Hollands Glorie: Simon Lévelt

Het begint in 1826 aan de Amsterdamse Prins Hendrikkade, waar de stamvader en naamgever van het bedrijf onder andere koffie en thee verkoopt. Opeenvolgende generaties leiden Simon Lévelt, in periodes van ongeveer veertig jaar volgt de ene Levelt de andere op. Ze innoveren voortdurend. Zo wordt de stoombranderij geïntroduceerd, die uiteindelijk plaatsmaakt voor een kolenbranderij. Henricus Levelt, die hiervoor verantwoordelijk is, neemt tevens de renovatie van het ‘stamhuis’ op de Prins Hendrikkade voor zijn rekening.

Van surrogaat naar fair trade

Diens zonen, Jacobus en Wilhelmus, nemen in 1925 de leiding over. De twee vormen door hun expertises een geweldig team. De een is meesterproever, de ander chemicus. Laatstgenoemde weet het recept voor cafeïnevrije koffie te verbeteren. Ook ontwikkelt het bedrijf surrogaatkoffies. Die zijn hard nodig tijdens de oorlogsjaren, waarin koffie nauwelijks verkrijgbaar is. Simon Lévelt levert surrogaatproducten aan de betere hotels. Door dergelijke innovaties weten de broers gedwongen ontslagen te voorkomen. 

Na de oorlog gaat het Simon Lévelt voor de wind doordat Spar zich meldt als klant, in een tijd dat supermarkten nog een nieuw concept zijn. De gouden jaren duren totdat nazaten Simon en Hans de leiding overnemen in januari 1964. Precies op de dag van hun aantreden laat Spar weten niet langer koffie en thee af te nemen. Het stelt hen voor grote uitdagingen, maar ook zij weten door creativiteit en innovatie te overleven. Sterker nog: nadat Simon het bedrijf eind jaren zestig heeft verlaten, kiest Hans voor een nieuwe benadering. Simon Lévelt neemt koffiebrander Alex Meijer en de bijbehorende winkels van Keijzer over. Het is niet langer een tussenhandel en de kiem voor het franchisemodel wordt gelegd.

Tijdens zijn reizen midden jaren zeventig constateert Hans dat de arbeidsomstandigheden op koffieplantages beneden de maat zijn. Daarnaast worden er veel chemicaliën gebruikt, wat hem ook niet zint. Begin jaren tachtig kiest hij voor een vorm van ondernemen die dan nog associaties oproept met geitenwollensokkentypes: duurzaam en met oog voor de belangen van arbeiders in verre oorden. Hij is medeoprichter van Max Havelaar, een keurmerk voor zogenaamde ‘zuivere koffie’ en Simon Lévelt verkoopt begin jaren tachtig als eerste in Europa biologische koffie en thee.

Eerste vrouwelijke directeur

Midden jaren negentig worden de eerste franchisewinkels onder eigen merk geopend. Daarmee is de keten Simon Lévelt geboren zoals vele koffie- en theeliefhebbers die kennen. Inmiddels zijn er 46 winkels in Nederland en België. In 1995 verhuist het bedrijf uit zijn historische pand in het centrum van Amsterdam naar een veel ruimer bedrijfsgebouw in Haarlem. Het oude pand kan de hoeveelheid handel simpelweg niet meer aan.

Sinds 2003 staat de eerste vrouwelijke Levelt aan het roer van het bedrijf. Hans’ dochter Mikkel leidt Simon Lévelt nu samen met Bert Jongsma. Tegen EW Weekblad zegt ze daarover: ‘Ik voelde een grote verantwoordelijkheid. Een bedrijf leiden dat al zes generaties oud is? Ik kon het zomaar verknallen. Mijn vader wuifde mijn onzekerheid weg: hij had het immers óók kunnen verknallen. Het helpt dat ik het directeurschap deel.’

‘Wat ons uniek maakt is dat wij koffie en thee produceren en verkopen’, zegt Mikkel nu. ‘Jaarlijks branden we een miljoen kilo koffie en produceren we ongeveer honderdduizend kilo thee. Die verhouding is niet vreemd: voor een kop koffie is zo’n zeven tot acht gram nodig, voor een kopje thee twee gram. De afgelopen jaren is onze omzet gegroeid en dat moet ook wel, want we blijven innoveren en investeren.’

Positieve energie

Zoals met de nieuwe koffierooster die onderweg is. Mikkel: ‘Bij de verhuizing naar Haarlem werd een unieke Italiaanse koffierooster in gebruik genomen: de Vittoria double drum. In Noord-Europa vind je geen tweede, maar intussen is hij aan vervanging toe. Eind december wordt onze nieuwe koffierooster geleverd. Het voordeel is dat hij zijn warmte hergebruikt en minder warmteafgifte heeft, waardoor we hopen op een energiebesparing van 35 tot misschien wel 45 procent. Het belangrijkste is dat we geruisloos overgaan op de nieuwe rooster en de consument niets merkt aan de smaak van de koffie door de nieuwe apparatuur.’

Die energiebesparing is zeer welkom in crisistijd. ‘De koffieprijzen stegen anderhalf jaar geleden door negatieve oogstvoorstellingen en laten nu pas een voorzichtige daling zien’, zegt Mikkel. ‘De kostenstijging komt voor een deel ook voort uit de coronapandemie: problemen met toelevering door containerschepen zorgde voor hogere transportprijzen, terwijl ook verpakkingsmiddelen en grondstoffen duurder werden. Ons bedrijf is grootverbruiker van gas, dus de stijgende gasprijzen merken we zeker ook. We kunnen die kosten niet een-op-een doorberekenen aan onze klanten, waardoor we interen op onze marges. De extra uitdaging voor ons is dat wij kwaliteitsproducten maken: we kunnen niet besparen door over te stappen op goedkopere ingrediënten.’

Ook in moeilijke tijden innoveert Simon Lévelt, want almaar beter worden is en blijft het streven. Met af en toe een rustmoment dankzij een heerlijke kop koffie of thee.