Emigreren met vermogen: dit zijn de fiscale aandachtspunten Deel 1

Woonplaats bepaalt waar je belasting betaalt

Na emigratie bent u in de regel, vanuit Nederland bezien, buitenlands belastingplichtig. In uw nieuwe woonland ben u waarschijnlijk binnenlands belastingplichtig of wellicht grijpen zij voor de belasting ergens anders op aan. U betaalt in Nederland dan alleen nog belasting over Nederlandse bronnen, zoals een woning in Nederland of dividend uit een Nederlandse BV.

De woonplaatsbepaling is in Nederland primair een feiten- en omstandighedentoets (open norm). Is er twijfel over uw woonplaats, bijvoorbeeld omdat uw partner of gezin in Nederland blijft, en u in beide landen inwoner zou zijn (dual residence), dan biedt het belastingverdrag met uw nieuwe woonland uitkomst. Dat verdrag kijkt naar waar u duurzaam woont, waar uw gezin verblijft en waar uw economische en sociale belangen liggen. Verzamel daarom bewijsstukken zoals huurovereenkomsten, inschrijvingen en arbeidscontracten. Ze helpen als de Belastingdienst vragen stelt over uw woonplaats.

Eigen woning: box 1, box 3 of tijdelijk verhuurd

Verlaat u uw eigen woning als hoofdverblijf, dan verhuist die in beginsel naar box 3. Er zijn uitzonderingen. Staat de oude woning leeg en te koop, dan kan zij nog maximaal drie jaar na het kalenderjaar van vertrek als eigen woning in box 1 blijven. In die periode kan, onder voorwaarden, de hypotheekrenteaftrek doorlopen. Bij tijdelijke uitzending naar het buitenland kan de woning onder voorwaarden eveneens kwalificeren als eigen woning in box 1. De belastingdienst heeft hiervoor een aparte regeling ‘uitzending of overplaatsing’.  Verhuurt u de woning (tijdelijk), dan vervalt de renteaftrek doorgaans voor die periode en valt de woning veelal in box 3. In box 3 wordt belast op basis van de WOZ-waarde. Ligt de woning in het buitenland, dan heft meestal het land waar de woning staat.

Box 3 (2025)

Na emigratie ziet de Nederlandse box 3-heffing op het Nederlandse onroerend goed en bepaalde overige bezittingen in Nederland zoals sommige winstrechten en rechten op onroerende zaken. Hoe de voorkoming met uw woonland werkt, volgt uit het toepasselijke verdrag.

In 2025 geldt een tarief van 36% en een heffingsvrij vermogen van € 57.684 per persoon (voor fiscale partners € 115.368). Voor 2025 zijn voor het onroerend goed de forfaitaire percentages 5,88% (overige bezittingen) en 2,62% voor schulden. Kunt u aantonen dat uw werkelijke rendement lager was dan het forfait, dan mag u onder voorwaarden de tegenbewijsregeling gebruiken en het werkelijk rendement doorgeven.

Conserverende aanslag bij emigratie

Bij emigratie kan Nederland een zogenoemde conserverende aanslag opleggen. Dat is een belastingaanslag die u misschien in de toekomst moet betalen. Nederland legt de conserverende aanslag op over uw te conserveren inkomen, bijvoorbeeld over pensioenrechten die u in Nederland hebt opgebouwd of bij een emigrerende DGA met aanmerkelijk belang. Emigreren? Gebruik deze checklist om te weten waar u aan moet denken | Belastingdienst

Pensioen en lijfrente: let op te conserveren inkomen

Bij emigratie kunnen pensioen- en lijfrenteaanspraken onder de conserverende regels vallen. Afkoop of handelingen die niet zijn toegestaan, kunnen leiden tot invordering. Controleer daarom altijd welk land mag heffen over uitkeringen en afkoop. Het belastingverdrag tussen Nederland en je woonland is daarbij leidend. In dit artikel leest u meer hierover: De behandeling van uw lijfrente bij emigratie - Financial Focus.

Emigreren als DGA: conserverende aanslag en box 2

Als u als houder van een aanmerkelijk belang uit Nederland emigreert, ziet de fiscus dat (fictief) als een vervreemding van de aandelen. U krijgt een conserverende belastingaanslag alsof u de aandelen van uw BV zou hebben verkocht maar u hoeft op dat moment nog niet te betalen. In deel 2 van dit artikel wordt dit verder besproken.

“Nieuwe exitheffing”? De stand van zaken

In oktober 2024 vroeg de Tweede Kamer het kabinet om opties uit te werken voor onder meer een inwonerschapsfictie na emigratie, vooral gericht op claimbehoud bij (zeer) vermogende vertrekkers. In december 2025 is dit nog geen wet. Het is verstandig te plannen op basis van de huidige regels maar de ontwikkelingen te volgen.

Zo bereid je je vertrek goed voor

Begin met een woonplaatsdossier en leg uw feiten vast: waar u woont, waar uw gezin verblijft, waar u werkt en hoe u bent verzekerd. Controleer het belastingverdrag met uw nieuwe woonland, zeker voor vastgoed, dividenden, aanmerkelijk belang, pensioen en lijfrente. In het migratiejaar doet u een M-aangifte; het jaar wordt gesplitst in een binnenlandse en een buitenlandse periode.

Emigreren met vermogen vraagt om een goede voorbereiding. Met de juiste stappen houdt u grip op uw fiscale positie en blijft de verhuizing vooral een nieuw begin. Het is belangrijk op te merken dat deze regels kunnen veranderen en dat de situatie per individueel geval kan verschillen. Overweegt u te emigreren? Overleg met een belastingadviseur en laat u goed informeren om verrassingen te voorkomen.

Indien u besluit te emigreren, dan helpen we u graag verder bij onze afdeling: International Private Banking.