Heeft u al een testament? Veel mensen denken dat voor hen in de wet alles goed is geregeld. Dat is vaak niet zo, zeker niet als u vermogen heeft opgebouwd. Zonder testament bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn. Dit stemt niet altijd overeen met uw wensen. Ook biedt de wet uw erfgenamen vaak weinig bescherming. In dit artikel leggen we uit waarom een testament belangrijk is maar ook wat u zonder testament kunt regelen.
Getrouwden
Veel getrouwde stellen denken dat alles automatisch goed geregeld is, maar dat is niet altijd waar.
Heeft u geen kinderen? Dan wilt u wellicht zeker stellen dat, als u als eerste komt te overlijden, een deel van uw vermogen bij uw eigen familie terecht komt en niet alleen bij (de familie van) uw partner. U kunt dat vastleggen in een testament.
Heeft u wel kinderen? Dan geldt dat zij recht hebben op hun erfdeel in de vorm van een vordering. De wettelijke verdeling zorgt ervoor dat zij deze vordering niet zonder meer kunnen opeisen. Wilt u de mogelijkheden voor uw kinderen uitbreiden om hun vordering op te eisen dan moet u dit vastleggen in een testament. Denk bijvoorbeeld aan de gedachte dat de langstlevende gaat hertrouwen zonder het maken van huwelijkse voorwaarden. Veel mensen wensen dan dat de vordering van een kind opeisbaar wordt.
Mensen met kinderen: bescherm uw gezin
Voor mensen met kinderen is een testament extra belangrijk. U wilt natuurlijk dat uw kinderen goed verzorgd achterblijven en ook bescherming ervaren. U kunt hierbij denken aan de volgende punten die kunnen worden opgenomen in een testament.
- Benoem een executeur voor de afwikkeling van uw nalatenschap. Zie ook ons artikel: Wat kan een executeur voor u betekenen? - Financial Focus.
- Bij jongere kinderen: benoem een voogd en een bewindvoerder. Zie ook onze artikelen: Wat regelt u voor de voogdij? - Financial Focus en Wat kan een bewindvoerder voor u betekenen? - Financial Focus
- Hanteer een uitsluitingsclausule en bescherm de kinderen tegen het gevaar van echtscheiding. Zie voor dit onderwerp: Wat regelt de uitsluitingsclausule bij een erfenis of schenking eigenlijk precies? - Financial Focus.
Samenwoners: meer regelen dan u denkt
Samenwonen biedt veel vrijheid, maar ook onzekerheid als u niets vastlegt over de vererving. Zonder testament heeft uw partner geen recht op uw erfenis. Alles gaat naar de familie, mogelijk ouders, broers en zussen (als u geen kinderen heeft). Uw partner kan dus met lege handen achterblijven. Dit kan problemen veroorzaken, bijvoorbeeld als u samen een huis heeft. In dat laatste geval kan er soms wat geregeld zijn in een samenlevingsovereenkomst. Daarbij denkt u aan een zogenaamd verblijvensbeding.
Met een testament zorgt u ervoor dat uw partner goed verzorgd achterblijft. U kunt vastleggen dat hij of zij uw bezittingen erft, zoals uw huis of spaargeld en beleggingen. Zonder testament is dit niet mogelijk.
Heeft u samen kinderen? Zonder testament krijgen uw kinderen automatisch de erfenis. Dit kan betekenen dat uw partner het huis moet verkopen om zijn of haar kinderen uit te betalen. Veelal is dat niet de gewenste situatie. Met een testament kunt u dat voorkomen door de kinderen ‘in de wachtkamer te zetten’.
Lees ook: Samenwonen of trouwen: wat zijn 10 belangrijke verschillen? - Financial Focus.
Fiscaliteit
Een testament biedt ook vaak de mogelijkheid om slim om te gaan met fiscale zaken rondom overlijden. Leest u bijvoorbeeld ons volgende artikel: De wettelijke verdeling en de erfbelasting - Financial Focus en ook De partnervrijstelling in de Successiewet: voorwaarden, pensioenimputatie en ‘afvullen’ - Financial Focus.
Wat kunt u regelen zonder testament?
Zonder testament kunt u relatief weinig regelen over uw erfenis. U kunt een codicil opmaken. Dit is een handgeschreven document waarin u bijvoorbeeld aangeeft wie bepaalde spullen van u mag erven, zoals sieraden of meubels. Een codicil is handig voor kleine zaken, maar biedt geen oplossing voor grote vragen zoals wie uw erfenis krijgt of hoe u de kinderen bescherming biedt. Zie hier ons artikel over dit onderwerp: ‘Moet dat bij notariële akte?’ – (Deel 1) - Financial Focus.
U kunt overigens ook de voogdij regelen in het gezagsregister, dus ook buiten het testament om.
Wilt u op ander vlak zeker zijn dat alles goed geregeld is? Dan is een testament onmisbaar. Een codicil is bijvoorbeeld slechts een aanvulling op het testament, geen vervanging. Een bewindvoerder kunt u ook niet aanwijzen in een register. Dat moet echt bij testament gebeuren.
December: een drukke maand bij de notaris
Vaak willenmensen hun testament nog regelen voordat het jaar voorbij is. Dat maakt december een drukke maand bij notarissen. Uiteraard zijn er in deze periode ook zakelijke aangelegenheden die aandacht van de notaris behoeven. Breng in het nieuwe jaar een bezoek aan uw notaris en bespreek wat u wilt regelen. Zo vermijdt u de ‘decemberdrukte’.
Tot slot
Een testament is geen luxe, maar een noodzaak. Of u nu samenwoont, getrouwd bent, kinderen hebt of niet, het is belangrijk om goed na te denken over uw erfenis. Zonder testament bepaalt de wet wat er gebeurt en dat kan leiden tot ongewenste uitkomsten. Maak van 2026 het jaar waarin u alles goed regelt voor uw naasten!