Direct naar content
5 min. leestijd

Veel organisaties moeten bepaalde informatie over hun uiteindelijk belanghebbenden (in het Engels ‘ultimate beneficial owners’, afgekort tot UBO’s) doorgeven aan de Kamer van Koophandel op basis van Europese afspraken. Hieronder leest u meer over enkele belangrijke aandachtspunten over UBO’s en de UBO-registratie. Ook leest u dat het Europees hof van justitie op 22 november 2022 heeft bepaald dat het UBO register niet opengesteld mag worden voor het grote publiek. Dit betekent dat opnieuw moet worden vastgesteld wie toegang krijgt tot de informatie in het UBO register. In elk geval is ongeclausuleerde toegang tot het register zoals Nederland dat op basis van een Europese richtlijn had geregeld niet meer aan de orde.

Belangrijke data en termijnen

Voor onder andere een bv, nv, commanditaire vennootschap (cv), stichting en vereniging geldt dat zij zich voor 27 maart 2022 moesten inschrijven in het UBO register. Voor daarna opgerichte entiteiten geldt dat de registratie in het UBO-register plaatsvindt voordat de registratie in het Handelsregister plaatsvindt. De wet bepaalt namelijk dat een inschrijving in het Handelsregister niet mogelijk is zolang er geen registratie in het UBO-register is. Wijzigingen van de UBO-gegevens moeten in een UBO-opgave worden gedaan, binnen 7 dagen nadat ze van kracht zijn geworden.

Voor onder andere de trust en het fonds voor gemene rekening die op 1 november 2022 bestonden geldt dat zij zich voor 1 februari 2023 moeten registreren in het daarvoor bestemde UBO register. Voor nieuwe situaties moet dat binnen één week na oprichting.

Waarom een UBO-register?

De registratie van bovengenoemde UBO’s moet in beeld brengen wie er binnen de organisatie aan de touwtjes trekt, al dan niet achter de schermen. Personen mogen zich immers niet achter een organisatie kunnen verschuilen om het financiële stelsel te gebruiken voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering.

Wie is/zijn UBO?

De UBO is altijd een natuurlijk persoon, een mens. Een bv (een rechtspersoon) bijvoorbeeld kan daarom zelf geen UBO zijn. Een vennootschap of andere organisatie kan één of meerdere UBO’s hebben.

Voor onder andere de bv gaat het in ieder geval om degene die direct of indirect voor meer dan 25% eigenaar is of voor meer dan 25% zeggenschap heeft. Als er geen UBO lijkt te zijn, dan is het hoger leidinggevend personeel UBO (pseudo- of quasi-UBO).

Op de pagina: ‘De belangrijkste vragen over het UBO-register’ van de Kamer van Koophandel staat meer informatie over UBO’s en de UBO-registratie. Daar leest u wat een UBO is, of u de UBO(‘s) moet inschrijven, hoe u dat moet doen en waarom dat nodig is.

Bij de trust en bijvoorbeeld het fonds voor gemene rekening gaat het in ieder geval om degene die betrokken is bij de trust of het fonds voor gemene rekening. Denk bijvoorbeeld aan de insteller, beschermer en beheerder. En het gaat in ieder geval ook om degene die een belang heeft in een trust of een fonds voor gemene rekening. Er is een uitzondering voor fondsen met meer dan 150 deelnemers.

Uitspraak Europees Hof over gegevensbescherming

Het Europees Hof van Justitie heeft op 22 november 2022 in feite bepaald dat de Europese afspraken moeten worden gewijzigd. De Europese Commissie moet de richtlijn zodanig aanpassen dat de UBO registers in de lidstaten niet meer toegankelijk zijn voor iedereen. Inmiddels heeft de Minister van Financiën de kamer van koophandel verzocht de toegang tot dat register af te schermen. De in het register opgenomen informatie is niet meer voor het grote publiek toegankelijk. Nader bepaald zal moeten worden welke partijen toegang krijgen tot het UBO register. Dit zal door de politiek moeten worden besloten. De Minister van Financiën heeft in de brief van 20 januari 2023 een wetswijziging aangekondigd.

Hoe nu verder ?

De minister heeft aangekondigd de wet te gaan wijzigen. Zij wil de toegang tot het UBO register voor verschillende partijen regelen. In haar brief noemt zij de volgende partijen waarvoor een regeling zal moeten worden getroffen:

  1. Bevoegde autoriteiten (dit zijn overheidsdiensten zoals de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst en het Openbaar Ministerie) en de Financial Intelligence Unit, voor deze partijen zal de toegang tot het register zo snel mogelijk worden hersteld. Een partij als de Belastingdienst heeft steeds toegang tot het register gehouden.
  2. Instellingen als bedoeld in de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terorrisme (Wwft). Zij hebben een belangrijke taak als poortwachters van het financiële stelsel, en zijn onder meer verplicht cliëntenonderzoek uit te voeren. Een belangrijke groep van deze instellingen zijn de grootbanken. De minister geeft aan dat voor hen toegang tot het register spoedig zal worden geregeld. Ook voor andere instellingen als bedoeld in de Wwft zal toegang worden geregeld, dit kan iets langer duren omdat deze groep minder eenvormig is dan de grootbanken.
  3. Overige personen en organisaties met een legitiem belang. Ook deze wil de minister toegang geven. Hoe dit exact vorm wordt gegeven is nog onderwerp van studie. Wel noemt de minister dat zij de pers (waaronder onderzoeksjournalistiek) en maatschappelijke organisaties die zich bezighouden met het voorkomen en bestrijden van witwassen en terrorismefinanciering toegang wil verlenen tot het register. Ook personen die de identiteit van een UBO willen kennen omdat zij daar mogelijk transacties mee aangaan wil de Minister toegang verlenen. Om praktische reden wordt er waarschijnlijk een lijst met objectieve indicatoren opgesteld waarmee een legitiem belang vastgesteld kan worden.

Zoals u hierboven kunt lezen zal, als het aan de minister ligt, binnenkort een grote groep personen en instanties toegang kunnen krijgen tot de gegevens in het UBO register.

Kunt u nog zaken regelen ten behoeve van uw privacy ?

Als u een belang heeft in een vennootschap, kunnen personen die toegang hebben tot het UBO register zien dat u een belang heeft in deze vennootschap. In het handelsregister kunnen zij de cijfers en vermogenspositie van de BV lezen in de jaarstukken die u daar moet publiceren. Door de informatie uit beide registers te combineren, krijgen partijen inzicht in uw financiële positie. Indien u dit niet wenselijk vindt, kunt u uw ondernemingsstructuur aanpassen. Men kan dan wel zien dat u een belang heeft in de vennootschapsstructuur, maar het is niet duidelijk wat de waarde van uw belang is. Het is van belang de structuur tijdig aan te passen (bijvoorbeeld voordat u uw onderneming verkoopt). Immers cijfers die eenmaal gepubliceerd zijn, blijven zichtbaar in het handelsregister.

Heeft u een vraag over dit artikel?

De specialisten van ABN AMRO MeesPierson komen graag met u in contact.