Er is per 1 januari 2025 het nodige gewijzigd voor de regelingen over bedrijfsopvolging. De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) kent een voorwaardelijke vrijstelling van de schenk- en erfbelasting. Daarnaast bevat de inkomstenbelasting de doorschuifregeling (DSR). Lees ons artikel ‘Bedrijfsopvolging: hoe werkt het fiscaal’ voor meer informatie over deze regelingen. Hieronder gaan wij ervan uit dat de onderneming in de vorm van een bv wordt uitgeoefend.
De regelingen kunnen fiscaal erg voordelig uitpakken. Ze hebben als doel dat de belastingheffing bij economisch gewenste bedrijfsoverdrachten geen belemmering vormt.
De inkomstenbelasting en de schenk- en erfbelasting samen kunnen bij overdracht van aandelen in een bv tussen ouders en kind oplopen tot een belastingdruk van 45%. Dat is het geval als er niet sprake is van een onderneming.
Als er wel sprake is van een onderneming en de vrijstellingen benut kunnen worden dan bedraagt de druk maximaal 5%. Lees ook ons artikel ‘Wanneer is er sprake van een onderneming?’.
Hier noem ik de belangrijkste wijzigingen die per 1 januari 2025 in zijn gegaan.
De zogeheten verwateringsregels en regels over familiebelangen zouden worden versoepeld. Met deze aanpassing werd beoogd dat familiebedrijven die van generatie op generatie zijn overgegaan toegang blijven houden of krijgen tot de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten, ook als de belangen onder de 0,5% zijn geschoten (‘verwateren)’. Uiteraard gelden er voorwaarden. Ook als u met de familie een belang houdt van 25%, maar het is voor u geen verwaterd belang, zou de regeling toegankelijk worden.
De maatregelen zijn echter niet in werking getreden per 1 januari 2025. Deze maatregelen zouden namelijk kunnen leiden tot ongeoorloofde staatssteun. Daarom wordt er eerst goedkeuring gevraagd aan de Europese Commissie. In het vakgebied wordt betwijfeld of deze goedkeuring gaat komen.
Deze maatregel was erop gericht om bijvoorbeeld opties op aandelen, winstbewijzen, aanmerkelijkbelangpakketten van minder dan 5 procent van het geplaatste kapitaal en tracking stock uit te sluiten van de gunstige fiscale regels. Daarbij was de gedachte dat het dan niet gaat om reële bedrijfsoverdrachten. Ook deze regel is uitgesteld, men gaat afwachten wat het Europese Commissie gaat zeggen en dan een nieuw standpunt innemen.
De BOR en de DSR blijven overigens gelden voor preferente aandelen die in het kader van een gefaseerde bedrijfsopvolging zijn uitgegeven. Dat is dus ook het geval als voorgaande maatregel bijvoorbeeld in 2026 wel in werking treedt.
De bezitseis betekent dat een ondernemer zijn bedrijf een bepaalde tijd moet hebben gedreven voordat hij de aandelen kan schenken of nalaten met belastingvoordeel. Bij schenking geldt een periode van vijf; bij vererving is de periode één jaar. Deze termijnen veranderen niet.
Bij herstructureringen, fusies en splitsingen leidt deze termijn soms tot problemen: die gaat dan opnieuw lopen. Vanaf 2026 is dat minder snel het geval. Daarbij geldt steeds wel de voorwaarde dat de gerechtigdheid van de schenker of erflater niet wijzigt.
Sinds 1 januari 2025 is zoals geschreven de periode om voort te zetten verkort van vijf naar drie jaar. Vanaf 1 januari 2026 worden de regels verder versoepeld. Hierdoor kan men sneller veranderingen aanbrengen in de juridische structuur en het beheer van het bedrijf. Ook worden enkele problemen bij herstructureringen opgelost. Het idee achter de versoepeling is dat veranderingen in de juridische structuur of vorm van een bedrijf geen belemmering mogen zijn om aan de voortzettingseis te voldoen.
Er volgt in 2026 een aanpak van onbedoeld gebruik van de BOR op (zeer) hoge leeftijd en van specifieke constructies met een ‘bedrijfsopvolgingscarrousel’. De maatregelen dienen ertoe misbruik van de BOR tegen te gaan.
U ziet dat deze wetgeving complex is en voortdurend in beweging. Dit artikel heeft niet de intentie compleet te zijn of alle mogelijk situaties te bestrijken. Neem altijd contact op met uw fiscalist, accountant of notaris voor advies.
