Bedrijfsopvolging in 2026

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) kent een voorwaardelijke vrijstelling van de schenk- en erfbelasting. Daarnaast bevat de inkomstenbelasting de doorschuifregeling (DSR). Lees ons artikel ‘Bedrijfsopvolging: hoe werkt het fiscaal’ voor meer informatie over deze regelingen. Hieronder gaan wij ervan uit dat de onderneming in de vorm van een bv wordt uitgeoefend.

Voordelig

De regelingen kunnen fiscaal erg voordelig uitpakken. Ze hebben als doel dat de belastingheffing bij economisch gewenste bedrijfsoverdrachten geen belemmering vormt. De inkomstenbelasting en de schenk- en erfbelasting samen kunnen bij schenking of vererving van aandelen in een bv tussen ouders en kind oplopen tot een belastingdruk van 45%. Dat is het geval als er geen sprake is van een onderneming. Als er wel sprake is van een onderneming en de vrijstellingen benut kunnen worden dan bedraagt de druk ongeveer 5%. Lees ook ons artikel ‘Wanneer is er sprake van een onderneming?’.

Misbruik

De wetgever pakt in 2026 ongewenst gebruik van de BOR aan. Het gaat dan om gebruik maken van de BOR op hoge leeftijd en specifieke constructies met een ‘bedrijfsopvolgingscarrousel’. De maatregelen dienen ertoe misbruik van de BOR tegen te gaan.

Hoge leeftijd

De bedoeling van de wetgeving is dat deze reële bedrijfsoverdracht fiscaal mogelijk maakt. De wetgever heeft twijfels als mensen op hoge leeftijd bedrijfsvermogen verkrijgen om het daarna met gebruikmaking van de faciliteiten te schenken of te laten vererven. Men heeft bedacht dat er dan zwaardere eisen moeten gelden om gebruik te kunnen maken van de faciliteiten. Er gaat dan een langere bezitstermijn gelden: deze wordt verlengd met zes maanden per jaar dat de ondernemer ouder is dan de AOW-leeftijd, plus twee jaar. Normaal moeten de aandelen minimaal 5 respectievelijk 1 jaar in het bezit zijn geweest van de schenker of erflater.

Carrousel

Het volgende punt dat wordt gezien als bestrijding van misbruik is het verbod op de ‘bedrijfsopvolgingscarrousel’. In de carrousel kan men denken aan het overdragen van de onderneming onder de vrijstelling, de termijn afwachten en dan de onderneming terugkopen en deze weer overdragen. De bedoeling is om zo niet-kwalificerend vermogen (contanten) de tweede keer in te zetten als kwalificerend vermogen (onderneming) en zo twee keer of vaker gebruik te maken van de gunstige regeling. De wetgever wenst dit onmogelijk te maken. De BOR wordt uitgesloten voor ondernemingen die eerder in bezit waren van de verkrijger, tot het maximum van de prijs van de eerdere overdracht.

Toekomst

Wij achten de regelingen BOR en DSR nuttig en goed voor het ondernemingsklimaat. Als deze twee maatregelen die misbruik bestrijden kunnen bijdragen aan het blijven voortbestaan van de BOR en DSR dan moet dit alleen maar toegejuicht worden.

Preferente aandelen en herstructurering

Vanaf 2026 kunnen veel in de praktijk gebruikelijke situaties niet meer onder de regeling vallen. U kunt daarbij denken aan bijvoorbeeld letteraandelen. Dat is een beperking in de regeling. Bij herstructureringen zien we een verruiming van de regeling: deze zullen minder snel leiden tot het niet voldoen aan de eisen. Het gaat de omvang van dit artikel te buiten om dit hier verder uit te werken.

Verwatering en kleine familiebelangen?

De zogeheten verwateringsregels en regels over familiebelangen zouden worden versoepeld. Met deze aanpassing werd beoogd dat familiebedrijven die van generatie op generatie zijn overgegaan toegang blijven houden of krijgen tot de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten, ook als de belangen onder de 0,5% zijn geschoten (‘verwateren)’. Uiteraard gelden er voorwaarden. Ook als u met de familie een belang houdt van 25%, maar het is voor u in strikte zin geen verwaterd belang (u heeft het bijvoorbeeld gekocht), zou de regeling toegankelijk worden.

De maatregelen zullen echter niet in werking treden. Wegens mogelijk ongeoorloofde steun wordt er eerst goedkeuring gevraagd aan de Europese Commissie. In het vakgebied wordt betwijfeld of deze goedkeuring er gaat komen.

Beperking van de toegang tot gewone aandelen met een belang van 5% van het geplaatste kapitaal?

Deze maatregel was erop gericht om bijvoorbeeld opties op aandelen, winstbewijzen, tracking stock maar ook belangen van minder dan 5 procent van het geplaatste kapitaal uit te sluiten van de gunstige fiscale regels. Daarbij was de gedachte dat het dan niet gaat om reële bedrijfsoverdrachten. Ook deze maatregel is uitgesteld.

Tot slot

U ziet dat deze wetgeving complex is. Dit artikel heeft niet de intentie compleet te zijn of alle mogelijke situaties te beschrijven. Neem altijd contact op met uw fiscalist, accountant of notaris voor advies.