Portret Marco Ouwehand – Een huis voor Martha Flora

Mensen worden steeds ouder en de zorg steeds complexer. Niet voor niks is het aantal particuliere zorghuizen in Nederland de afgelopen tien jaar verdubbeld. Hoe ziet het ideale zorghuis eruit als geld van onderschikt belang is? Drie bestuurders buigen zich dagelijks over deze vraag.

‘De dag voordat mijn moeder naar een verpleeghuis zou gaan, overleed ze. Misschien dat ze het moment onbewust voelde aankomen. Ik vind dat nog steeds een mooi idee. Drie jaar daarvoor werd ze gediagnosticeerd met Alzheimer. Het was haar grootste angst om naar een verpleeghuis te gaan. Haar eigen moeder had ze daar zien wegkwijnen. Ik wist ook: mijn moeder hoort daar niet. Ze was het soort vrouw waar iedereen graag bij in de buurt was, inclusief ikzelf. Een onderwijzeres die met kleur kon vertellen. Regelmatig kwamen wij oud-leerlingen van haar tegen. Allemaal bedankten ze haar voor haar mooie lessen.’

‘Ik begon te dromen over een huis waar mijn moeder met haar dementie tot haar recht zou komen. Ik bezocht voorbeelden in binnen- en buitenland en praatte met heel veel experts. Ik vroeg mij af: hoe ziet de perfecte plek eruit als er geen beperkingen zijn? Langzaam werden de plannen in mijn hoofd concreter. Mijn moeder gaf mij toestemming haar naam te gebruiken: Martha Flora. Regelmatig vroeg ze mij of ik dacht dat ze ooit in een Martha Flora huis zou wonen.’

‘Ik vond het na de diagnose lastig om mijn moeder niet als patiënt te zien. Als naaste moet je in staat zijn jezelf te verplaatsen in de belevingswereld van de mens met dementie. Mij is dat zeker niet altijd gelukt. Daardoor heb ik mijn moeder af en toe haar zoon ontnomen en mijzelf mijn moeder. Ik herinner mij nog heel goed de dag dat ik tussen twee zakelijke afspraken even bij haar langsging op de dagbesteding. ‘Wat heerlijk dat je er bent’, riep ze verheugd. Haar gezicht lichtte helemaal op. ‘Niet meteen weer weg gaan, he’, voegde ze er snel aan toe. Maar dat ging ik wel. Eenmaal in de auto dacht ik, welke afspraak kan er zo belangrijk zijn dat ik niet even ben gebleven? Ik voel me daar nog schuldig over. Dat soort pure momenten, die moet je koesteren.’

‘Mijn vader heeft mijn moeder tot het allerlaatste moment thuis verzorgd. Mijn droomhuis kwam voor haar te laat. In 2008 is ze overleden. In 2013 openden wij pas het eerste Martha Flora huis. Inmiddels zijn er elf locaties met elk gemiddeld 24 bewoners. In één van die huizen woont mijn vader. Als ik langskom, kom ik niet als directeur of verzorgende, maar altijd als zijn zoon.’