Klimaatverandering en onverzekerbare risico’s: wat kunt u zelf doen?

Flash floods, modderstromen en hagelkeien

Deze zomer was ik met mijn echtgenote op vakantie in de Verenigde Staten. Op een avond zat ik in een comfortabele fauteuil in een damesmodewinkel in Manhattan, terwijl mijn geliefde de kledingrekken inspecteerde. Buiten was het al donker en binnen heerste een oase van rust. Totdat mijn mobieltje snerpend begon te toeteren en de hele winkel wakkerschudde. Het bleek een alertte zijn met de melding: Flash flood warning NYC and Upstate New York!

Alsof mijn mobieltje een startschot gegeven had, stroomde de winkelruimte plotseling vol met voorbijgangers die inmiddels tot op het bot doorweekt waren en druipend een veilig heenkomen zochten. Het winkelpersoneel zag de invasie met lede ogen aan en rukte uit met grote hoeveelheden papieren handdoeken.

De volgende ochtend reden wij met onze huurauto noordwaarts waar we konden zien wat deze enorme wolkbreuk veroorzaakt had: het talud langs een snelweg was als modder het asfalt op geschoven, het dak van een paar winkels in een kleine strip mall was ingestort en verschillende viaducten stonden vol met water.

Het klimaat en de veranderingen die we daarin zien, is gesprek van de dag. Extreme weersomstandigheden komen frequenter voor dan ooit en met een ongekende hevigheid. Storm, water, maar ook langdurige droogte. En de schade die deze evenementen veroorzaken, bezorgen schadeverzekeraars in toenemende mate hoofdbrekens. Wat te doen met de verzekeringnemer die voor het derde achtereenvolgende jaar zijn kelder aan de Amsterdamse grachtenpand vol ziet lopen omdat het rioleringsstelsel het hemelwater niet meer kan verwerken? En de riante vakantievilla in Zuid-Frankrijk, waarvan de muren ernstige scheurvorming vertonen door het inklinken van de bodem na een zeer lange en hete zomer? En de eigenaar van een bedrijfspand met een groot aantal zonnepanelen op het dak, die gebombardeerd werden door hagelstenen als tennisballen zo groot?

Onverzekerbare risico’s?

In Nederland wordt een grote overstroming nog steeds gezien als een onverzekerbaar risico. Slechts een enkele verzekeraar durft daarvoor dekking te verlenen en dan nog alleen in gebieden waar dat risico waarschijnlijk te verwaarlozen is. Maar de toegenomen schadelast van verzekeraars wereldwijd zorgt niet alleen voor stijgende premies; de vraag doet zich voor of bepaalde risico’s in de toekomst nog wel te verzekeren zijn, zoals sneeuwdruk (met name in de Alpenlanden), watercumulatie op platte daken en inductieschade bij het ontbreken van een adequate overspanningsbeveiliging. De tijd zal het leren.

Wat kunt u zelf doen?

Een uitgebreide verzekering van een goede maatschappij kan een zegen zijn wanneer een schade stevig in de papieren loopt. Maar liever had u natuurlijk gezien dat het regenwater niet via de spotjes uit het plafond op de kwetsbare parketvloer stroomde. En grote hoeveelheden stinkend rioolwater in het souterrain is al evenmin een feest. De heftige klimatologische evenementen zouden ons moeten nopen om eens door een andere bril naar ons woonhuis te kijken. Zijn de afvoerpijpjes op het balkon wijd genoeg om alle regen snel te verwerken? Heeft uw kelder  een drainagesysteem met een pompsysteem dat op vochtdetectie is aangesloten? Laat u de imposante bomen in uw tuin regelmatig beoordelen door een deskundige en inspecteren op ziektes? Voorzieningen die vroeger nog wel voldeden, kunnen anno nu in bepaalde situaties ontoereikend zijn.

En soms zit het verschil ‘m al in redelijk bescheiden ingrepen: het aanleggen van een groen dak, minder tegels in de tuin, een regenton installeren of bij een aankomende hagelbui een deken over de auto leggen. Eenvoudige maatregelen die u zelf kunt nemen.