder met traditionele goede doelen. Zijn op zoek naar kennis en netwerk en willen zich verbinden aan goede doelen als ze daar ook andere jongeren kunnen ontmoeten en hun kennis kunnen inzetten. Het platform de Nieuwe Gevers is hier een goed voorbeeld van. We zien dat jongeren holistisch kijken en kiezen. De volgende generatie brengt graag een lijn aan in consumeren, beleggen, werken, voeding en geven aan goede doelen’.

Gezondheid gaat voorop

Gezondheid, internationale hulp, kerk en levensbeschouwing, maatschappelijke en sociale doelen en milieu, natuur en dieren: in 2018 waren dit de vijf meest gesteunde thema’s. Donaties aan het doel gezondheidszorg zijn toegenomen en dit thema staat nu op één in de top – 5.

Aalderinks: ‘Door ontkerkelijking en een ouder wordende kerkelijke doelgroep schuift gezondheidszorg langzaam naar voren. Uit eigen onderzoeken blijkt dat de welgestelde filantropen vooral noodhulp, gezondheidszorg en welzijn en armoedebestrijding in binnen- en buitenland belangrijk vinden.

Achter elke donatie schuilt een persoonlijk verhaal van de donateur, geregeld zien we dat een doel wordt gekozen vanuit een band die in het verleden is ontstaan. Goede doelen die op zoek zijn naar nieuwe donateurs doen er dus goed aan om de persoon achter de euro’s scherp te krijgen, specifieke proposities te ontwikkelen en ook in de eigen omgeving op zoek te gaan want ook lokaal geven zet door.’

De Gouden Eeuw van de Filantropie zet zich door

Er komt nog steeds meer geefgeld vrij uit nalatenschappen. In 2018 was dit maar liefst 323 miljoen. Dit is waarschijnlijk nog meer omdat niet alle nalatenschappen in beeld zijn.

Aalderinks: ‘Deze trend herkennen wij. En niet alleen bij onze klanten zonder kinderen. Bij de wens om na te laten aan goede doelen begeleiden wij bij het maken van de juiste keuzes. Wij raden soms aan om al bij leven te starten met geven zodat de klant kan zien hoe het goede doel met de donatie omgaat en hoe professioneel ze zijn’.

Erkenning voor de filantroop? Liever niet!

Nederlanders geven liever zo anoniem mogelijk. Naamsvermeldingen worden niet gewaardeerd. Goede informatie over resultaten juist wel.

Aalderinks: ‘Tegels en naamsvermeldingen, dat vragen onze klanten doorgaans niet. Zij horen bij de groep grootste vermogens in Nederland en geven graag zo anoniem mogelijk. Het is vaak de reden dat wij gevraagd worden om de contacten te leggen met goede doelen namens de klant. Wij maken als de klant dat wil alle afspraken over contact, updates over bestedingen en dergelijke.’

Geven in Nederland na de coronacrisis

Aalderinks: ‘De coronacrisis vraagt veel van ons land en vele andere landen. Naar verwachting gaat het nog langduren en zullen we nog een tijd te maken hebben met de nasleep. Goede doelen kunnen niet fysiek collecteren, hun inkomsten beginnen terug te lopen en programma’s en projecten vallen stil of moeten aangepast worden. Nieuwe, lokale initiatieven om de buurt erbovenop te helpen schieten uit de grond. Tegelijkertijd maakt de crisis ons ervan bewust dat, naast hulp voor de buurt en eenzamen, geven aan onderzoek en preventie om een volgende epidemie te voorkomen ontzettend belangrijk is’.

De resultaten van GIN 2020 (jaar 2018) helpen ons om geefgedrag beter te begrijpen en te duiden, de vrijgevigheid is kenmerkend voor Nederland. Toch sluit ik niet uit dat het volgende onderzoek een ander beeld zal laten zien door deze crisis en de onzekerheid die het met zich meebrengt.

Meer over het onderzoek Geven in Nederland 2020

De resultaten die in dit artikel beschreven staan geven slechts een oppervlakkig beeld van de filantropie in Nederland en het onderzoek Geven in Nederland. Voor onderzoek naar generatieverschillen, nieuwe vormen van geven, nalatenschappen en opvattingen over goede doelen is de volledige publicatie beschikbaar via www.geveninnederland.nl.